در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید

5 روش کلیدی برای مدیریت سیکل نزولی بازار ارز دیجیتال

بازار بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال از زمان آغاز به کار در سال 2009، سیکل‌های صعودی و نزولی متعددی را تجربه کرده‌ است، حتی در روندهای بزرگی که به عنوان بازارهای گاوی و خرسی شناخته می‌شوند. گرچه هر افتی در این بازار تا کنون با بهبود و رشد قابل توجهی همراه بوده، اما دوره‌های نزولی می‌تواند برای معامله‌گران با تجربه و سرمایه‌گذاران تازه‌کار استرس زا و دشوار باشد.

در این مقاله، پنج استراتژی را مورد بحث قرار می‌دهیم که می‌توانید در طول افت بازار به کار بگیرید تا ارزش سبد سرمایه‌گذاری خود را حفظ کنید، از معاملات هیجانی اجتناب کنید و خواب بیشتری داشته باشید.

شماره 1 – در تله فومو و فاد نیافتید

به روز بودن با آخرین اخبار و روندها در فضای ارزهای دیجیتال بسیار مهم است، اما اطلاعات بیش از حد قطعاً خوب نیست. این امر به ویژه در دوره‌های رکود بازار صادق است، جایی که خیلی آسان است که مغلوب احساسات خود شوید و معاملاتی بیجا انجام دهید.

فومو (ترس از دست دادن فرصت) و فاد (FUD ترس، عدم اطمینان و تردید) اصطلاحات رایج در فضای ارز دیجیتال هستند و می‌توانند تأثیر زیادی بر انتخاب‌های ما برای خرید و فروش داشته باشند.

فاد (FUD) به طور کلی به احساسات منفی بازار اشاره دارد که ناشی از برخی شایعات، مقاله‌های خبری نامعتبر، یا شخصیت برجسته‌ای است که در مورد یک بازار یا دارایی خاص ابراز نگرانی می‌کند. این می‌تواند تأثیر منفی بر قیمت داشته باشد زیرا معامله‌گران دارایی‌های خود را در انتظار کاهش بیشتر قیمت می‌فروشند. فومو (FOMO) برعکس است، در این حالت معامله‌گر با شنیدن یک خبر مثبت یا مشاهده افزایش یک ارز، بدون توجه به سیگنال‌های فاندامنتال، با عجله وارد معامله شده و دچار ضرر می‌شود.

به یاد داشته باشید: هیچ کس نمی‌تواند آینده را پیش‌بینی کند و توصیه هیچ فردی بهتر از این نیست که خودتان تحقیق کنید و به نتیجه‌گیری خودتان برسید. در برخی موارد، اینفلوئنسرها و افراد مشهور واقعاً می‌توانند منافع خاصی از ایجاد فومو یا فاد داشته باشند تا بازارها را در جهت معینی دست‌کاری کنند. همیشه سعی کنید هنگام مشاهده آخرین به‌روزرسانی‌ها در بازارهای ارزهای دیجیتال، آن‌ها را با منابع مختلف راستی آزمایی کنید.

2 – اهداف روشنی تعیین کنید، تنوع ایجاد کنید و فقط در حد توان خود ترید کنید

مهم نیست چقدر به یک دارایی خاص اطمینان دارید، هرگز نباید بیشتر از اندازه‌ای که می‌توانید از دست بدهید سرمایه‌گذاری کنید.

بیشتر سرمایه‌گذاران باهوش برای تنوع بخشیدن به سبد پرتفوی خود، انواع مختلفی از دارایی‌ها را برای بلندمدت نگهداری می‌کنند – از آلت‌کوین‌ها گرفته تا صندوق‌های شاخص بازار سهام.

اغلب گفته می‌شود که بازار کریپتو خواب ندارد. بازار ارز دیجیتال به نوسانات آن شناخته شده است و برای مقابله با این موضوع، سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال باید استراتژی‌های معاملاتی خود و در صورت امکان، نقاط ورود و خروج خود را از قبل تعریف کنند.

حتی اگر به تک تک اطلاعات موجود دسترسی داشته باشید، یک رویداد ناگهانی، حمله هکری یا توئیت یک چهره معروف می‌تواند باعث کاهش شدید قیمت‌ها شود. به همین دلیل بسیار مهم است که از قبل برنامه‌ریزی کنید و در صورت وقوع رویداد ناگهانی، اقداماتی را برای کاهش ضررهای خود انجام دهید.

سرمایه‌گذاران می‌توانند استراتژی‌های ثابتی مانند میانگین‌ کم کردن (خرید یا فروش مقادیر کم در فواصل زمانی منظم) را به کار گیرند، که می‌تواند به خریدار ارز دیجیتال کمک کند تا از معامله با احساسات به‌طور کامل اجتناب کند یا مجبور نباشد 24 ساعته به نمودارها خیره شود.

به یاد داشته باشید: هنگام نگهداری دارایی‌های بی‌ثباتی مانند رمزارزها فریب خوردن بسیار آسان است. ترید کردن می‌تواند بسیار پرخطر باشد، به ویژه در بازار نزولی، و سرمایه‌گذاران باید اهدافی را تعیین کنند که به حداقل رساندن زیان‌های احتمالی و دستیابی به سود بالقوه منجر شود.

3 – هولد کردن و تفکر بلندمدت

گرچه این جمله که «ضرر تا زمانی که نفروشید ضرر نیست» فقط تا حدی درست است، اما اهمیت زیادی دارد. اگر ارزش دارایی‌های شما از زمانی که آن‌ها را خریده‌اید کاهش یافته است (به نام ضررهای محقق نشده) این ضرر فقط زمانی محقق می‌شود که به قیمت کمتر از قیمت خرید شما فروخته شوند.

در طول سال‌ها، بیت‌کوین به طور مداوم در بلندمدت روند صعودی داشته است. اگرچه قیمت‌ها به دلیل اصلاح موقت بازار یا یک بازار نزولی طولانی‌تر در حال کاهش باشند، تاریخ نشان می‌دهد که احتمالاً قیمت‌ها در نهایت به دلیل عوامل اقتصادی مانند کمیابی بهبود می‌یابند. بسیاری از مردم بر این باورند که این دسترسی محدود باعث می‌شود که قیمت ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین به مرور زمان به افزایش خود ادامه در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید دهد. اگر بازه زمانی سرمایه‌گذاری شما بلندمدت باشد (چند سال و نه چند هفته یا چند ماه)، حرکت منفی قیمت می‌تواند موقتی تلقی شود.

هولد کردن برای بلندمدت تا به امروز یک استراتژی اثبات شده بوده و بیت‌کوین به عنوان موفق‌ترین دارایی دهه گذشته ظهور کرده است.

در کشورهایی مانند ایالات متحده، هولد کردن ارزهای دیجیتال برای مدت زمان طولانی می‌تواند از نظر مالیات نیز سودمند باشد. به عنوان مثال، هولد کردن برای یک سال یا بیشتر ممکن است نسبت به فروش در کوتاه مدت مطلوب‌تر باشد.

4 – آماده باشید تا از ریزش بازار جان سالم به در ببرید

یکی از امن‌ترین گزینه‌ها برای جلوگیری از نوسانات ارزهای دیجیتال و محافظت از خود در طول ریزش بازار، تبدیل برخی از رمزارزهای نوسانی به رمزارزهای پایدارتر است. این استراتژی می‌تواند به سرمایه‌گذار کمک کند تا ارزش سبد خود را حفظ کند و میزان ریسک و سطح استرس خود را در بازار صعودی کاهش دهد.

هدف استیبل‌کوین‌هایی مانند USDC حفظ ارزش خود با نگه داشتن یک قیمت ثابت است و شما با تبدیل بخشی از سبد خود به این نوع ارزها، در معرض تغییرات قیمت قرار نخواهید گرفت.

اما به یاد داشته باشید که فروش یکباره کل ارزهایتان، که اصطلاحا کاپیتولاسیون نامیده می‌شود، می‌تواند به راحتی باعث شود که در صورت بازگشت ناگهانی بازار، ضرر کنید. به همین دلیل بسیار مهم است که قبل از اینکه تحت فشار تصمیم گیری کنید، از قبل سطح سود و زیان خود را مشخص کنید.

به یاد داشته باشید: امروزه بسیاری از سرمایه‌گذاران به عنوان بخشی از استراتژی برداشت (withdrawal) و خرید مجدد، ورود و خروج از دارایی‌های پایدار را انتخاب می‌کنند، که می‌تواند به رشد تدریجی پرتفوی آنها در صورت مناسب بودن زمان‌بندی کمک کند. اگرچه این کار آسانی نیست، و حتی باتجربه‌ترین سرمایه‌گذاران اغلب اوقات ورود و خروج خود را به‌درستی زمان‌بندی نمی‌کنند. (باز هم، برای بسیاری از سرمایه‌گذاران، میانگین کم کردن می‌تواند روش مناسبی برای افزایش سودآوری باشد.)

5 – فرصت‌ها را ببینید

حتی زمانی که بازار کریپتو در حال سقوط است، فرصت‌هایی برای کسب سود وجود دارد. در جایی که دیگران زمستان تاریک و سرد ارزهای دیجیتال را می‌بینند، سرمایه‌گذاران باهوش فرصت جدیدی را برای خرید دارایی‌های مورد علاقه خود با قیمت پایین‌تر مشاهده می‌کنند.

خرید کف‌ها (Buying the dip) روش محبوب معامله‌گرانی است که از بازار جا مانده و قصد ورود در قیمت‌های پایین‌تر را دارند تا موقعیت خود را افزایش دهند.

حتی در یک روند نزولی، قله‌ها و دره‌های کوچکی وجود دارد. معامله‌گرانی که مهارت‌های تحلیل تکنیکال خود را تقویت کرده‌اند، می‌توانند از این دانش برای پیش‌بینی این حرکات کوتاه‌مدت استفاده کنند و با خرید در کف‌ها و فروش در سقف‌های کوتاه‌مدت، سود کسب کنند.

معامله شورت (Short) یا شرط‌بندی روی کاهش ارزش یک رمزارز نیز می‌تواند استراتژی خوبی برای کسب سود در طول افت بازار باشد.

فعالیت‌هایی مانند استیکینگ و کشت سود (yield farming) در دیفای می‌تواند به افزایش بازده و اطمینان از رشد ارزش سبد ارز دیجیتال شما، حتی در طول بازار نزولی کمک کند.

اگر فکر می‌کنید که یک دارایی در نهایت ارزش بیشتری خواهد داشت، میانگین‌ کم کردن چه در بازار صعودی و چه در بازار نزولی کارساز است! در واقع، در طول چرخه‌های نزولی، با این استراتژی رمزارزهایی بیشتری در ازای پول خود دریافت خواهید کرد.

مفهوم ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک چیست؟

منظور از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک چیست؟ چه تفاوتی با هم دارند؟ در این مقاله از شرکت کارگزاری سرمایه و دانش انواع ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک را به شما معرفی کرده ایم.

ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه‌گذاری هستند و افرادی که در این بازار مشغول به فعالیت‌اند لازم است تا با تکنیک‌های مختلف و اصطلاحات مرسوم این بازار مانند انواع ریسک آشنا شوند. هر میزان سرمایه‌گذار به مباحث تخصصی بازار مالی تسلط داشته باشد به همان اندازه در تصمیم‌گیری‌های خود موفق عمل خواهد کرد. در این بخش، با دو ریسک مرسوم در بازار سهام آشنا خواهید شد.

ریسک سیستماتیک، به نوعی ریسک گفته می‌شود که سرمایه‌گذار نمی‌تواند آن را کنترل یا حذف کند. به همین خاطر آن را ریسک غیرقابل حذف نیز می‌نامند. این ریسک یکی از مباحثی است که همیشه در بازار بورس وجود داشته و برخی از سرمایه‌گذاران از آن با لفظ ریسک بازار نیز یاد می‌کنند. در مقابل، ریسک غیرسیستماتیک قابل کنترل و حذف است. به همین خاطر آن را ریسک ‌شدنی و ریسک مشخص نیز می‌نامند. در ادامه همراه ما باشید تا با این اصطلاحات مهم بازار سهام به صورت تخصصی آشنا شوید.

آشنایی با ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک

آشنایی با ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک باعث آمادگی کامل شرکت‌های حاضر در بازار سهام و همین طور سرمایه‌گذاران در مواجه با پیش‌آمدهای مختلف خواهد شد. درواقع، در بازارهای مالی شاهد انواع ریسک هستیم که برخی از آن‌ها، آسیب رسان بوده و برخی دیگر قابل کنترل هستند.

هرچقدر با ریسک‌های موجود بیشتر آشنا شوید، بهتر می‌توانید آن‌ها را کنترل یا رفع کنید. بنابراین یادگیری این دو ریسک در رفع بسیاری از موانع مالی کارآمد خواهد بود. ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک نیز از مهم‌ترین ریسک‌های حاکم بر بازار مالی هستند که آشنایی با آن‌ها ضرورت دارد.

ریسک سیستماتیک چیست؟

ریسک سیستماتیک مربوط به تمام بازار است نه یک شرکت یا سهام به خصوص و بر کل بازار سهام تأثیر می‌گذارد. ضمن اینکه، سرمایه‌گذاران یا شرکت‌های بورسی در شکل‌گیری این ریسک یا حذف آن نقشی ندارند و این سیاست‌های کلان یک کشور است که باعث بروز این ریسک یا رفع آن می‌شود.

برای تشخیص اینکه سهام شما چقدر در برابر ریسک سیستماتیک آسیب‌پذیر است بایستی به بتای آن توجه کنید. به این ترتیب، اگر مقدار بتای سهام بالاتر از ۱ بود یعنی ریسک سیستماتیک آن زیاد است و اگر پایین‌تر از ۱ بود به معنای ریسک سیستماتیک کمتر است. بنابراین اگر قصد یک سرمایه‌گذاری با حداقل ریسک را دارید باید سهام‌هایی را انتخاب کنید که بتای آن‌ها زیر ۱ باشد.

عوامل تأثیرگذار در ریسک سیستماتیک

از عوامل تأثیرگذار در ریسک سیستماتیک می‌توان به تحریم، جنگ یا خطر وقوع آن، تورم و نوسانات ارز و. اشاره کرد. همه این عوامل باعث رکود بازار سرمایه‌گذاری شده و بر کل بازار تأثیر می‌گذارند. جالب است بدانید حتی صحبت‌های سیاست‌مداران نیز باعث شکل‌گیری ریسک سیستماتیک شده و بر ارزش سهام شرکت‌های حاضر در بورس تأثیر می‌گذارد و سهامداران یا شرکت‌های بازار نقشی در کنترل یا حذف آن ندارند.

بنابراین در بازار مالی کشورهایی که تنش سیاسی و اقتصادی کم‌تری دارند شاهد یک بازار قدرتمند سرمایه‌گذاری هستیم و حتی بسیاری از کشورهای جهان به این بازارهای باثبات ورود کرده و مایل به سرمایه‌گذاری در آنجا هستند. در نتیجه این ریسک در شکست بازار یا موفقیت آن نقش بسزایی دارد.

نمونه ریسک سیستماتیک

یکی از ریسک‌های سیستماتیک رایج جدال و جنگ لفظی بین دو رئیس جمهور است. برای مثال، زمانی که رئیس جمهور ایران با مقامات امریکایی وارد جنگ لفظی و تهدیدی می‌شود، شاهد رکود بازار و افت ارزش سهام‌های مختلف هستیم. بسیاری از سرمایه‌گذاران در چنین مواقعی به سرعت سهام خود را به فروش گذاشته و از بازار سهام به بازار طلا، ماشین و مسکن ورود می‌کنند که خود این کار نیز پیامدهای منفی در پی خواهد داشت.

مفهوم ریسک در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید غیرسیستماتیک

ریسک غیرسیستماتیک مختص صنایع و سهام شرکت‌های بازار است و تنها بر خود شرکت یا سهم تأثیر می‌گذارد. در واقع، این نوع ریسک به عملکرد و سیاست‌گذاری شرکت بستگی داشته و با اعمال راهکارهایی قابل کنترل و مدیریت است. ضمن اینکه، اگر سرمایه‌گذار در پرتفوی خود تنوع ایجاد کند آسیب‌های این مدل ریسک‌هایی ناچیز و قابل چشم‌پوشی خواهد شد.

عوامل تأثیرگذار در ریسک غیرسیستماتیک

از عوامل تأثیرگذار در ریسک غیرسیستماتیک می‌توان به اتخاذ یک تصمیم اشتباه از سوی مدیریت یا اعضای هیئت مدیره که منجر به اعتصاب کارکنان شرکت می‌شود یا حتی تصمیمات اشتباه خود سرمایه‌گذاران اشاره کرد. همچنین به روز نبودن شرکت نیز باعث فروش نرفتن خدمات و محصولات آن‌ها شده و این عدم فروش و کسب سرمایه باعث ریسک غیرسیستماتیک می‌شود که این ریسک همان طور که اشاره شد قابل کنترل و جبران است.

شرکت‌های بازار مالی برای کنترل این ریسک و حذف آن باید خدمات خود را به روزرسانی کرده و تصمیمات مهم و حتی جزئی را بعد از مشورت با افراد کاردان و مشاوران تخصصی لحاظ کنند. هر تصمیم عجولانه‌ای ممکن است باعث ضررهای مالی بزرگ شده که این شرایط باعث خروج بسیاری از سرمایه‌گذاران نیز خواهد شد. در مقابل، سرمایه‌گذار نیز برای کنترل این وضعیت باید در پرتفوی خود یک تنوع سهامی لحاظ کند. به این معنا که همه سرمایه خود را در یک شرکت به خصوص سرمایه‌گذاری نکند و آن را در چند صنعت و شرکت مختلف بورسی به گردش درآورد. با این کار، آسیب‌های ریسک غیرسیستماتیک به حداقل می‌رسد.

نمونه ریسک غیرسیستماتیک

زمانی که مدیر شرکت یک راهبرد و برنامه اشتباهی را در پیش می‌گیرد باعث افت درآمد و عملکرد شرکت شده و در نهایت، سایر رقبا از این شرکت سبقت می‌گیرند و باعث منفی شدن سهام آن می‌شوند. برای نمونه برخی از شرکت‌های فعال در بازار سهام، پرداخت دستمزد کارکنان خود را مرتب به تعویق می‌اندازند که این شیوه حسابرسی منجر به اعتراض و اعتصاب کارکنان شده و در صورت تکرار شاهد افت ارزش سهام آن شرکت و ریسک غیرسیستماتیک خواهیم بود.

تفاوت ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک

مهم‌ترین تفاوت ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک مربوط به کنترل آن و میزان خسارت‌های وارد شده است. ریسک غیرسیستماتیک، از طریق روش‌هایی مانند ایجاد سبد سرمایه‌گذاری و تنوع در آن، قابل کنترل است اما ریسک سیستماتیک از طریق این روش کنترل نمی‌شود و تنها راهکار کاهش آسیب‌های آن، مشارکت در اوراق سهام و دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری است.

ضمن اینکه، ضررهای مالی که توسط ریسک سیستماتیک وارد می‌شود سنگین بوده و حتی ممکن است تا سال‌های طولانی در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید ادامه داشته باشد؛ درصورتی که ریسک غیرسیستماتیک با تغییر روش و راهکار به آسانی قابل جبران است و ظرف مدت کوتاه‌تری می توان آن را حل کرد.

پرتفوی چیست؟

به مجموعه سهام خریداری‌ شده توسط سرمایه گذار، پرتفو می‌گویند. در واقع، پرتفوی یا سبد سهام به این موضوع اشاره می‌کند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که می‌گوید: «هیچ‌گاه تمام تخم‌مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را می‌توان در مورد پرتفوی به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشن‌تر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایه‌گذاری در بورس اختصاص می‌دهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می‌کنید. در این حالت شما یک سبد سرمایه‌گذاری تشکیل داده‌اید.

معامله گران در بازار سرمایه در مقابل سرمایه‌گذاری که انجام می‌دهند (ریسک) باید بازدهی را از بازار کسب کنند (ریوارد). درواقع میزان سرمایه‌گذاری صورت گرفته توسط هر سرمایه‌گذار، وابسته به مقادیر بازده و ریسک است. اگر دوشرکت را در نظر بگیرید که یک محصول یکسان را تولید می‌کنند و در مقاطعی شرکت اول دچار بحران می‌شود و شرکت دوم در حال بازدهی بیشتری ناشی از تولید بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار می‌باشد و یا برعکس این قضیه اتفاق بیفتد. فرض کنید که یک سرمایه‌گذار قصد خرید سهام یکی از این دوشرکت را دارد لذا برای این خریدار دو حالت وجود دارد:

• حالت اول اینکه اقدام به خرید سهام فقط یکی از شرکت‌ها کند حالت دوم این است که بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام شرکت اول و بخشی دیگر را به شرکت دوم اختصاص دهد. در حالت اول ممکن است که سرمایه‌گذار بازده قابل‌توجهی (با توجه به افزایش ارزش سهم شرکت) به دست آورد، ولی از طرفی ممکن است که شرکت دیگر اقدام به اصلاح سازوکار داخلی خود کند تا بتواند در رقابت با شرکت مقابل پیروز شود و درنتیجه شرکت اول دچار کاهش شدید قیمت سهام شود.
• اما در حالت دوم به دلیل اینکه سرمایه‌گذار در تخصیص سرمایه‌های خود به شرکت برتر، به صورت یکجا و کامل عمل‌نکرده و پیش‌بینی رشد شرکت رقیب را در نظر گرفته است، اقدام به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خودکرده است. درواقع سرمایه‌گذار با خرید بخشی از سهام دو شرکت اقدام به تشکیل پرتفوی سبد سهام (portfolio) کرده است. معنی ساده واژه پرتفوی، سبد سرمایه‌گذاری به طور عام و سبد سهام از ترکیب دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده توسط یک سرمایه‌گذار است.

معنای پرتفوی در بورس چیست؟

بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.

((همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نچینید))

قطعاً همه ما حداقل یک‌بار این جمله معروف را شنیده‌ایم در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید و احتمالاً سعی کرده‌ایم آن را در مدیریت سرمایه خود بکار ببریم، اما نکته مهم آن است که تشکیل سبد سرمایه‌گذاری یا همان پرتفوی باید دارای یک سری مزایا و ویژگی‌هایی همچون تنوع‌بخشی (diversification) باشد تا بتوانیم بگوییم سبد مناسبی را تشکیل داده‌ایم. پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنای کیف دستی بوده که درگذشته یک سرمایه‌گذار، مجموعه‌ای از اسناد و مدارک خود را در آن در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید حمل می‌کرده، درواقع سرمایه‌گذارانی که سهام شرکت‌های بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر می‌زدند تا ببینند سرمایه آن‌ها در چه وضعیتی قرار دارد. در اصطلاح مالی نیز به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از دارایی‌های مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکت‌ها، اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی باهدف تنوع‌بخشی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری می‌گویند.

مفهوم پرتفوی بهینه سهام و مرز کارایی چیست؟

مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخه‌های نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض می‌کند که سرمایه گذاران در حالی دیوانه‌وار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش می‌کنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی می‌گیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آن‌ها را بیشینه می‌کند.

هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را می‌تواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را به‌گونه‌ای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص دارایی‌ها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند.

تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟

تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، طلا و ارز می‌شود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش می‌دهد. مدیران مالی می‌توانند با فرمول‌های پیچیده‌ای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه می‌تواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.

چرا تنوع بخشی پرتفوی مهم است؟

یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید می‌کند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجایی‌که بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمی‌توانند نوسانات کوتاه‌مدت بازار سهام را پیش‌بینی و با استراتژی‌های سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد می‌کنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند.

رای تشکیل پرتفوی باید به چه نکاتی توجه کرد؟

قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:

1. میزان پذیرش و تحمل ریسک
2. افق زمانی سرمایه گذاری
3. هدف از سرمایه گذاری

مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.

بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.

ارزش پرتفوی

به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمت‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار، مهم‌ترین عامل، ارزش پرتفوی این شرکت‌ها است.

پرتفوی صنایع پربازده را شناسایی کنید

در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع پرتفوی خود را ایجاد کنید. قابل‌ذکر است بدون مطالعه شرکت‌ها و انتخاب سهام‌های مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی می‌توانید ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش دهید.

ریسک سرمایه گذاری چیست؟

در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کرده‌اید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن‌ها قرار دارند و به طبع آن راه‌های زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را می‌سازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:

• ریسک بازار
• ریسک صنعت
• ریسک توقف نماد
• ریسک نرخ بهره
• ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
• ریسک نرخ ارز

موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاس‌های دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید.

پرتفوی لحظه ای چیست و تفاوت پرتفوی و پرتفوی لحظه ای در چیست؟

پرتفوی لحظه ای یکی از گزینه های موجود در سامانه های معاملاتی آنلاین کارگزاری مفید است و بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار که وارد سامانه های آنلاین این کارگزاری میشوند، با این سوال روبرو میشوند که پرتفوی لحظه ای چیست و چه تفاوتی با سبد پرتفوی یا پرتفوی سپرده گذاری دارد؟ در سامانه معاملاتی این کارگزاری و در قسمت پرتفوی 2 نوع پرتفوی وجود دارد

1. پرتفوی سپرده گذاری یا سبد پرتفوی : دارایی واقعی شما نزد کارگزار ناظر (کارگزاری مفید) را به شما نشان میدهد. اگر شما سهمی را برای اولین بار از طریق هر کارگزاری غیر از کارگزاری مفید خریده باشید، تعداد سهامی که از طریق آن کارگزاری خریده اید، در این بخش نمایش داده نمیشود.
2. پرتفوی لحظه‌ای : وضعیت سود/ زیان دارایی های تحت مدیریت شما را به نمایش می‎گذارد. در پرتفو لحظه ای تعداد دقیق سهامی را که در مدیریت شماست و مالک آن هستید نمایش داده میشود.

مبنای پورتفوی لحظه ای معاملات آنلاین کاربر است. بدین ترتیب کلیه معاملاتی که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری مفید انجام شوند، در لحظه و به صورت خودکار به پورتفوی لحظه ای اضافه می شوند. در صورتیکه تعداد دارایی شما درست نیست، می توانید معاملات خود را در این قسمت به صورت دستی ویرایش کنید. در پرتفوی لحظه‌ای اطلاعات لحظه‌ای چون قیمت، ارزش دارایی، مقدار سود/زیان، درصد سود/زیان، قیمت سر به سر و… برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.

ایجاد تغییر در پرتفوی کسب‌وکار

شرکت­ها پرتفوی کسب‌وکار هایشان را برای ایجاد تحول و دستیابی به مزیت رقابتی نوسازی استراتژیک می‌کنند. نوسازی استراتژیک فارغ از هدفش در قالب یکی از دو انتخاب متنوع‌سازی کسب‌وکارها یا تمرکز روی هسته اصلی فعالیت شرکت، بخش اصلی استراتژی شرکتی است.

با وجود اهمیت این موضوع، جای تعجب است که فرآیند نوسازی پرتفوی کسب­ و­کار کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. گروه مشاوره بوستون با همکاری یک دانشکده معتبر تلاش کرده تا این خلاء را بپوشاند و و فهم واضح‌تری از انگیزه­ های و عوامل اصلی موثر بر موفقیت نوسازی استراتژیک فراهم کند برای این کار، روند توسعه پرتفوی ۱۰۰ شرکت بزرگ و برتر در اروپا و آمریکای شمالی طی سال­های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۰ مطالعه شده است.

پژوهشگران در این مطالعات تلاش کرده‌اند دریابند که تغییر در پرتفوی کسب‌وکار اتفاقی نادر است یا ابزار رایج و متداول برای شرکت­های بزرگ به شمار می‌آید. آنها برای دستیابی به این هدف، به بررسی این مسئله پرداخته‌اند که انگیزه اصلی اعمال تغییرات تا چه حد از تنوع­زایی افراطی یا ضعف در عملکرد (چنان که تحقیقات پیشین نشان داده است) ناشی شده و اعمال تغییرات چه میزان در رفع کمبودها موفق بوده است. همچنین خصیصه­ ها و الگوهای زیربنای فرآیندهای تغییر نیز مورد بررسی قرار گرفتند تا مسائل مربوط به گستره، سرعت و ترتیب این تغییرات نیز مشخص گردد.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد ضعف عملکرد و تنوع­ گرایی افراطی انگیره ­های اصلی نوسازی پورتفوی محسوب می­ شوند. این موضوع به ویژه در مورد شرکت­هایی که از اعمال تغییرات برای تمرکز دوباره بر هسته کس ب­و­کار خود استفاده کردند مصداق داشت؛ این شرکت­ها در تنوع ­زدایی و بهبود عملکرد خود موفق عمل کرده‌اند. از سوی دیگر، پژوهشگران دریافتند شرکت­هایی که به دنبال تنوع ­زایی بیشتر هستند در ابتدا به لحاظ تنوع­ زایی در حد متوسط قرار داشته و سود مالی آنها بیش از حد متوسط بوده است. به نظر می­رسد آهنگ رشد پایین­تر از متوسط این شرکت­ها بوده که به انگیزه­ای برای ایجاد تغییرات در آنها منجر شده است. این شرکت­ها در دستیابی به نرخ رشد مطلوب‌ شان موفق بوده‌اند، ولی این موفقیت فقط به بهای سود کمتر و عملکرد ضعیف­تر آنها در بازار سرمایه ممکن شده است.

پژوهشگران دریافتند شرکت­هایی که به دنبال اعمال تغییرات با هدف یافتن جایگاه رقابتی­ تر هستند معمولا در ابتدا از سطح بالایی از تنوع در میان کسب و­ کارهای غیرمرتبط در پورتفوی خود برخوردار بوده­ اند. هرچند این شرکت­ها موفق شدند میزان تنوع در میان کسب­ و­ کارهای غیرمرتبط خود را کاهش دهند، اعمال تغییرات به منظور یافتن جایگاه­یابی مجدد برای آنها بسیار دشوار بوده است. این شرکت­ها، به طور متوسط، در مقایسه با سایر شرکت­هایی که دست به اعمال تغییرات نزدند در ابتدا عملکرد ضعیف­تری داشتند، اما نتوانستند عملکرد خود را در طول دوره تغییر نیز بهبود بخشند.

این یافته­ ها نشان‌‎دهنده لزوم شناسایی چالش­های پیش رو در کسب نتایج دلخواه حاصل از نوسازی پرتفوی کسب‌وکار است، به خصوص وقتی هدف از نوسازی اعمال تغییرات به منظور تنوع­زایی یا جایگاه­یابی است. این مطالعه که گزارشی از آن در «ژورنال استراتژی کسب­ و­کار» به چاپ رسیده، برای شرکت­هایی که می­خواهند بخت موفقیت خود در نوسازی را افزایش دهند راهکارهای ویژه­ای را ارائه داده است.

همه چیز درباره سبد سهام (پرتفوی سهام)

برای شروع هر بیزینس و تجارتی، آموزش اصطلاحات و مبانی اولیه آن ضروری است. به عنوان مثال برای ورود به بازار بورس، یادگیری اصطلاحاتی مانند پرتفوی، سبد خرید، سبد فروش، درصد ریسک، کارگزاری، سفارش‌ها، عرضه و تقاضا از واجبات است. هر نام و اصطلاح بیانگر اطلاعاتی است که مطمئناً در طول مسیر به آن نیاز خواهید داشت.

در این مقاله به سراغ یکی از کاربردی‌ترین موضوعات به نام پرتفوی سهام یا همان سبد سهام رفته و سعی خواهیم کرد شما را با مفهوم آن آشنا کنیم. اگر دوست دارید در مورد اصطلاحات بازار بورس و داد و ستد در آن بیشتر بدانید، در این مبحث همراه ما باشید.

فهرست عنواوین در پرتفوی خود تنوع ایجاد کنید مقاله:

سبد سهام یا پرتفوی چیست؟

برای ورود به بورس، نیاز به خرید و فروش سهم شرکت‌ها، کارخانه‌ها و اجناس است. این کار با انجام معاملات بخشی از سهام آن‌ها صورت گرفته که در سازمان بورس به اشتراک می‌گذارند. هر سهامدار، با ثبت‌نام در کارگزاری‌های منتخب و مورد تائید سازمان بورس کشور، اقدام به دریافت کد بورسی کرده و می‌تواند به معامله در این حوزه بپردازد. مقدار سهام پرتفوی یا همان سبد پرتفوی، مجموعه سهم‌هایی است که سهامدار اقدام به خرید آن‌ها کرده و جمع‌آوری کرده است.

درصورتی‌که بتواند با قیمت بالاتر یا بررسی حد ضرر با کمترین میزان سود بفروشد، اصول اولیه بورس را یاد گرفته است. حال که تا اینجای مقاله با ما همراه بوده‌اید، در ادامه به نحوه تشکیل سبد پرتفوی پرداخته و ریسک‌های آن را بر می­شمریم.

مقدار سهام مجاز هر پرتفوی

سبد پرتفوی هر شخص، در بر گیرنده کلیه سهم‌هایی است که شخص یا کارگزار او تشخیص به خرید داده و می‌تواند با آن‌ها معامله کند. اینکه چه مقدار سهام خریداری یا به فروش برسد حد مشخصی نداشته و یک امر کاملاً وابسته به میزان پولی است که به اشتراک گذاشته می‌شود. اگر شخص سهامدار علاقه‌مند به ریسک‌پذیری بالاتری در بازار بورس باشد می‌تواند خرید خود را افزایش داده و از تنوع سهمی بالاتری در سبد سهام خود بهره‌مند گردد.

با این وجود رعایت میزان ریسک نکته حائز اهمیتی است؛ چرا که لازم است این سبد در زمان مقتضی به فروش رسیده و سود قابل‌توجهی را عاید سهامدار کند. بدین ترتیب تعداد سهم، به حجم سرمایه‌گذاری بستگی داشته و معیار مشخص و تعیین شده‌ای ندارد. رعایت این نکته در تشکیل سبد پرتفوی مهم است که تعادل خرید سهم حفظ شود. سرمایه‌گذاری صرفاً در یک شاخه مطمئناً کار عاقلانه‌ای نیست. هر سرمایه‌گذار لازم است از چندین نوع سهم با اصالت و پشتوانه قوی استفاده کرده و وارد بازی‌های هیجانی نشود.

آنچه در بازار بورس تضمین کننده موفقیت شماست، نه ورودهای هیجانی، بلکه بررسی‌های دقیق و دست به عصا است. در کل داشتن تعداد میانگین ۶ الی ۷ سهم مناسب با پیشینه قوی سرمایه‌گذاری کافی است. پخش بی‌رویه سرمایه نیز از ارزش مبالغ سود عایدی می‌کاهد. آنچه در تعیین مقدار سهم هر سبد تأثیرگذار است، استراتژی معاملاتی سرمایه‌گذار بسته به میزان سرمایه خود است.

منظور از بازدهی هر سبد سهام چیست؟

واضح است که هر فرد از سرمایه‌گذاری در بازار بورس، به دنبال دریافت سود قابل توجهی است. آن میزان سود مورد نظر سهامدار که از سرمایه‌گذاری در بورس انجام داده و انتظار دارد در بازه زمانی مشخصی دریافت نماید را، بازدهی پرتفوی سهام می‌نامند. جهت محاسبه و بررسی میزان سود در بازه زمانی مشخص لازم است از فرمول‌های ریاضی استفاده کرده و معاملات خود را علمی‌تر بررسی کنید. سبد سهام هر شخصی نشانگر میزان دانش او از معاملات اقتصادی و علم او از شاخه‌های ریاضی و ضریب ریسک است.

فرمول ریاضی برای درک و پیش‌بینی مقدار سود دریافتی در بازه زمانی دارای آیتم‌های میزان هر سهم، درصد آن سهم از سبد پرتفوی و درنهایت بازدهی کل سبد است. برای بیان این بررسی سود می‌توان این‌گونه نیز مطلب را بیان کرد که بازدهی سبد پرتفوی هر فرد شامل میانگین سود هر سهم نسبت به‌کل سهام‌های موجود در سبد هر سرمایه‌گذار است.

ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟

اینکه سرمایه‌گذار بتواند بهترین انتخاب را از میان سهم‌های ارائه شده داشته و سبد خود را با انواع سهام‌های کم ریسک‌تر اما پر بازه‌تر پر کند، از هوشمندی اقتصادی او نشانه دارد. به همین جهت است که اقتصاددانان معتقدند برای چیدمان پرتفوی سهام به میزان ریسک سهم‌ها، پشتوانه مالی سهامدارانش و شفافیت مالی شرکت‌ها بسیار توجه باید کرد. ریسک کردن، جزء جدایی‌ناپذیر بازار بورس است. تعدادی از فاکتورها هستند که در میزان ریسک برابر با سرمایه‌گذاری مؤثر هستند. این موارد عبارت‌اند از:

• نسبت موجود بین هر سهم به‌کل دارایی‌های موجود در پرتفوی
• انحراف معیار سنجیده شده نسبت مقدار کل دارایی‌های سبد
• کوواریانس محاسبه شده از مقدار بازدهی اقلام متنوع دارایی‌های موجود در سبد
• بررسی نرخ بازدهی سهام‌های مختلف موجود با یکدیگر. اگر این رابطه مستقیم باشد، کوواریانس به‌دست‌آمده دارای رشد مثبتی است، اما در صورت معکوس بودن، مقدار کوواریانس منفی خواهد شد. این بدان معنا است که در صورت کاهش بازدهی میان سهام‌های اصلی، تأثیر آن بر کلیت سبد سهام، چشمگیر است.

پیشنهاد میکنیم مقاله روش های اندازه گیری ریسک را مطالعه کنید.

انواع ریسک در سبد سهام

در بازار بورس، برای تشکیل یک سبد مؤثر لازم به پذیرش ریسک قابل کنترل و عاقلانه بازار است. در این جا به بیان دو مورد از ریسک‌های تعریف شده پرداخته و با آن‌ها آشنا می‌شویم. ریسک غیر سیستماتیک و ریسک سیستماتیک. هر کدام از این موارد جزئیات و نکات مخصوص به خود را دارند.

ریسک غیر سیستماتیک

ریسک‌های غیر سیستماتیک، غیرقابل‌پیش‌بینی و اجتناب هستند. به هنگام تغییرات فروش در بازار سهام، تغییر و تحولات مدیریتی در سطح کلان، هزینه‌ها و سودهای به دست آمده توسط شرکت‌ها و سازمان‌های دخیل در بورس، تحولات بنیادین در راستای سهام‌های به فروش گذاشته شده و فعالیت بازار، همگی در ایجاد ریسک‌های غیرمنتظره مؤثر است. برای شناخت این میزان ریسک باید تا حدی از دانش رفتار بازار در شرایط مختلف آگاهی داشت. برای مقابله و موفقیت در چنین شرایطی تنوع در سبد پرتفوی بسیار مؤثر است. این کار باعث می‌شود تا در صورت کاهش قیمت یک سهم، سایر سهم‌ها جبران آن ضرر را کرده و سرمایه‌گذار دچار ورشکستگی نشود.

راه‌حل‌های فرار از ریسک‌های اجتناب‌ناپذیر

• انتخاب سهم‌های متنوع از شرکت‌هایی با زیرساخت‌های کاری گوناگون. این کار در زمان ثبات کم بازار به حفظ سود سبد کمک خواهد کرد.
• سبد سهام خود را از سهم‌های مطمئن پر کنید. برخی از سهم‌ها مربوط به شرکت‌ها و سازمان‌هایی است که امتحان خود را پس داده‌اند. آن‌ها از بازار خود اطمینان داشته و محصولات خود را طبق استراتژی‌های کاملاً علمی می‌فروشند. در واقع از نیاز میدانی خرید و فروش با خبر بوده و همین کار موجب می‌شود ارزش سهام خود را برای مدت‌های طولانی حفظ کنند. خرید چنین سهم‌هایی باعث افزایش وزن سهام پرتفوی شما شده و در مواقع بزنگاه به نجات سود دریافتی حاصل از هر سهم می‌آید.
• رعایت درصد هر سهم خریداری شده نسبت به کل سبد. این گزینه تأثیر فوق‌العاده مؤثری بر ریسک‌های اجتناب‌ناپذیر و غیر سیستماتیک می‌گذارد. اگر سهم سبد شما به‌صورت همگن تقسیم شده باشد، در چنین مواردی دچار ضررهای جبران‌ناپذیر نخواهید شد. به همین سبب است که کارشناسان توصیه می‌کنند درصد هر سهم از سبد را کاملاً تخصصی رعایت کنید.
• هم‌وزنی در سبد بورسی یکی از عواملی است که فرد را از پذیرش ریسک‌های غیرقابل کنترل مصون می‌دارد. لازم است سهامداران برای خرید سهم‌های مورد نظر خود، به تحلیل و بررسی کلی شرکت‌ها پرداخته و ارزش ریالی هر سهم را به‌خوبی در نظر بگیرند؛ اما توجه به این نکته هم حائز اهمیت است که انتخاب درست و توجه به مقدار خرید از هر سهم برای نگه داشتن توازن سبد سهام بسیار مهم بوده و بر میزان سود دریافتی اثرگذار خواهد بود. به عنوان مثال خرید ده سهم از صد سهم مناسب خیلی بهتر است از خرید چهل سهم یکسان از یک شرکت و از بین بردن شرط همگنی سبد سهم‌های خریداری شده.

سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف، کاهش ریسک ضرر

افزون بر توجه بر تنوع تعداد سهم، رعایت وزن سهمی و همگن بودن میزان سبد تهیه شده، لازم است به موقعیت‌های اقتصادی کلان نیز توجه کنید. در بازه‌های زمانی مختلف، برخی بازار اجناس روی بورس بوده و خریداران بهتری دارند. همین امر موجب بالا رفتن سهام این کارخانه‌ها، شرکت‌ها یا سازمان‌های واردکننده آن کالای خاص است. توجه به اقبال بازار، موجب افزایش سود برای سرمایه‌گذار شده و این نکته نیز فاکتور مهمی در کاهش ضررهای غیر سیستماتیک به شمار می‌رود. از دیدی دیگر خرید سهم از صنایع و تولیدکننده‌های گوناگون به کاهش ضرر و چه‌بسا افزایش سود کمک بسیار بزرگی خواهد کرد.

ریسک سیستماتیک

نوعی دیگر از ریسک‌های موجود در بازار سهام به نام ریسک سیستماتیک شناخته می‌شود. این مدل ریسک، جزء جدایی‌ناپذیر و غیرقابل تغییر بازارهای سهام و بورسی است. در واقع این مدل ریسک را نمی‌توان با پیش‌بینی‌های تنوع سبد یا تغییر شرکت سهام دهنده مهار کرد. ریسک‌های سیستماتیک شامل کلیه سهم‌های ارائه شده در بازار بورس است. تحولات بنیادین در سطح کلان کشوری، بین‌المللی، سیاسی، جنگ، اقتصاد جهانی، محیط‌زیست و تحولات خارج از حیطه کنترل انسانی مانند سیل، زلزله، آتش‌سوزی و … را می‌توان جزئی از ریسک‌های سیستماتیک شمرد.

درصورتی‌که فرد سهام‌دار موفق به چینش یک سبد فوق‌العاده با درصد سهام‌های متنوع گردد و بتواند ارزش سبد سهام را بالا ببرد تنها می‌تواند ریسک‌های غیر سیستماتیک را کنترل نماید؛ اما برای پیشگیری از ریسک سیستماتیک، تقریباً کاری از دست سرمایه‌گذار بر نخواهد آمد و تأثیر آن بر روی سبد پرتفوی همچنان محرز است. فاکتور بسیار مهمی که در ریسک سبد هر سهام‌دار مؤثر بوده و میزانش با آن مقایسه می‌شد، ریسک کل بازار سهام است که مستقیماً بر ریسک سیستماتیک سبد در ارتباط است.

سنجش ریسک سیستماتیک یا ریسک کل بازار

ضریب βشاخص ریسک سیستماتیک است. این ضریب نشان دهنده نوسان بازدهی بازار بورس و میزان تغییرپذیری سبد پرتفوی هر سهامدار ناشی از بازار کل است. در واقع ضریب β نمایشگر تغییرات ریسک کل بازار به نسبت اوراق و سهم‌هایی است که در داخل هر سبد موجودیت دارد. با استفاده از این عدد تغییرات موجود در شاخص کل بازار قابل اندازه‌گیری بوده و می‌توان بر اساس آن بررسی‌های میدانی انجام داد:

• ضریب β < 1:نشان دهنده ارزش کمتر سهام نسبت به ارزش کل بازار است. با این مقدار شاخص بازدهی سود کاهش پیدا کرده و سیر نزولی دارد. این میزان درصد ریسک در مواقعی ایجاد می‌شود که بازار در حال رکود بوده و روند نزولی را طی می‌کند.
• ضریب β > 1: نشان دهنده ریسک سیستماتیک بالاتر از ریسک کل بازار است. در این حالت بازدهی سهم‌های خریداری شده بالاتر بوده و نگهداری سهم عاقلانه‌تر و سودآور است. این مقدار در شرایط رونق بازار ایجاد شده و سیر صعودی به خود می‌گیرد.
• ضریب β = ۱: اگر شاخص ریسک سیستماتیک برابر یک باشد یعنی شرایط بازار کل و سرمایه‌گذاری در سبد سهام برابر است. چنین سهم‌هایی سودآوری متناسبی با فروش و تنش‌های بازار کل داشته و معمولاً انتخاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

توصیه های سرمایه گذاری در بورس

برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس بالأخص بازارهای پر ریسک بورسی ایران، دانش، تجربه و صبر زیادی لازم است. بهره‌مندی از مقالات، کلاس‌های آموزشی و دوره‌های کسب تجربه خرید و فروش سهام، پیش نیاز ورود به این بازار پرخطر است. ازآنجایی که کسب سود همیشه شیرین است گاهی کمتر به حواشی و ضررهای ناگهانی آن توجه می‌شود. خصوصاً افرادی که مطالعات اقتصادی عمیقی نداشته و صرفاً به پشتوانه سرمایه خود قدم بر این بازار می‌گذارند، باید نسبت به خطرات و ضررهای ناگهانی و کلان آن آگاه‌تر گردند.

پیش از ورود به بازارهای بورسی ایران و جهان، به افزایش دانش خود کمک کنید. درصورتی‌که تجربه‌ای از گذشته نداشته و اولین بار است که برای سرمایه‌گذاری اقدام می‌کنید، از بزرگان این میدان کمک بخواهید. به عنوان مثال با صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا کارگزاری‌های دارای مجوز قرارداد بسته و از قدرت و دانش آن‌ها در این مقوله بهره ببرید. از مقادیر کم برای سرمایه‌گذاری آغاز کنید. به‌یک‌باره و تحت تأثیر جو بازار سبد پرتفوی خود را سرشار از سهم‌های ناشناخته نکرده و بسیار محتاطانه قدم بردارید.

سود کمتر به‌مراتب بهتر از ضررهای کلان و سرسام‌آور است. توجه به سیاست‌های سرمایه‌گذاری بازار سهام، تأثیر مستقیمی بر کشف راه خرید سهام مؤثر خواهد گذاشت. از ورود سرمایه‌های اولیه زندگی به بازار سهام جداً خودداری کنید. این کار عواقب جبران‌ناپذیری داشته و تأثیرات به‌مراتب عمیقی بر زندگی شما خواهد گذاشت. سرمایه‌گذاری در بازار بورس و چینش یک سبد سهام خوب، نیازمند سال‌ها تجربه و کسب دانش است.

جمع‌بندی سبد سهام

در این مقاله با مفهوم پرتفوی سهام و تشکیل سبد از سهم های گوناگون آشنا شدیم. پرتفوی سهام هر شخص نمایانگر میزان دانش بورسی او خواهد بود. بررسی سهام‌های روز، اقبال بازار سهام و دانش اقتصادی می‌تواند در پیشبرد و حفظ سرمایه سرمایه‌گذاران، کمک‌کننده باشد. ترکیب سهم‌های خریداری‌شده نتیجه‌ای مستقیم بر سود سهامدار گذاشته و باید به همگن بودن و تنوع‌پذیری در آن دقت شود.