آموزش بازار آتی و آپشن

فرصت های معاملاتی

آموزش بازار آتی و آپشن

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / تفاوت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله در چیست؟

تفاوت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله در چیست؟

قراردادهای آتی و اختیار معامله ، هر دو نوعی اهرم برای سفته بازان ایجاد می کنند و به همین دلیل ابزارهای مشابهی به شمار می روند اما از نظر بعضی شرایط تفاوت هایی هم دارند. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی تفاوت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله بپردازیم.

تفاوت معاملات آتی با اختیار معامله

به طور کلی یکی از تفاوت های مهمی که بین این دو معامله وجود دارد، این است که در قراردادهای آتی زیان فی نفسه سفته باز در مقایسه با سود احتمالی آن بیشتر می باشد.

اما در قراردادهای اختیار معامله (OPTIONS) بدون توجه به مقدار کاهش قیمت دارایی پایه، ضرر خریدار ثابت است و این مبلغ برابر با مبلغ پرداختی برای خرید اختیار میباشد.

تفاوت بعدی بین قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله که بسیار هم بااهمیت است این است که در قرارداد آتی طرفین قرارداد تعهد دارند که قرارداد را اجرا نمایند اما در قرارداد اختیار معامله، تنها یک طرف قرارداد متعهد به انجام آن است و طرف دیگر دارای اختیار جهت اجرای قرارداد می باشد.

در ادامه به توضیح مختصری درباره هر یک از این قراردادها و همچنین تفاوت های آنها خواهیم پرداخت.

قرارداد اختیار معامله

اختیار معامله از جمله قرارداد هایی به شمار می رود که یک طرف قرارداد در یک بازه زمانی مشخص و در قیمتی معین متعهد به فروش دارایی پایه به طرف دیگر می باشد. در قرارداد اختیار معامله خریدار هیچگونه تعهد و الزامی در برابر اجرای قرارداد ندارد و در صورتی که او از اجرای قرارداد منصرف شود، تنها مبلغی را که در ازای این حق، پرداخت کرده را از دست می‌دهد اما فروشنده در صورت تمایل خریدار، به اجبار باید قرارداد را اجرا کند.

درباره قرارداد اختیار معامله اطلاعات بیشتری به دست آورید

برای درک بهتر اختیار معامله به مثال زیر توجه فرمایید:

در بازار سرمایه که معاملات اختیار معامله در بازار سکه استفاده میشود اینگونه می باشد که فروشنده در این معامله متعهد میشود تا تعداد و مقدار مشخصی سکه را با قیمت معین بفروشد و خریدار هم پس از اینکه شرایط فروشنده را پذیرفت اقدام به انعقاد قرارداد می نماید.

در هنگام عقد قرارداد خریدار مبلغی را به عنوان پیش پرداخت واریز می کند و زمانی که از انجام معامله منصرف شود این مبلغ به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت می شود.

علاوه بر خریدار، فروشنده هم وظایفی دارد. فروشنده باید متعهد باشد که در تاریخ سررسید تعداد سکه های مذکور در قرارداد را به خریدار تحویل و انتقال دهد و اگر از انجام معامله استنکاف کند باید جریمه نکول از انجام معامله را پرداخت نماید که به همین دلیل همواره از فروشنده وجه تضمین معامله دریافت می شود.

توجه فرمایید که در بازار سرمایه نرخ نکول فروشنده از انجام معامله اختیار ۰.۱ ارزش معامله است.

قرارداد معامله آتی

معاملات آتی بسیار شبیه به معاملات اختیاری می باشند، طرفین قرارداد در معاملات آتی همانند معاملات اختیار معامله توافق می کنند تا در زمان مشخص موضوع مورد معامله را، با تعداد و قیمت معین معامله نمایند.

اما معامله آتی از نظر عملکردی با معاملات اختیاری متفاوت است به این صورت که در معاملات آتی برخلاف معاملات اختیاری که فقط فروشنده متعهد به انجام معامله بود در این نوع قرارداد طرفین قرارداد متعهد به انجام معامله می باشند.

توجه داشته باشید که در معامله آتی نرخ نکول و جریمه عدم انجام تعهد فقط برای یک طرفه قرارداد نیست و برای دو طرف قرارداد اجرا می شود همچنین در بازار سرمایه از دو طرف قرارداد وجه تضمین انجام معامله دریافت خواهد شد.

در مصوبه ابزار مالی قراردادهای آتی و مقررات مربوط به معاملات قرارداد آتی شورای عالی بورس ذکر شده است که:

« فروشنده براساس قرارداد آتی متعهد می‌شود در سررسید معین مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می‌شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی وجه تضمین را تعدیل کنند و کارگزار بورس یا اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند. هر یک از متعهد فروش یا متعهد خرید می‌توانند در مقابل مبلغی معین تعهد خود را به شخص ثالث واگذار کنند که وی جایگزین او در انجام تعهد خواهد بود »

از دیگر تفاوت های قراردادهای آتی با قراردادهای اختیاری این است که در معاملات آتی برخلاف قرارداد های اختیاری ریسک موجود در این قرارداد بر عهده دو طرف قرار داد می باشد به دلیل اینکه دو طرف معامله متعهد به انجام معامله در آینده هستند و در صورت استنکاف، باید خسارت طرف دیگر معامله را جبران کنند.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

open interest در رمز ارزها چیست؟

Open Interest چیست ؟ اپن اینترست را میتوان به عنوان حجم کلی از تعداد قراردادهای باز برای یک بازار یا ارز خاص توصیف کرد.

Open Interest در یک قرارداد مشتقه به معنای “میزان حجم باز در معامله” تلقی میشود تا زمانی که طرف مقابل دارنده قرارداد اختیار معامله، تصمیم به بستن آن بگیرد. فرمول محاسبه این معیار در بازار نشان دهنده مجموع حجم قراردادهای باز معاملات “افتتاح شده یا درجریان” منهای قراردادهای “بسته یا تسویه شده” است.

با شناسایی فرصت های معاملاتی با استفاده از معیارهای حجم و مفهوم Open Interest، این امکان را به معامله گران میدهد تا نقاط ورود و خروج راحت تری از بازار را بدست آورند. مخصوصا این اطلاعات دیدگاه خوبی برای حرکت نهنگ ها در بازار میدهد.

سرعت پیشرفت در معاملات رمزارزها در فضای معاملات مشتقه بسیار بالا است. قراردادهای مشتقه مبتنی بر دارایی های دیجیتال، در این مدت کوتاه جذابیت زیادی پیدا کرده و مزایای زیادی برای بازار رمزارز و به طور کلی صنعت بلاکچین به همراه داشته است.

بحران کمبود نقدینگی در بازار رمزارزها، طی چند سال گذشته به بازیکنان بزرگتر یا “نهنگ ها” اجازه داده است تا با قدرت خرید یا فروش گسترده خود قیمت را دستکاری کنند. اکوسیستم معاملات مشتقه در حال رشد و نیز در حال تسهیل شرایط برای انجام معاملات در بازار است و تریدرهایی با توان مالی و دانش کمتر را نیز قادر میسازد تا از سرمایه خود بیشتر استفاده کنند و سودهایی به مراتب بالاتر و مستمر را به دست آورند.

چند نوع مختلف از بازار مشتقات وجود دارد. اگرچه همه آنها اساساً به معامله گران اجازه میدهند در خصوص عملکرد آینده بازار با یکدیگر به نوعی شرط بندی کنند، اما آنها این کار را به روش های مشخص و با رقابت بسیار بالا منتهی میشود. تشخیص اینکه کدام روند میتواند به معامله گران برتری دهد و کدام یک از آنها منجر به نابودی کامل سرمایه شان میشود، نکته بسیار مهم در این سبک از معاملات است.

• Open Interest چیست؟
• Open Interest نشان دهنده چیست؟
• افزایش / کاهش Open interest به معنای چیست؟
• استفاده از Open interest با سایر شاخص های فنی
• Open interest در مقابل حجم تجارت
• نتیجه

Open Interest چیست؟

برای سنجش روند بازار، چه در بازار سهام و چه رمزارزها، معامله گران معمولاً به معیاری موسوم به “حجم معاملات باز یا بهره باز” که به اختصار OI گفته میشود، مراجعه میکنند. این معیار بصری ترین مفهوم نیست، اما میتوان آن را به عنوان تعداد قراردادهای مشتقه باز یا معوقه برای یک بازار خاص توصیف کرد.

درک اطلاعاتی که Open Interest فراهم میکند، به معامله گران و سرمایه گذاران اجازه میدهد قدرت بازار را بر اساس وجوه نقد ورودی و خروجی یک قرارداد خاص ارزیابی کنند. تفسیر صحیح OI حتی میتواند معامله گران را وادار به تعیین تأثیر آن بر سایر قیمتهای دارایی کند و به نوبه خود معامله گر در روند کاری خود معاملات آگاهانه تری را اتخاذ کنند.

Open Interest نشان دهنده چیست؟

در ابتدا، بیایید نحوه ایجاد قراردادها را بررسی کنیم. هر معامله دو طرف دارد – خریدار و فروشنده. اگر قرارداد آتی یا آپشن باشد، باید یک فروشنده وجود داشته باشد، اما برای اینکه ارزشی وجود داشته باشد، باید شخصی نیز باشد که آن را به او بفروشد. قراردادهای مشتقات توافقات مالی بین خریدار و فروشنده است که غالباً به خریدار اجازه میدهد دارایی را با قیمت مشخص پس از مدت زمان از پیش تعیین شده بفروشد و بالعکس.

به عنوان مثال، اگر یک معامله گر تصمیم به خرید قرارداد آتی بیت کوین در ژانویه گرفت و انتظار داشت که قیمت در ٩٠ روز افزایش یابد، اگر دارایی در آن دوره ١٠ درصد رشد کند، آنها میتوانند دارایی هایی را با قیمت های ژانویه خریداری کنند و بلافاصله آنها را با ١٠ درصد سود بفروشند.

بیشتر قراردادهای مشتقه از دارایی های اساسی خود ارزش کسب میکنند و این وابستگی باعث میشود که آنها هماهنگ با قیمت بازار دارایی حرکت کنند. برای خرید این قراردادها، معامله گران مبلغ مشخصی را به عنوان حق العمل یا کارمزد پرداخت میکنند که این مبلغ بر اساس فاکتورهای مختلفی محاسبه میشود از جمله اینکه چقدر دور از قیمت بازار انتظار دارند که دارایی جابجا شود و چقدر از لحاظ زمانی به انقضا قرارداد مانده باشد.

• مطالب پیشنهادی

معاملات نقطه ای (SPOT) چیست؟

معاملات خود را با آپشن بیمه کنید

با این حال، اگر معامله گر قرارداد آتی را با انتظار کاهش قیمت خریداری کرده است، اما دارایی اساسی هنوز ارزش خود را دارد، آنها فقط کارمزد پرداختی برای خرید قرارداد را از دست میدهند. ارزش کارمزد با استفاده از مفهوم “cost of carry ” محاسبه میشود که هزینه فرصت از دست رفته موجود میباشد. با این اوصاف، سرمایه گذار همیشه این امکان را دارد که در اوراق قرضه مطمیٔن با حداقل خطر سرمایه گذاری کند که درآمد ثابتی دارند و در عوض بازدهی ثابت دارند.

قراردادهای آپشن عمدتا همان معاملات آتی یا فیوچر هستند، با این تفاوت که شرکت کنندگان هیچ تعهدی برای انجام معامله در انقضا ندارند و قبل از انقضا در هر مرحله حق دریافت وجه را دارند. مثلا یک معامله گر با انتظار افزایش ارزش بیت کوین تا پایان ماه یک گزینه BTC را خریداری کرده است. اگر دارایی در هفته بعد ١٠٪ افزایش یابد، معامله گر میتواند بلافاصله سود ١٠٪ منهای کارمزد را بگیرد.

Open Interest نشان دهنده چیست؟

معاملات آتی و آپشن برای معامله گران سرمایه گذار بسیار مناسب است تا قدرت خرید خود را افزایش دهند و دارایی اصلی بیشتری را به دست آورند، اما از آنجا که قرارداد منقضی میشود، این افراد باید حساب های خود را به طور مداوم مدیریت کنند. برای حل این مشکل، نوع دیگری از سرمایه گذاری مشتق شده به محبوبیت بیشتری در فضای دارایی دیجیتالی رسیده است که همان perpetual swap میباشد.

بر خلاف معاملات آتی و آپشن، معاملات perpetual swap تاریخ انقضا ندارند و سرمایه گذاران بلند مدت را قادر میسازد تا زمانی که ممکن است موقعیت خود را حفظ کنند. علاوه بر این، معاملات پرپچوال قیمت دارایی اساسی را با دقت بیشتری با استفاده از مکانیزمی موسوم به “نرخ تأمین مالی” یا همان (Funding Rate) ردیابی میکنند که هزینه ای است که برای حفظ موقعیت های سرمایه گذار و تقاضای خریدار یا فروشنده برای حفظ قیمت پرداخت میشود.

قراردادهای مشتقات را نیز میتوان مستقیم به ازای کارمزد خریداری و فروخت، که با نزدیک شدن به تاریخ انقضا مستهلک میشود. یک قرارداد تا زمانی”باز” تلقی میشود که طرف مقابل تصمیم به بستن آن بگیرد و Open interest بازار نشان دهنده مجموع قراردادها از معاملات “افتتاح شده” منهای قراردادهای بسته یا تسویه شده است.

افزایش / کاهش Open interest به معنای چیست؟

با خرید و فروش معامله گران، Open interest در طول روز تغییر میکند و غالبا صعود یا نزول یک بازار را نشان میدهد. به طور معمول، افزایش Open interest نشان دهنده قدرت در بازار است زیرا وقتی تعداد قراردادها در حال افزایش است، فعالیت و اشتیاق در مورد حرکت دارایی اساسی افزایش مییابد. از طرف دیگر، اگر Open interest در مسیر نزولی باشد، یک بازار در روند نزولی قرار دارد. این بدان دلیل است که معامله گران در حال بستن موقعیت های خود با سرعتی بسیار سریعتر از آنچه دیگران میتوانند آنها را باز کنند، هستند.

استفاده از Open interest با سایر شاخص های فنی

با OI همچنین میتوان درک کرد که آیا بازار روند خاصی را طی میکند یا بین نقاط مختلف قیمت در حال رنج زدن است. افزایش Open interest نشان میدهد موقعیت های جدید در حال افزایش هستند، که نشانه یک بازار سالم و فعال است. با این حال، کاهش شاخص OI به معنای کاهش تعداد موقعیت ها است، که نشان دهنده ورود بازار به یک مرحله محدود است.

Open interest در مقابل حجم تجارت

Open interest از نظر مفهومی مشابه حجم تجارت است اما این دو ویژگی کاملاً متمایز دارند. تعداد سهام یا قراردادهای معامله شده طی یک دوره خاص به حجم معاملات اشاره دارد و پیگیری این مقدار میتواند به معامله گران کمک کند تا روند حرکت قیمت دارایی اساسی را ارزیابی کنند. همانطور که گفته شد، حجم معاملات نسبی است.

سرمایه گذاری هایی که مارکت کپ آنها کمتر است، حجم معاملات کمتری نسبت به سهام کلان شاهد خواهند بود و باید حجم آن با متوسط حجم روزانه دارایی مشاهده شود.

به طور کلی، یک تغییر قابل توجه در قیمت با حجم تجارت بالاتر از حد معمول نشانگر یک تغییر بالقوه در جهت روند است. با این حال، افزایش قابل توجه قیمت با حجم معاملات کم نیز میتواند نشان دهنده یک روند معکوس باشد. به طور خلاصه، حجم معاملات به تعداد قراردادهای معامله شده در یک دوره خاص اشاره دارد، در حالی که Open interest به مجموع کل قراردادهای زنده که در بازار تسویه نشده اند.

Open interest در بازارهای آتی در مقابل بازارهای آپشن

Open interest در بازارهای آتی به مراتب بیشتر از سایر گزینه ها مفید است و برخی از معامله گران آپشن این معیار را نادیده میگیرند. این به این دلیل است که راهی برای سنجش واقعی خرید یا فروش آپشن با استفاده از OI وجود ندارد، اما گرچه به خودی خود ارزش زیادی ندارد، همراه با حجم تجارت میتواند به وضوح حرکات قیمت، قدرت روند و نقدینگی آپشن را نشان بدهد.

اگر حجم در یک روز مشخص از Open interest موجود بگذرد، نشان میدهد که معاملات در آن گزینه در آن روز خاص فوق العاده زیاد بوده است. علاوه بر این، نقدینگی یک سهم یا رمزارز را میتوان با کمک Open interest نیز درک کرد.

نکته مهم دیگر برای درک این است که هیچ بازار ثانویه ای برای آپشن بدون Open interest وجود نخواهد داشت، زیرا بازارهای ثانویه فعال این احتمال را میدهند که قراردادهای آپشن با قیمت های منصفانه فروخته شوند. از طرف دیگر، در بازارهای آپشن دارای OI قابل توجه، ترید راحت تر میباشد. معامله گران هرگز نمیخواهند در قراردادهای با نقدینگی کم که منافع کمی دارند یا Open interest چندانی ندارند گیر کنند.

شناسایی این فرصت های معاملاتی با استفاده از معیارهای حجم و Open interest، به معامله گران اجازه میدهد تا با آرامش بیشتری با بهترین قیمت ممکن وارد بازارها شوند. بیایید یک سناریو را در نظر بگیریم که درآن سهم معامله گر، الکس، باب و جف موقعیت های معاملات آتی BTCUSDT رابازمیکنند، در حالی که معامله گر دیگر، دیو، موقعیت خود را میبندد. در اینجا نحوه تأثیر این امر بر علاقه آزاد نشان داده:

فرصت های معاملاتی

جدول فوق تغییر در OI را براساس تعداد قراردادهای باز روزانه نشان میدهد. در جدول، Open interest از ۵ به ٢١ افزایش یافت که معامله گران موقعیت های جدید را باز کردند، اما بعد از بسته شدن موقعیت های موجود، نرخ Open interest کاهش یافت.

معامله گران همچنین میتوانند تغییرات قیمت، حجم و Open interest را برای سنجش سنتیمنت بازار به کار ببرند. به عنوان مثال، اگر قیمت در حال افزایش است و با افزایش حجم و OI همراه است، تمایل به بازار بسیار صعودی است. به همین ترتیب، افزایش قیمت در کنار کاهش حجم آموزش بازار آتی و آپشن و OI، روند نزولی را نشان میدهد.

اگر قیمت همراه با افزایش حجم و OI کاهش یابد، احساسات بازار نزولی است. این به این دلیل است که معامله گران فعالانه دارایی اساسی را شورت میکنند و انتظار دارند که قیمت ها بیشتر کاهش یابد، اما اگر حجم و افت سرمایه نیز کاهش یابد، تمایل به بازار صعودی است.

نتیجه

بازار رمزارزها میتواند در روزها، ساعت ها و حتی چند دقیقه نزدیک به انقضا بسیار ناپایدار شود و برای سرمایه گذاران که درک کامل عملکرد آن را ندارند میتواند خطرناک باشد. اگرچه معاملات فیوچر و آپشن سرمایه گذاران را قادر میسازند بدون مواجهه مستقیم از بازارهای خاص سود ببرند، اما رویدادهایی که بر این بازارها تأثیر میگذارند میتوانند به میزان قابل توجهی بر سودآوری این قراردادها تأثیر بگذارند.

علاوه بر این، برخلاف سهام و اوراق بهادار سنتی، بازار رمزارزها بصورت شبانه روزی معامله میشوند و این باعث میشود که آنها هر لحظه مستعد تحرکات ناشی از رویدادهای بازار جهانی باشند. با درک اینکه OI چگونه بر قیمت رمزارزها تأثیر میگذارد، معامله گران میتوانند با تحلیل سناریوی فعلی بازار و تفسیر صحیح احساسات، تصمیمات آگاهانه تری درباره محل سرمایه گذاری خود بگیرند.

نقره در راه ورود به بازار آتی

به منظور تنوع سازی بازار مشتقه کالا، بورس کالا تصمیم بر راه اندازی قراردادهای آتی نقره گرفته است. به زودی این قرارداد در تابلو معاملات آتی درج خواهد شد.

به گزارش آگاه پرس: به منظور تنوع سازی بازار مشتقه کالا، بورس کالا تصمیم بر راه اندازی قراردادهای آتی نقره گرفته است. به زودی این قرارداد در تابلو معاملات آتی درج خواهد شد.

✅همبستگی قیمت نقره و طلا

✅معاملات نقره در بازارهای مالی دنیا

✅دسترسی به قیمت های لحظه ای جهانی

انتظار می رود با نقره ای شدن بازار آتی، این بازار با رونق قابل توجهی همراه شده و فرصت های بی نظیری را در اختیار فعالان بازار مشتقه قرار بدهد.

نشست هم‌اندیشی «راه اندازی قراردادهای آتی نقره» امروز در بورس کالای ایران با حضور کارگزاران برگزار شد تا علاوه بر اعلام جزییات این قرارداد، مقدمات کار در جهت آموزش های لازم به مشتریان به خصوص از سوی کارگزاران تبیین شود. معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در این نشست به چند برنامه توسعه‌ای بورس کالا در حوزه بازار مشتقه و مالی نیز اشاره کرد.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) و به نقل از «کالا خبر»؛ علیرضا ناصرپور، معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران با بیان اینکه قرارداد آتی نقره در آستانه راه اندازی در بورس کالای ایران قرار دارد، گفت: نقره در کشور در سه حوزه صنعتی، آزمایشگاهی و صنایع دستی مصرف دارد که عمده آن در صنایع دستی و آزمایشگاهی است. بررسی ها نشان می دهد مصرف سالانه نقره در کشور حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ تن است.

وی ادامه داد: از آنجا که شمش نقره به صورت استاندارد در ایران ضرب نمی شود، لذا نقره به صورت ساچمه به قراردادهای آتی بورس کالا می آید و اندازه هر قرارداد آتی نقره نیز ۱۰۰ گرم است. در خصوص مبنای قیمت بازار آتی نقره، خوشبختانه این محصول قیمت جهانی دارد و لذا دغدغه ای درباره کشف قیمت آن وجود ندارد.

به گفته ناصرپور، با توجه به زمانبر بودن راه اندازی معاملات گواهی سپرده نقره، این محصول فعلاً به صورت معاملات قرارداد آتی راه اندازی می شود که استاندارد کالا به صورت ساچمه مطابق استاندارد ۹۹۹ است؛ همزمان نیز موضوع راه اندازی گواهی سپرده نقره پیگیری می شود.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا به جزییات دیگر قرارداد آتی نقره اشاره کرد و افزود: برای تحویل قراردادهای آتی، خزانه یکی از بانک ها در نظر گرفته می شود که این موضوع به همراه کلیه موارد مربوطه از سوی بورس کالا اعلام می شود.

ناصرپور گفت: سررسید قرارداد آتی نقره در ابتدا به صورت کوتاه مدت یک تا یک و نیم ماه خواهد بود تا به مرور و پس از رسیدن موعد تحویل سررسید اول و آشنایی کامل سرمایه گذاران با نحوه تسویه معاملات، مدت قراردادها نیز مانند سایر معاملات آتی فعال، عادی می شود. همچنین حد نوسان قیمت نیز مثبت و منفی ۵ درصد نسبت به قیمت تسویه روز قبل در نظر گرفته شده و سقف موقعیت های باز هم برای اشخاص حقیقی و هم حقوقی ۵۰۰ موقعیت در هر کد معاملاتی است.

موضوع مهم در روند تسویه قرارداد آتی نقره

وی در جمع کارگزاران فعال بورس کالا به موضوع مهمی اشاره کرد و گفت: نکته بسیار مهم در معاملات قرارداد آتی نقره که علیرغم امکان قانونی آن در بورس، برای نخستین بار اجرایی می شود در نظر گرفتن قیمت تسویه در روز سررسید بر مبنای قیمت روز جهانی نقره و نرخ ارز سنا است که انتظار ما این است این موضوع از سوی کارگزاران به مشتریان انتقال پیدا کند؛ می توان گفت اصلی ترین تفاوت قرارداد آتی نقره با سایر قراردادهای فعال در همین موضوع تسویه است.

اعلام برنامه های آتی بورس کالا

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در ادامه به سایر برنامه های بورس کالای ایران در توسعه بازار مشتقه و مالی اشاره کرد و گفت: بورس کالا چندین اقدام توسعه ای در دست اجرا دارد که امیدواریم به زودی با اخذ مجوزهای لازم، قرارداد آتی بر روی واحدهای سرمایه گذاری صندوق های طلا نیز در بورس کالا راه اندازی شود.

وی تصریح کرد: همچنین بر روی شمش طلا نیز راه اندازی معاملات گواهی سپرده را در برنامه داریم و در این خصوص با دو بانک مذاکرات نهایی به منظور آماده سازی خزانه های شمش طلا انجام شده است. معاملات گواهی سپرده شمش طلا با برند طلای زرشوران و شمش طلا که دارای عیار ۹۹۹ است آغاز می شود.

ناصرپور افزود: موضوعی که در مورد توسعه معاملات آتی، آپشن، گواهی سپرده کالایی و صندوق های کالایی برای ما، صنعت کارگزاری و در نهایت برای بازار سرمایه اهمیت دارد این است که یک فضای امن و جذاب برای معامله گران و سرمایه گذاران بر پایه دارایی مانند طلا ایجاد شود که همواره مساعدت و حمایت های سازمان بورس در این حوزه ها همراه بورس کالا بوده است.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران با اشاره به مصوبه مهم اخیر سازمان امور مالیاتی در خصوص رفع ابهام مالیاتی معاملات گواهی سپرده کالایی گفت: تاکنون به دلیل ابهام مالیاتی در معاملات گواهی سپرده کالایی تنها روی محصولات کشاورزی و سکه طلا که معاف از مالیات بودند اقدام توسعه ای انجام شد که با رفع این ابهام، اقدامات و برنامه ریزی برای ورود سایر محصولات صنعتی و معدنی، پتروشیمی و فرآورده های نفتی به این حوزه نیز آغاز شده است.

به گفته ناصرپور، با گشایشی که در حوزه مالیات گواهی سپرده کالایی اتفاق افتاد، راه اندازی گواهی سپرده قیر در اولویت قرار دارد و به زودی این بازار و در ادامه قرارداد آتی قیر نیز عملیاتی خواهد شد.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در پایان با بیان اینکه بورس کالا آمادگی کامل به منظور برگزاری دوره های آموزشی حضوری و آنلاین را دارد، گفت: دوره های آموزشی بورس کالا به منظور آشنایی فعالان بازارها به طور مرتب برگزار می شود اما موضوع مهم نزدیکی و ارتباط مستمر کارگزاران با مشتریان و سرمایه گذاران است که امیدواریم کارگزاری ها نیز با اطلاع رسانی دقیق و آموزش های لازم، شرایط را برای ورود دارایی های جدید به بازار مشتقه و مالی بورس کالا فراهم آورند.

گفتنی است در پایان این نشست کارگزاران به بحث و تبادل نظر با مدیران و کارشناسان بورس کالا در خصوص معاملات آتی نقره و توسعه سایر بازارهای بورس کالا پرداختند.

اختیار معامله (آپشن) در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟

اختیار معامله یا آپشن (Option) به قرادادهایی گفته می شود که معامله‌گر مختار است دارایی خود را در زمان مشخصی به قیمت تصویب شده بخرد یا بفروشد.

اختیار معامله باعث می شود سرمایه گذاران سرمایۀ خود را در نوسانات بازار حفظ کرده و راه های انطباق پذیری با شرایط مختلف بازار را بیاموزند. از سوی دیگر اختیار معامله می تواند در شرایط مثبت بازار، سود فراوانی را به حساب معامله گر سرازیر کند.

با این تفاسیر، اگر شما نیز به دنبال راهی برای حفظ و افزایش سرمایۀ خود در بازارهای بزرگ سرمایه داری اعم از بورس و یا ارز دیجیتال هستید، بهتر است تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

اختیار معامله چیست و چه تفاوتی با قراردادهای آتی دارد؟

همانطور که از نام این قرار داد مشخص است، اختیار معامله به قراردادی گفته می شود که معامله گر مختار است دارایی مورد نظر خود را با قیمتی مشخص در زمانی مطلوب بخرد یا به فروش برساند.

میدانیم که شما هم با شنیدن این توضیح ، ممکن است ذهنتان سریع به سمت قراردادهای آتی کشیده شود؛ اما عجله نکنید! اختیار معامله تفاوت زیادی با قراردادهای آتی دارد.

بزرگترین تفاوت اختیار معامله با قرارداد آتی، صورت تسویه آن هاست.

درواقع برخلاف قراردادهای اتی که معامله گران موظف هستند معامله را در زمانی خاص با قیمتی تصویب شده معامله کنند، در قرارداد آپشن هیچ تعهدی در تسویه وجود ندارد.

درواقع به علت همین ویژگی عدم تعهد در تسویه است که در قرارداد اختیار معامله یا آپشن امکان تطبیق پذیری برای معامله گران ایجاد شده و روشی مناسب برای جلوگیری از ریسک های پرخطر در بازارهای سرمایه گذاری محسوب می شود. اما چگونه؟ .

اصولا قراردادهای اختیار معامله به دو صورت اجرا می شود: قرارداد اختیار خرید (Call) و قرارداد اختیار فروش (Put).

• قرارداد اختیار خرید یا call این امکان را معامله گر می دهد تا دارایی ای را در زمان مشخص با قیمتی که مدنظر دارد، خریداری کند.

• قرارداد اختیار فروش یا put نیز، امکان فروش دارایی را با قیمت دلخواه در زمان مناسب برای معامله کننده فراهم می کند.

هر قرارداد اختیار معامله از چند بخش تشکیل شده است :

1. نوع اختیار معامله : نوع اختیار معامله می تواند قرارداد خرید اختیار معامله باشد یا قرارداد فروش اختیار معامله.

2. زمان سررسید: همانطور که گفتیم در این قرارداد خریدار یا فروشندۀ قرارداد مشخص می کند که در زمانی مشخص این قرارداد اجرا شود. زمان سررسید درواقع همان تاریخ مصوب برای معامله است. که می تواند چند روز یا چند ماه بعد باشد.

3. قیمت اعمال: درواقع همان قیمتی است که شرط معامله خرید یا فروش در آینده است. به بیان دیگر، خریدار یا فروشنده مشروط بر اینکه قیمت یک سهام یا ارز به “قیمت اعمال” برسد، می توانند معامله را اجرا کنند.

4. قیمت اختیار: قیمتی است که معامله گر باید برای انجام اختیار معامله خرید یا اختیار معامله فروش به صرافی پرداخت کند.

حالا با دانستن تمامی اجزای یک قرارداد آپشن، بهتر است برای روشن شدن بحث به یک مثال توجه کنید:

فرض کنید شخصی اینطور تحلیل می کند که قیمت بیت کوین که در حال حاضر 15000 دلار است، تا حدود شش ماه دیگر به قیمت 17000 دلار برسد. با این تفاسیر او می تواند یک قرارداد اختیار خرید را با ویژگی های زیر اعمال کند:

مقدار: یک بیت کوین
زمان سررسید: 6 ماه دیگر ( 5 آپریل)
قیمت در حال حاضر: 15000 دلار
قیمت اعمال: 17000 دلار
قیمت اختیارمعامله ( وجه تضمینی به فروشنده برای خرید): 500 دلار

حالا بر طبق این قرارداد، معامله گر با دادن 500 دلار به صرافی، یک قرارداد اختیار را خریداری می کند. حالا اگر در تاریخ 5 آپریل قیمت بیت کوین به 17000 دلار رسید، او می تواند از فروشنده یک بیت کوین به مبلغ 15000 دلار خریداری کند.

با احتساب قیمت اختیار پرداختی که به صرافی بابت این معامله داده است (یعنی همان 500 دلار)، او به طور کلی حدود 1500 دلار سود کرده است. اما ممکن است در 5 آپریل قیمت بیت کوین به 17000 دلار نرسد. در این شرایط خریدار می تواند هیچوقت هیچ بیت کوینی را نخرد و معامله به طور کامل بهم بخورد.

درواقع هیچ تعهدی برای اجرای قرارداد از سوی خریدار اختیار معامله وجود ندارد و او می تواند در زمان سررسید معامله را بر حسب سود یا زیان خود انجام دهد یا به طور کلی بهم بزند.

البته این حق برای فروشنده وجود ندارد. یعنی اگر خریدار در زمان مقرر درخواست خرید کند، فروشنده نمی تواند از فروش دارایی به خریدار سرباز بزند. به همین علت، اختیار فروش ریسک بیشتری از اختیار خرید دارد و لازم است با احتیاط و آگاهی بیشتری به انجام آن پرداخت.

انواع اختیار معامله چیست؟

قرارداد اختیار معامله از لحاظ سبک اعمال به دو دسته تقسیم می شود:

1. قرارداد اختیار اروپایی
2. قرارداد اختیار آمریکایی

پیش از توضیح هر یک از این قرادادها، باید بگوییم که این قراردادها به هیچ عنوان محدود به منطقۀ جغرافیایی خاصی نیست و در تمامی دنیا کاربرد دارد. به عنوان مثال در بازار بورس ایران نوع قراردادها از نوع قرارداد اختیار اروپایی است. حالا برویم تا این دو نوع قرارداد را با هم بررسی کنیم:

قرارداد اختیار اروپایی

در قرارداد اختیار اروپایی، معامله گر تنها در زمان مقرر شده می تواند قرارداد را اجرا کند. در این حالت، اجرای هیچ معامله ای پیش از سر رسیدن موعد امکان پذیر نیست.

قرارداد اختیار آمریکایی

در قرارداد امریکایی، برخلاف قرارداد اروپایی؛ معامله گر می تواند هر زمانی که می خواهد به اجرای معامله بپردازد. ممکن است خریدار قراردادی را برای موعد سه ماه دیگر تعیین کند اما یک ماه بعد تصمیم به خرید بزند. در این شرایط او می تواند زودتر از موعد به اجرای قرارداد بپردازد.

کاربرد قراردادهای اختیار در بازارهای مالی چیست؟

قرارداد اختیار معامله کاربردهای فراوانی دارد. یکی از مهم ترین این کاربردها بالا بردن توان تطبیق پذیری و ارتباط گیری سهامداران با سهام های سنتی است. درواقع اختیار معامله به معامله گران کمک می کند تا موقعیت سهام خود را بر طبق اتفاقات بازار تطبیق دهند.

ممکن است زمانی در بازار بورس قیمت سهامی به شدت در حال افت باشد و یا ارزش سرمایۀ معامله گر در بازار ارز دیجیتال در حال ریزش باشد. در این شرایط معامله گر باید بتواند با استفاده از قرارداد آپشن از ضررهای هنگفت به سرمایۀ خود جلوگیری کند.

به نوعی این قراردادها آموزش بازار آتی و آپشن یک پوشش ریسک برای دارایی هایی محسوب می شوند که هم اکنون آن ها را داریم. از سوی دیگر، با بالا رفتن قیمت و ارزش یک سهام یا ارز، قرارداد آپشن می تواند سود زیادی را به معامله کننده بدهد.

قرارداد آپشن یک نوع شرط بندی بر سر قیمت آینده یک دارایی هم محسوب می شود

برای درک بهتر، بیایید با هم به یک مثال توجه کنیم:

شخصی را تصور کنید که صد سهم از سهامی به ارزش پانصد دلار را خریداری می کند. او خوشبین است و پیش بینی می کند که قیمت این سهام تا سه ماه دیگر دوبرابر شده و به هزار دلارافزایش پیدا می کند. اما از آنجایی که در بازار هیچ چیز قطعی نیست، ممکن است این روند افزایش قیمت صعودی نباشد و اتفاقا به صورت نزولی طی شود.

در این شرایط، شخص معامله گر، با استفاده از قرارداد اختیار فروش، دارایی خود را با قیمتی کمتر از قیمت اصلی سهام ( مثلا 450 دلار) با قیمت اختیار 50 دلار در اختیار فروش می گذارد. در این شرایط اگر حتی قیمت سهام او افت کرد و به مبلغ سیصد دلار رسید، وی اختیار فروش را فعال کرده و دارایی خودش را با مبلغ 450 دلار به فروش می رساند.

در این شرایط او توانسته از قرارداد اختیار فروش به عنوان پوشش ریسک استفاده کند و از ضرر بسیار به دارایی خود جلوگیری کند.

از سوی دیگر اگر پیش بینی شخص معامله گر محقق شود و ارزش سهام با افزایش صعودی مواجه شود، او با اجرای معامله اختیار خرید، سهام را با مبلغی بسیار کمتر در حال حاضر معامله می کند و از این طریق به سود بالایی دست پیدا میکند.

قیمت اختیار یک معامله چگونه محاسبه می شود؟

قیمت اختیار یک معامله درواقع همان قیمتی است که به عنوان تضمین برای یک معامله پرداخت می شود. قیمت اختیار معامله ثابت نیست و بر اساس عرضه و تقاضای بازار مشخص می شود.

مدل های مختلفی برای محاسبۀ قیمت اختیار معامله استفاده می شود. مهم ترین مدل برای محاسبۀ قیمت اختیار یک معامله مدل بلک و شولز و مدل چند جمله ای است. اما در نهایت، قیمت اختیار معامله با هر مدلی که محاسبه شود، از دو جز تشکیل شده است:

بیایید باهم بیشتر دربارۀ این دو جز صحبت کنیم :

قیمت ذاتی

برای مشخص کردن قیمت ذاتی، کافی است قیمت نقدی سهام یا دارایی را از قیمت اعمال اختیار معامله را کم کنیم. اگر قیمت به دست آمده عددی مثبت باشد نشان دهندۀ سود در معامله است. پس درواقع اختیار معامله یعنی اختیار خرید یا فروش تنها زمانی ارزش ذاتی دارد که در سود باشد و عدد آن مثبت باشد.

قیمت اعمال اختیار معامله – قیمت نقدی دارایی پایه =ارزش ذاتی قرارداد اختیار خرید

اگر در یک اختیار معاملۀ فروش، قیمت نقدی دارایی پایه از قیمت اعمال کمتر باشد، آن معامله قیمت ذاتی دارد و در سود است. پس برای محاسبۀ قیمت ذاتی یک قرارداد اختیار، قیمت نقدی را از قیمت اعمال اختیار کم میکنیم. عدد به دست آمده نشان دهندۀ قیمت ذاتی یک معامله است:

قیمت نقدی دارایی – قیمت اعمال اختیار = ارزش ذاتی قرارداد اختیار فروش

قیمت زمانی

اگر ارزش ذاتی یک معامله را از قیمت اختیار آن کم کنیم، قیمت زمانی یک معامله مشخص می شود. هر چقدر زمان بگذرد و موعد سررسید معامله نزدیک تر شود، قیمت زمانی هم به همان نسبت کاهش پیدا میکند. تا جایی که به هنگام سررسید معامله، قیمت ذاتی برابر با همان قیمت اختیار معامله می شود.

اگر در ابتدای معامله بخواهیم قیمت زمانی را محاسبه کنیم، کافی است فرمول زیر را اعمال کنیم:

قیمت ذاتی- قیمت اختیار معامله = قیمت زمانی معامله

چگونه یک قرارداد اختیار را معامله کنیم؟

کارگزاری ها و صرافی های بسیاری امکان اختیار معامله را برای معامله کنندگان خود مهیا کرده اند. شما نیز اگر قصد معاملۀ سهام خود با استفاده از قرارداد اختیار معامله را دارید بهتر است به یک کارگزاری خوب مراجعه کنید.

معامله آپشن ارز دیجیتال نیز در برخی از صرافی ها امکان پذیر است. به عنوان مثال صرافی هایی همچون IQ Option, Ledger X, Bakkt صرافی هایی هستند که امکان معامله اختیار بیت کوین را در اختیار معامله گران قرار می دهند.

به طور کلی باید گفت که قرارداد آپشن به دلیل پیچیدگی های بسیار زیادی که دارد می تواند همانگونه که باعث سودآوری زیاد شود، به همان اندازه باعث ضررهای بسیار به سرمایۀ افراد نابلد شود.

پس بهتر است پیش از اینکه مهارت کافی برای استفاده از این معامله را پیدا نکرده اید، بی گدار به آب نزنید و اقدام به معاملۀ اختیار نکنید!

برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و قیمت های لحظه ای ارز دیجیتال به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید.

شناسایی دو نقص عمده در معاملات آپشن

سارا جنگروی: معاملات آپشن از همان شروع به فعالیت، فضای رسانه‌ای در حوزه بورس‌های کالایی را تحت الشعاع قرار داد؛ به‌طوری‌که در این زمینه میزگردها و خبرهای مختلفی مخابره شد؛ خبرهایی که بیشتر از آنکه تعریف این نوع از قراردادهای معامله باشد به کلی گویی در این رابطه دامن زد؛ به‌طوری که در حال حاضر نیاز به شفافیت و تعریف این سبک از معاملات بیش از پیش احساس می‌شود که اساسا معاملات آپشن یا قرار داد اختیار معاملات خرید و فروش چیست؟ در دنیا چه سبک‌هایی دارد؟ در حال حاضر در ایران بیشتر با چه سبکی در حال معامله است؟ نقاط قوت و ضعفی که این معاملات را تشویق و تهدید می‌کند، چیست؟ پیش از آنکه به تعریف معاملات آپشن و بررسی ویژگی‌های آن بپردازیم باید به موضوع مهم دیگری توجه کنیم، بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که دو نقص در معاملات آپشن قابل شناسایی است که این دو ناشی از ساختار معاملاتی آپشن در بورس کالا است؛ به این معنا که مدل مورد استفاده معاملات مذکور از نوع اروپایی است که در این مدل تعداد سررسیدهای مورد معامله محدود است، همان‌طور که در حال حاضر یک سررسید (اسفندماه) در این بازار مورد معامله قرار می‌گیرد.

سارا جنگروی: معاملات آپشن از همان شروع به فعالیت، فضای رسانه‌ای در حوزه بورس‌های کالایی را تحت الشعاع قرار داد؛ به‌طوری‌که در این زمینه میزگردها و خبرهای مختلفی مخابره شد؛ خبرهایی که بیشتر از آنکه تعریف این نوع از قراردادهای معامله باشد به کلی گویی در این رابطه دامن زد؛ به‌طوری که در حال حاضر نیاز به شفافیت و تعریف این سبک از معاملات بیش از پیش احساس می‌شود که اساسا معاملات آپشن یا قرار داد اختیار معاملات خرید و فروش چیست؟ در دنیا چه سبک‌هایی دارد؟ در حال حاضر در ایران بیشتر با چه سبکی در حال معامله است؟ نقاط قوت و ضعفی که این معاملات را تشویق و تهدید می‌کند، چیست؟ پیش از آنکه به تعریف معاملات آپشن و بررسی ویژگی‌های آن بپردازیم باید به موضوع مهم دیگری توجه کنیم، بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که دو نقص در معاملات آپشن قابل شناسایی است که این دو ناشی از ساختار معاملاتی آپشن در بورس کالا است؛ به این معنا که مدل مورد استفاده معاملات مذکور از نوع اروپایی است که در این مدل تعداد سررسیدهای مورد معامله محدود است، همان‌طور که در حال حاضر یک سررسید (اسفندماه) در این بازار مورد معامله قرار می‌گیرد. اشکال دوم بالا بودن نرخ بهره با بازدهی مثبت ثابت در کشور ما است که باعث می‌شود قرارداد اختیار معامله زودتر از تاریخ سررسید اجرا شود. بررسی این ایرادات نشان می‌دهد که استفاده از مدل آمریکایی در معاملات آپشن بهینه‌تر خواهد بود.

تجربه معاملات آپشن در بورس‌های جهانی

در بورس‌های پیشرفته و سازمان یافته قراردادهای اختیار معامله برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ به کار گرفته شدند. از آن زمان به بعد در بورس‌های مناطق مختلف جهان استقبال زیادی از این سبک معاملات شده است و حجم بسیار زیادی از این معاملات امروزه در بورس‌های اوراق بهادار و بورس‌های کالا و نفت و فلزات با ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد. مبنای معاملات در این روش بر پایه علوم پیشرفته ریاضی است که در این مقال نمی‌گنجد؛ اما نگاهی گذرا به آن خواهیم داشت.

طراح این روش فیشر بلک و میرن شولز هستند که گام بزرگی در قیمت‌گذاری اوراق اختیار معامله برداشته‌اند و نتیجه کار آنها ارائه مدلی به نام بلک - شولز بود که این مدل تاثیر زیادی در نحوه قیمت‌گذاری پوشش ریسک اختیار معامله داشته و طراحان این مدل در سال ۱۹۹۷ به خاطر اهمیت این مدل موفق به کسب جایزه نوبل اقتصاد شدند.به گزارش «دنیای اقتصاد» و به تحلیل فرزان سهرابی، تحلیلگر بازارهای آتی در سال‌های اخیر بازارهای آتی و اوراق اختیار معامله یا همان آپشن تریدینگ در دنیای مالی و سرمایه‌گذاری اهمیت بسیاری پیدا کرده‌اند که این اهمیت هر روز بیشتر می‌شود و هم‌اکنون به سطحی از نوآوری مالی رسیده‌ایم که ضروری است همه متخصصان در امور مالی از چگونگی کارکرد این بازارها و نحوه استفاده از آنها و همچنین سازوکار تعیین قیمت در این بازارها آگاه باشند و در واقع باید بدانند که معاملات آپشن بر اساس چه روش‌ها و با چه سبک‌هایی معامله می‌شوند و نقاط ضعف و قوت هر کدام از این سبک‌ها چیست.

به گفته وی، برای اینکه بخواهیم در ارتباط با نقاط ضعف و قوت هر دو سبکی که در معاملات آپشن در جهان انجام می‌شود نظر دهیم باید حداقل چند قرارداد معامله کرده باشیم. عملا پس از معامله و آموزش بازار آتی و آپشن درگیر شدن سپرده و دارایی هر شخص است که می‌توان نظر داد که معاملات آپشن با توجه به اینکه ایرانیزه و با اقتصاد کشور منطبق شده، حال چه ایرادهایی به این طرح وارد است.سهرابی در ادامه با اشاره به اینکه باید از سبک معاملات آپشن شروع کرد، افزود: معاملات آپشن به دو سبک در دنیا صورت می‌گیرند: اول سبک اروپایی است که به دلیل سادگی در اجرایش در بازارهای سهام استفاده می‌شود، زیرا فقط در تاریخ سررسید قرارداد را می‌توان اجرا کرد، آموزش بازار آتی و آپشن در واقع قیمتی که قرارداد با آن تسویه می‌شود قیمتی است که در آخرین روز مشخص می‌شود.

این تحلیلگر بازارهای مالی در ادامه نوع دوم این معاملات را مورد بررسی قرار داد و گفت: در سبک قرارداد آمریکایی خریدار و فروشنده تا تاریخ سررسید می‌توانند نسبت به اجرای قرارداد با قیمت تسویه روزانه اقدام کنند؛ در واقع این دو سبک در «قیمت اجرا» با یکدیگر تفاوت دارند.

به گفته وی، به‌طور کلی چهار موقعیت برای اختیار معامله وجود دارد:

الف) موقعیت خرید در قرارداد اختیار خرید

ب) موقعیت خرید در قرارداد اختیار فروش

ج) موقعیت فروش در قرارداد اختیار خرید

د) موقعیت فروش در قرارداد اختیار فروش.

معاملات آپشن در ایران

سهرابی با اشاره به اینکه سبک بازار معاملاتی آپشن در ایران سبک اروپایی است به بررسی مزایا و معایب این سبک پرداخت و گفت: در معاملات آپشن دو گونه قرارداد اختیار معامله وجود دارد: «اختیار خرید» که به «call option» معروف است و طبق آن صاحب قرارداد حق خرید دارایی هم پیوند با آن را در زمان مشخص و در قیمت معین خواهد داشت. به گفته وی، دومین مورد قرارداد «اختیار فروش» است که به «put option» معروف است، این قرارداد حق فروش دارایی هم پیوند با آن را در یک زمان معین و با یک قیمت مشخص به صاحب آن اعطا می‌کند و قیمت مندرج در قرارداد بر اساس قیمت تسویه روز آخر در تاریخ معین اجرا می‌شود که به سبک معامله اروپایی موسوم است و به این دلیل که در حال حاضر معاملات آپشن در ایران به سبک اروپایی معامله می‌شود، باید مزایا و معایب این سبک و راهکارهای آن را بررسی کرد.

«معمولا تاریخ سررسید قراردادهای اختیار معامله آتی چند روز قبل یا در همان تاریخ سررسید دارایی پایه قرارداد آتی است و این روند به دلیل اجرای اختیار معامله در معاملات آتی است.»وی در توضیح این جمله گفت: شاید شخصی بخواهد اختیارش را تبدیل به معامله یا موقعیتی در قرارداد آتی کند در این صورت؛ تلفیقی از استراتژی‌های بازار آتی و آپشن می‌تواند به روند ایمن‌سازی سرمایه گذار بینجامد.تیک سایز یا ارزش جابه‌جایی به ازای هر قرارداد باید مطابق با معاملات آتی باشد یا درصدی معنادار از آن باشد.با توجه به اینکه در بورس ایران از روش اروپایی استفاده می‌شود، بهتر است با تاریخ سررسیدهای بلندتر مثلا در جداول ۴ ماهه معامله شود که در این صورت اختلاف قیمت‌های اعمال با دارایی پایه معنادار است.بنابراین اختلاف بیش از حد قیمت اعمال با دارایی پایه باعث افزایش ریسک سرمایه‌گذار می‌شود.قیمت اعمال با افزایش و کاهش قیمت دارایی پایه باید تغییر کند که این اتفاق رخ نمی‌دهد به دلیل سبک معامله آپشن اروپایی.

به گفته سهرابی در معاملات آپشن طراحی شده که در حال معامله است، در صورت تغییر دارایی پایه که همان سکه آتی است قیمت اعمال تغییر نمی‌کند، بلکه قیمت اعمال جدیدی باز می‌شود که قدرت انتخاب سرمایه‌گذار را بیشتر می‌کند، به دلیل اینکه مبنای تعیین قیمت اعمال که همان دارایی آتی است به دلیل نوسانات و متغیر بودنش تغییر می‌کند، قیمت اعمال هم باید تغییر کند، اما در معاملات آپشنی که در بورس کالا در حال انجام است به دلیل سبکی که الهام گرفته از سبک اروپایی است، قیمت اعمال تغییر نمی‌کند؛ بلکه با تغییر مبنای تعیین قیمت اعمال یک قیمت اعمال جدید باز می‌شود.در واقع مانند این است که یک سررسید جدید با یک قیمت اعمال متفاوت باز شود، چرا؟ به این دلیل که دارایی پایه‌اش که معاملات آتی سکه بوده به دلیل نوسانات دلار یا هر دلیل دیگری تغییر کرده، بنابراین قیمت‌های اعمال با توجه به نوسان قیمت دارایی پایه، الزاما در حال تغییر هستند.

خطرات صدور اختیار معامله بدون پوشش

این تحلیلگر بازارهای مالی در ادامه با تعریف اختیار معامله بدون پوشش گفت: این نوع اختیار معامله عبارت است از اختیار معامله‌ای که با یک موقعیت معاملاتی خنثی‌کننده در مورد دارایی پایه همراه نیست، به‌عنوان مثال سرمایه‌گذار همزمان با فروش اختیار خرید اقدام به خرید دارایی پایه در بازار آتی نکرده و خود را در معرض ریسک بالا قرار داده است.

وی افزود: مبلغ وثیقه یا ودیعه اولیه بابت صدور فروش یک قرارداد «اختیار خرید» بدون پوشش معادل بزرگ‌ترین عدد حاصل از دو روش زیر است:

۱) صد‌درصد عواید حاصل از فروش اختیار معامله به علاوه ۲۰ درصد قیمت دارایی پایه، منهای مبلغی که به ازای آن، مقدار اختیار معامله بدون ارزش است.

۲) صد‌درصد درآمد حاصل از فروش اختیار معامله به علاوه ۱۰ درصد قیمت دارایی پایه.

مبلغ ودیعه اولیه بابت فروش «اختیار فروش» نیز بزرگ‌ترین عدد حاصل از یکی از دو روش زیر است:

۱) صد در صد عواید فروش به علاوه ۲۰ درصد قیمت دارایی پایه، منهای مبلغی که به ازای آن اختیار معامله بی ارزش باشد.

۲) صد در صد عواید فروش به علاوه ۱۰ درصد قیمت اعمال.

سهرابی افزود: بنابر دلایلی که گفته شد تلفیق معاملات آپشن و آتی سکه که همان دارایی پایه نامیده می‌شود اجباری و ضروری است؛ ضمن آنکه تنها در چنین شرایطی است که معاملات آپشن کارآمدی خود را نشان می‌دهد و در نهایت موجب نقدشوندگی بیشتر بازار می‌شود.وی با اشاره به اینکه با توجه به نوسانات لحظه‌ای معاملات آتی به دلیل ماهیت آن مرسوم است از معاملات آپشن به روش آمریکایی درخصوص معاملات آتی استفاده شود گفت: این به آن دلیل است که دارایی پایه مرتبا در حال تغییر است و چون قیمت اعمال تغییر می‌کند نیاز به تسویه روزانه وجود دارد، اما در آپشن اروپایی فقط قیمت تسویه آخرین روز ملاک است، بنابراین استفاده از معاملات آپشن به روش اروپایی نمی‌تواند ۱۰۰درصد ریسک سرمایه‌گذار را پوشش دهد؛ به دلیل اینکه قیمت اجرا در پایان تاریخ سررسید مشخص نیست و نقدشوندگی بازار نسبت به سبک آمریکایی معاملات کمتر است.

وی با طرح این سوال که نتیجه این امر چیست، ادامه داد: بهتر است از روش آمریکایی در معاملات آپشن استفاده شود، به دلیل اینکه دارایی پایه (معاملات آتی) مرتبا در حال تغییر و نوسان است و قیمت تسویه در اختیار معامله‌گر قرار دارد و نقدشوندگی معاملات آپشن به سبک آمریکایی بهتر از معاملات آپشن به سبک اروپایی است. به عقیده وی دلیل دوم آن است که تیک سایز (به ازای هر واحد جابه‌جا‌یی، ارزش دارایی چقدر جابه‌جا‌ می‌شود) نوسان قیمت آپشن بهتر است درصدی معنادار از تیک سایز دارایی پایه که همان معاملات آتی است باشد. برای مثال اگر تیک سایز معاملات آتی ۵۰۰ تومان است بهتر است تیک‌سایز معاملات آپشن حداقل ۱۰۰ تومان باشد تا نوسان قیمت راحت‌تر صورت گیرد.سومین دلیل که سهرابی اشاره می‌کند آن است در صورتی که از روش آپشن آمریکایی استفاده شود قیمت اعمال باید روزانه یا حداقل هفتگی تغییر پیدا کند. بنابراین مرسوم است که از آپشن اروپایی برای معاملات سهام و شاخص سهام و از آپشن آمریکایی برای معاملات آتی طلا و اوراق خزانه استفاده می‌شود.به گفته وی، این موضوع یکی از دلایل رونق آپشن در معاملات طلا و اوراق خزانه است و در نهایت مزیت وجود معاملات آتی و آپشن در کنار یکدیگر این است که این موضوع اقدام به پوشش ریسک، آربیتراژ و سفته‌بازی را تسهیل می‌کند.

دو چالش در معاملات اروپایی آپشن

مهم‌ترین نکته در ارتباط با اختیار معامله قراردادهای آتی این است که اعمال اختیار معامله معمولا منجر به تحویل دارایی پایه نمی‌شود و در بیشتر شرایط و موقعیت‌ها دارایی پایه اختیار معامله (یعنی قرارداد آتی) عموما قبل از موعد تحویل مسدود می‌شوند. بنابراین در اینجا است که دلیل و لزوم استفاده از روش معاملاتی آپشن آمریکایی بیشتر نمایان می‌شود.به گفته وی، در واقع آپشن زمانی می‌تواند بهتر پوشش ریسک دهد که قبل از تاریخ سررسید دارنده اختیار بتواند قراردادش را اجرا کند و به یک معامله آتی تبدیل کند، اما در مدل اروپایی این اتفاق فقط در تاریخ سررسید رخ می‌دهد.سهرابی با اشاره به اینکه طولانی‌تر شدن زمان قرارداد اختیار معامله به پوشش ریسک، بهتر کمک می‌کند، افزود: در حال حاضر در بازار معاملاتی آتی فقط برای ماه اسفند شیوه اختیار معامله وجود دارد و برای ماه‌های دورتر مثل اردیبهشت، تیر، شهریور و آبان این امکان وجود ندارد؛ درحالی‌که اگر در معاملات آتی از ابزار اختیار معامله برای سررسیدهای طولانی‌تر استفاده کنیم، بهتر می‌توانیم ریسک را پوشش دهیم.

نقص دیگر که این تحلیلگر بازارهای مالی به آن اشاره می‌کند آن است که به دلیل وجود نرخ بهره بدون ریسک مثبت همواره احتمال دارد قرارداد اختیار معامله زودتر از تاریخ سررسید اجرا شود، بنابراین استفاده از روش آمریکایی نسبت به مدل اروپایی با ارزش تر است و نکته مهم این است که نرخ بهره بدون ریسک مثبت در ایران، رقمی بالاتر از دیگر نقاط جهان است.به زبان ساده اینکه چون نرخ بهره در ایران بالاتر از سایر نقاط دنیا است، ریسک معاملات آپشن هم بالاتر است و وقتی که از شیوه آپشن اروپایی استفاده می‌کنیم به دلیل ضعف در اجرای قرارداد (فقط در تاریخ سررسید قرارداد اجرا می‌شود) ریسک‌مان را نمی‌توانیم به خوبی پوشش دهیم، بنابراین به دلیل مثبت بودن نرخ بهره بدون ریسک باید اجازه دهیم که از معاملات آپشن آمریکایی استفاده شود که قراردادهای اختیار معامله تا قبل از تاریخ سررسید بتوانند اجرا شوند.

نکاتی که مدل قرارداد آپشن اروپایی را ایرانیزه کرده است

فقط کوتاه‌ترین سررسید می‌تواند اختیار معامله را در مناسباتش لحاظ کند، در صورتی که حداقل باید ۴ ماه سررسید آپشن وجود داشته باشد. به گفته سهرابی در واقع به این دلیل که معاملات نوپا و تازه است برای کاهش ریسک، تعداد سررسیدها را کاهش داده و به یک سررسید رسانده‌اند و از آن سو قیمت اعمال را افزایش داده‌اند که البته این موضوع با توجه به سبک معامله آپشن اروپایی که وجود دارد منطقی است. اما این موضوع منجر به کاهش ریسک ذاتی معاملات آتی نشده است، به این دلیل که اساسا سبک معاملاتی اروپایی کمتر می‌تواند ریسک را کاهش دهد. وی با اشاره به اینکه دومین موضوع این است که تیک سایز معاملات در حال حاضر در ایران کوچک است در حالی که حداقل باید به ۱۰۰ تومان برسد گفت: در ارتباط با ماهیت معاملات آپشن ایراد بزرگ این است که چرا از آپشن اروپایی استفاده شده است؟ در واقع آپشن اروپایی بیشتر به درد شاخص سهام می‌خورد (چون نوسان کمتری دارد)، ولی در معاملات آتی طلا به دلیل نوسانی که دارد بهتر است از مدل آمریکایی استفاده کنند. راه‌اندازی معاملات اختیار معامله یا همان آپشن تریدینگ یک واقعیت است که باید حتما انجام شود، در طول سال‌های قبل که معاملات آتی رونق داشته اگر معاملات آپشن وجود داشت اتفاقاتی که در زمان نوسانی شدن بازار از قبیل اورلوز شدن و. رخ می‌دهد حادث نمی‌شد، بنابراین در وجود معاملات آپشن و سوار کردن معاملات آتی یک امر ضروری است که زودتر از اینها باید رخ می‌داد، اما اینکه این سبک معامله هنوز جا نیفتاده هم یک موضوع طبیعی است، بنابراین با گذشت زمان ایرادها و معایبش گرفته خواهد شد و این روند کامل تر خواهد شد.