حقوق تجارت الکترونیکی در ایران

حقوق تجارت الکترونیک (همراه با تحلیل قانون تجارت الکترونیکی ایران) – چاپ چهارم
حقوق تجارت الکترونیک (همراه با تحلیل قانون تجارت الکترونیکی ایران) – چاپ چهارم
فهرست مطالب:
پيشگفتار مترجم و محقق
فصل اول منابع حقوق تجارت الكترونيك
مبحث اول: منابع بينالمللي
گفتار اول: شوراي اروپا
الف) توصيهنامه سال ۱۹۸۱
ب) كنوانسيون جرائم سايبري
گفتار دوم: آنسيترال
الف) قانون نمونه تجارت الكترونيك
ب) قانون نمونه امضاي الكترونيك
گفتار سوم: رويههاي تجارت الكترونيك
الف) رويههاي صريح
گفتار چهارم: كنوانسيون وين راجع به بيع بينالمللي كالا
مبحث دوم: حقوق اروپايي
مبحث سوم: حقوق فرانسه
مبحث چهارم: منابع حقوق تجارت الكترونيك ايران
گفتار اول: قوانين
الف) قانون تجارت الكترونيكي مصوب ۸۲/۱۰/۲۷
ب) ساير قوانين مرتبط با تجارت الكترونيك
گفتار دوم: لوايح قانوني
الف) لايحه تجارت
ب) پيشنويس لايحه پيامهاي ناخواسته الكترونيكي (spams)
گفتار سوم: مقررات مصوب قوه مجريه
الف) تصويبنامه راجع به فقدان حق انصراف مصرفكننده به علت شرايط خاص كالا و خدمات به شرح مندرج در بند «د» ماده ۳۸ قانون تجارت الكترونيكي مورخ ۱۳۸۳/۱۰/۹ هيأت وزيران و اصلاحي آن مورخ ۱۳۸۳/۱۱/۲۸ هيأت وزيران
ب) تصويبنامه مورخ ۸۴/۴/۵ هيأت وزيران در خصوص برنامه جامع توسعه تجارت الكترونيكي
پ) آئيننامه اجرايي ماده ۴۸ قانون تجارت الكترونيكي مصوب ۱۳۸۴/۵/۲ هيأت وزيران
ت) آئيننامه اجرايي ماده ۳۲ قانون تجارت الكترونيكي مصوب ۱۳۸۶۱/۶/۱۱ هيأت وزيران
فصل دوم كارگزاران تجارت الكترونيك
مبحث اول: تحول در مفهوم مشتري
گفتار اول: رابطه تازه عرضهكننده ـ مشتري
الف) رابطه انتزاعي معماري مشتري ـ حافظه
ب) تجزيه متفاوت بازار ـ مشتري الكترونيك
پ) تأثير در شمارهگذاري كالا
گفتار دوم: واسطهگري از نوع جديد
الف) واسطهگري دلالان
ب) واسطهگري گواهيكنندگان ثالث
پ) شركتهاي پديدآورندگان
مبحث دوم: شناسايي تاجر
گفتار اول: نامهاي دامنه
الف) اعطاي نامهاي دامنه عمومي
ب) اعطاي نامهاي دامنه ملي
پ) ماهيت نام دامنه
گفتار دوم: اختلافات ناشي از نامهاي دامنه
الف) شيوه يكنواخت حل اختلافات (UDRP) مؤسسه ICANN
ب) ماهيت شيوه يكنواخت حل اختلافات
پ) قواعد ماهوي حقوق تجارت الکترونیکی در ایران شيوه يكنواخت حل اختلافات (UDPR)
ت) نامهاي دامنه در مقابل دادگاهها
فصل سوم تبليغات بر روي اينترنت
مبحث اول: توصيف تبليغات اينترنتي
مبحث دوم: شناسايي تبليغات
گفتار اول: به كارگيري زبان فرانسه
گفتار دوم: تعيين چارچوب براي ارسال پيامهاي تبليغاتي ناخواسته
مبحث سوم: ممنوعيت تبليغات گمراه كننده
گفتار اول: تبليغات مرتبط با محصولات خاص
گفتار دوم: مورد خاصِ اعطاي اعتبار (وام)
مبحث چهارم: تبليغات مقايسهاي
مبحث پنجم: تبليغات اينترنتي در حقوق ايران
گفتار اول: شناسايي تبليغكننده
گفتار دوم: ممنوعيت ارسال پيامهاي تبليغاتي ناخواسته (spamming)
گفتار سوم: ساير قواعد
الف) ممنوعيت تبليغات گمراهكننده
ب ـ اصل شفافيت تبليغات
پ ـ اصل منع اضرار به سلامتي افراد
فصل چهارم قراردادهاي تجارت الكترونيك
مبحث اول: تشكيل قرارداد الكترونيك
گفتار اول: اهليت انعقاد قرارداد
گفتار دوم: موضوع قرارداد
گفتار سوم: رضايت
الف) بيان ارادهها
پ) ساز و كار مورد عمل قانون اعتمادسازي در اقتصاد ديجيتالي
ت) تمايل به بازگشت به قرارداد واقعي
مبحث دوم: انواع قراردادهاي مرتبط با تجارت الكترونيك
گفتار اول: قرارداد تدوين وبسايت
گفتار دوم: قرارداد دروازه
الف) موضوع قرارداد
ب) خدماتي كه توسط سايت ورودي ارائه ميشود
پ) تعهدات سايت هدف
گفتار سوم: قرارداد بازيابي
الف) مأموريت بازياب
گفتار چهارم: توافقهاي مرتبط با نامهاي دامنه
الف) انتقال قراردادي نام دامنه
ب) قرارداد امتياز (ليسانس) نام دامنه
پ) قرارداد همزيستي
گفتار پنجم: قرارداد صدور گواهي
مبحث سوم: قرارداد فروش الكترونيك
گفتار اول: روش فروش از راه دور
گفتار دوم: رويارويي حرفهاي / مصرفكننده
گفتار سوم: اطلاعات مرتبط با هويت فروشنده
گفتار چهارم: حق انصراف
مبحث چهارم: واگذاري حق استفاده الكترونيك (ليسانس الكترونيك)
مبحث پنجم: شروط تحميلي
مبحث ششم: مزايده الكترونيك
مبحث هفتم: توافقات مرتبط با توزيع
گفتار اول: مقررات اروپايي مورخ ۲۲ دسامبر ۱۹۹۹
گفتار دوم: چارچوب توزيع انحصاري
گفتار سوم: توزيع انتخابي (غير انحصاري)
مبحث هشتم: زمان و مكان تشكيل قراردادهاي الكترونيك در حقوق ايران
گفتار اول: زمان تشكيل قرارداد
الف) زمان ارسال داده پيام
ب) زمان دريافت داده پيام
گفتار دوم: مكان تشكيل قرارداد
فصل پنجم پرداخت اينترنتي (آنلاين)
مبحث اول: سازوكارهاي پرداخت
گفتار اول: پرداخت توسط ثالث مورد اعتماد
گفتار دوم: پرداخت توسط كارت بانكي
الف) اعلام شماره كارت
ب) ارسال شماره به صورت رمز
پ) كنترل شماره كارت
گفتار سوم: پرداخت از راه دور
گفتار چهارم: كيف پول الكترونيك
مبحث دوم: ماهيت حقوق تجارت الکترونیکی در ایران حقوقي پرداخت الكترونيك
گفتار اول: ماهيت قابل برگشت يا غيرقابل برگشت دستور پرداخت
گفتار دوم: دستور واريز
مبحث سوم: دليل پرداخت
مبحث چهارم: مديريت خطرها
فصل ششم اموال و خدماتي كه نظام ويژهاي بر آنها حكومت دارد
مبحث اول: اموال مورد حمايت توسط حق مؤلف
گفتار اول: حمايت از آثار
گفتار دوم: مستثنيات
گفتار سوم: اختيارات پديدآورنده
گفتار چهارم: ضمانت اجراها
مبحث دوم: حمايت از سايتهاي تجاري
گفتار اول: وبسايت، اثر چندرسانهاي
گفتار دوم: وبسايت، اثر تركيبي
پ) ماهيت اطلاعاتي
ث) جنبه بينالمللي حق مؤلف
مبحث سوم: حمايت از دادههاي شخصي (مرتبط با حريم خصوصي)
گفتار اول: مفاهيم اساسي
الف) مفهوم دادههاي شخصي
ب) مفهوم پردازش دادهها
پ) استثناي كپي موقت
گفتار دوم: صرفهجويي كلي قانون
ج) اختيار اعمال ضمانت اجرا
مبحث چهارم: چگونگي حمايت از حريم خصوصي دادههاي شخصي در حقوق ايران
گفتار اول: قانون تجارت الكترونيكي سال ۱۳۸۲
الف) دادههاي مورد حمايت
ب) اصول حاكم بر پردازش دادههاي شخصي
پ) ضمانت اجراي كيفري نقض حريم دادههاي شخصي
گفتار دوم: پيشنويس اوليه لايحه حمايت از حريم خصوصي
فصل هفتم دليل و امضاي الكترونيك
مبحث اول: تجارت الكترونيك و حقوق دلايل
گفتار اول: ديباچهها
الف) دلايل مرتبط با رويههاي تجارت الكترونيك
ب) دلايلِ وقايعِ مرتبط با تجارت الكترونيك
پ) آزادي دلايل در زمينه تجاري
گفتار دوم: تجارت الكترونيك و فلسفه سنتي دلايل مدني
الف) دلايل قانوني و رايانه
ب) برتري كاغذ نسبت به رايانه
پ) قواعد نامناسب براي معماريهاي مشتري ـ سِِروِر
گفتار سوم: انطباق نظام دلايل قانوني با تجارت الكترونيك
الف) ابداع نوشته ديجيتالي
ب) ويژگيهاي نوشته الكترونيك
پ) اسناد الكترونيك قابل ارائه به عنوان دليل
ت) قابل پذيرش بودن اسناد الكترونيك و ارزش اثباتي آن
ث) نوشتههاي رايانهاي و اسناد رايانهاي عادي
ج) اسناد رايانهاي و لوايح كتبي
گفتار چهارم: توافق راجع به دلايل رايانهاي
الف) قانوني بودن توافق
ب) موضوع توافقهاي راجع به دلايل
گفتار پنجم: ابزارهاي حقوقي پيشگيري و راهحلهاي مرتبط با دلايل رايانهاي
الف) افزايش تعداد دلايل
ب) سازماندهي شيوه حل و فصل اختلافات
پ) بر عهده گرفتن خطرات ناشي از اعتراضات اشخاص
مبحث دوم: تجارت الكترونيك و امضاي الكترونيك
گفتار اول: امضاي دستي و امضاي الكترونيك
گفتار دوم: مشكل سند رسمي
مبحث سوم: تجارت الكترونيك و رمزنگاري
گفتار اول: استفاده از كليدهاي نامتقارن
الف) كليدهاي دوگانه
ث) حقوق تجارت الکترونیکی در ایران تعادل كاركردي
ج) امضاي الكترونيك مطمئن (پيشرفته)
گفتار دوم: وضعيت حقوقي رمزنگاري
الف) تعاريف قانوني رمزنگاري
ب) آزادي رمزنگاري براي تأييد اصالت و كنترل تماميت (پيامهاي الكترونيك)
پ) قواعد ويژه رمزنگاري براي حفظ محرمانگي
ث) شيوههاي تحقيقات
مبحث چهارم: دلايل و امضاي الكترونيك حقوق تجارت الکترونیکی در ایران در حقوق ايران
گفتار اول: دلايل الكترونيك
الف) پذيرش قانوني دلايل الكترونيك
۱- اصل لزوم پذيرش دلايل الكترونيك
۲- پذيرش ارجاعدهي در داده پيام و جايگزيني اسناد كاغذي به جاي داده پيام
۱-۲- پذيرش ارجاعدهي در داده پيام
۲-۲- پذيرش جايگزيني اسناد كاغذي با داده پيام
ب) شرايط نگهداري و ارائه اصول به شكل داده پيام
۱- تفسير ماده ۸ قانون تجارت الكترونيكي
۲- ضرورت ارائه اصول در جريان دادرسي و مفهوم اصالت در داده پيام الكترونيك
۱-۲- ضرورت ارائه اصول در جريان دادرسي
۲-۲- مفهوم اصالت در داده پيامهاي الكترونيك
پ) ارزش اثباتي دلايل الكترونيك
۱- اختيار قاضي در تشخيص ارزش اثباتي داده پيام (ماده ۱۳ قانون تجارت الكترونيكي)
۲- ارزش اثباتي داده پيامهاي مطمئن
۱-۲- داده پيام مطمئن در حكم سند معتبر (ماده ۱۴)
۲-۲- داده پيام مطمئن در حكم سند رسمي (ماده ۱۵)
۳- تعارض دلايل الكترونيك با دلايل سنتي اثبات دعوا
ت) توافق درباره ارزش دلايل و بار اثبات دليل
گفتار دوم: امضاي الكترونيك
الف) پذيرش امضاي الكترونيك
ب) انواع امضاي الكترونيك
ج) مستندسازي امضاي الكترونيكي و دفاتر خدمات صدور گواهي الكترونيكي
فصل هشتم نظام مالياتي تجارت الكترونيك
مبحث اول: ضرورت برقراري ماليات بر تجارت الكترونيك
گفتار اول: نظام مالياتي ويژه
گفتار دوم: در جستوجوي بيطرفي نظام مالياتي
گفتار سوم: ايالات متحده آمريكا
گفتار چهارم: اتحاديه اروپا
مبحث دوم: نظام مالياتي فرانسه
گفتار اول: مالياتهاي مستقيم
الف) سرزميني بودن ماليات
ب) برداشت از منبع
گفتار دوم: ماليات بر ارزش افزوده
الف) عرضه كالاهاي غيرمادي
فصل نهم تجارت الكترونيك و حقوق بينالملل خصوصي
مبحث اول: معاملات تاجر با تاجر (B2B)
گفتار اول: قانون حاكم
گفتار دوم: قاضي صلاحيتدار
مبحث دوم: معاملات تاجر با مصرفكننده (B2C)
حقوق تجارت الکترونیکی ایران چیست؟
از طریق موارد متعددی تجلی می یابد و می تواند مواردی مانند تلفن ، فکس ، ایمیل ، وب و فروشگاه های برنامه تلفن همراه را در بر بگیرد. توجه به این نکته حائز اهمیت است که این موضوع سابقه ای طولانی تر از آنچه مردم تمایل دارند به آن فکر کنند وجود دارد. حقوق تجارت الکترونیک مدتها قبل از آنکه اینترنت باشد وجود داشته است ، اما با عصر اینترنت است که این کار تجارت الکترونیکی نام گرفت. خود تجارت ، برای اینکه آن را “تجارت الکترونیکی” بدانیم ، باید از طریق یک رسانه ارتباطات الکترونیکی عبور کند. برای مدت زمان طولانی ترجیح داده می شد “تبادل اطلاعات الکترونیکی” یا “EDI” ، اما بیشتر در معاملات تجاری در یک کسب و کار و استفاده از یک سیستم بسته متمرکز بود و اینترنت یک سیستم بسته نیست.
حقوق تجارت الکترونیک چه کالایی را در بر میگیرد؟
کالاها و خدمات متنوعی وجود دارد که از طریق دانستن حقوق تجارت الکترونیکی به فروش رسانده می شوند. این کالا ها ممکن است از نظر جسمی تحویل داده شوند ، به عنوان مثال وقتی شخصی کتاب را از طریق آمازون سفارش می دهد یا ممکن است کالاهای غیرمجاز دیجیتالی مانند موسیقی ، نرم افزار ، انتشارات pdf و .epub ، اخبار ، داده های مالی ، مستهجن را شامل شود یا خدماتی مانند اشتراک حقوق تجارت الکترونیکی در ایران موسیقی گوش دادن باشد. سیستم عامل هایی مانند Spotify ، بانکداری اینترنتی ، قمار و MMORPGs. فقط چند مورد را نام ببریم در موارد خاص خدمات آنلاین ، قرارداد نه تنها منعقد می شود ، بلکه بصورت آنلاین و بصورت الکترونیکی نیز انجام می شود.
برای درک طرز فکر قانون گذاران در حوزه حقوق تجارت الکترونیک مهم است که تصدیق کنیم اکثریت قریب به اتفاق این معاملات ، به اصطلاح ، تجارت به مصرف کننده و مصرف کننده به مصرف کننده و از نظر ارزش نسبتاً کم است ، اما از نظر حجم زیاد است. بنابراین ، بسیاری از مقررات حقوق تجارت الکترونیک بر حمایت از مصرف کنندگان متمرکز شده اند ، که همچنین تمایل به داشتن قدرت چانه زنی بسیار پایین تر از طرفهایی که در قراردادهای B2B وارد می شوند ، شده اند.
حقوق تجارت الکترونیک چیست؟
“تجارت الکترونیکی” به عنوان یک اصطلاح ، تعریف یکسانی ندارد. از نظر قانون قرارداد ، شخصاً لازم نیست این تعریف را داشته باشد. اگر فرض کنیم که معاملات الکترونیکی مانند سایر قراردادهای عادی رفتار می شود. با این وجود ، این مانع از تلاش نویسندگان و اشخاص برای یافتن تعریفی مناسب برای همه نشده است. کریس رید ، حقوق تجارت الکترونیک را به این شرح تعریف کرد:
“ارتباطات تجاری ( اعم از افراد خصوصی یا اشخاص تجاری ) که در شبکه الکترونیکی یا از طریق آن انجام می شوند ، تشکیل شده است را حقوق تجارت الکترونیک گویند. این ارتباطات می تواند هر بخشی از روند تجاری را شامل شود ، از بازاریابی اولیه گرفته تا درخواست سفارش و تحویل محصولات اطلاعاتی و پردازش معاملاتی همه را می تواند در بر بگیرد.
رید خاطرنشان کرد: فرقی نمی کند ارتباط از طریق یک سیستم بسته یا باز باشد.
تعریفی که سعی در استفاده از همه امکانات دارد ، تعریفی است که تقریباً 20 سال پیش توسط گزارش ساکر OECD در مورد حقوق تجارت الکترونیک ارائه شده است.
حقوق تجارت الکترونیکی و جایگاه آن در علم حقوق
کنفرانس بین المللی مطالعات اجتماعی،حقوق و فرهنگ عامه
خرید و دانلود فایل مقاله
با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 11 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.
مشخصات نویسندگان مقاله حقوق تجارت الکترونیکی و جایگاه آن در علم حقوق
چکیده مقاله :
امروزه فناوری اطلاعات در تمام جنبه های زندگی بشر نقش مهم و غیر قابل انکاری دارد, و این نقش جنبه های تجاری را نیز در بر گرفته است. از این رو مبحث تجارت الکترونیک در دنیای امروزی عنوان شناخته شده و پرکاربرد می باشد و طبیعی است که تجارت الکترونیک نیز مانند سایر انواع تجارت دارای اصول و قوانین مخصوص به خود می باشد. منظور از اصول حقوق تجارت الکترونیک, موضوعات و مسایل مهم حقوقی است که در یک محیط غیر فیزیکی (الکترونیک) مطرح می شود.. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و برای انجام آن از روش کتابخانه ایی و اسنادی استفاده شده است. این مقاله تلاش کوچکی است تا ضمن آشنایی با ماهیت و قلمروی تجارت الکترونیکی، نگاهی نیز به برخی ابعاد حقوقی تجارت الکترونیکی داشته باشیم. در این مقاله با تاریخچه تجارت الکترونیکی، تعریف و اهمیت حقوق تجارت الکترونیک، آشنا می شویم. مهمترین حوزهی حقوق تجارت الکترونیکی و جایگاه آن در علم حقوق مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت با توجه به ظرفیت های حقوقی کشورمان، راهکارهای عملی ارائه می گردد.
کلیدواژه ها:
کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله
کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا LAWBCNF01_047 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:
نحوه استناد به مقاله :
در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
شریفی، سلمان،1398،حقوق تجارت الکترونیکی و جایگاه آن در علم حقوق،کنفرانس بین المللی مطالعات اجتماعی،حقوق و فرهنگ عامه،تهران،https://civilica.com/doc/977860
در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1398، شریفی، سلمان؛ )
برای بار دوم به بعد: ( 1398، شریفی؛ )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.
مدیریت اطلاعات پژوهشی
اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.
قانون تجارت الکترونیکی ایران
قانون تجارت الکترونیک در ایران به منظور ساماندهی کلیه فعالیت های کسب و کارهای اینترنتی وضع شده است. در این قانون که در 17 دیماه 1382 در مجلس تصویب و در 24 دیماه 1382 به تایید شورای نگهبان رسیده است مجموعه تعاریف، قواعد و الزامات مرتبط با حوزه تجارت الکترونیکی آورده شده است. در ابتدای این قانون 81 ماده ای با 7 تبصره به تعاریف اصطلاحات پرداخته شده و در ادامه به ملزومات، محدودیت ها، حمایت ها و قواعد کلی اشاره شده است.
دانلود قانون تجارت الکترونیکی ایران بصورت فایل pdf
برای مشاهده و دانلود قانون تجارت الکترونیکی از سایت وکیل سایا که محتوای آن عینا از سایت مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی برداشته شده است، بر روی لینک زیر کلیک کنید:
ضرورت دانستن قوانین تجارت الکترونیکی
تمامی افراد فعال در حوزه وب و تجارت های الکترونیک می بایست به این قانون تسلط داشته باشند تا در چهارچوب و ضوابط قانونی فعالیت کرده و در صورت پایمال شدن حق آنها بتوانند اقدامات لازم جهت احقاق حق را انجام دهند. در زیر برای مثال به چند مورد کاربردی که در قانون تجارت الکترونیک ایران آورده شده است اشاره می کنیم:
- محصولات مجازی می بایست دارای 7 روز تضمین عودت وجه باشند و در صورتی که فروشنده محصول مجازی از این قانون پیروی نکند، خریدار می تواند اقدامات قانونی را علیه فروشنده بکار بگیرد.
- چنانچه تولید کننده و یا ارائه کننده یک محصول یا خدمات در تبلیغات و جزئیات ارائه آن، اطلاعات نادرستی بدهد تخلف کرده و این تخلف قابل پیگیری است.
- اگر چنانچه حقوق مادی و معنوی یک شخص، نام تجاری، اثر و … توسط اشخص یا مجموعه هایی زیر پا گذاشته شود، با وجود حمایت های قانونی قابل پیگیری می باشد.
- و ده ها مورد دیگر که همگی در قوانین تجارت الکترونیکی قید شده است.
الزام تسلط کسب و کارهای اینترنتی به قانون تجارت الکترونیکی
برای عوامل کسب و کارهای اینترنتی لازم است تا با این قوانین آشنایی داشته و کسب و کار خود را در چهارچوب کاملا قانونی بنا نموده و آنرا مدیریت نمایند. در برخی از مواقع دیده می شود که قوانین بصورت سهوی نقض می شود که در صورت بروز مشکل، اظهار به عدم اطلاع از قانون تاثیر چندانی در نتیجه نهایی نخواهد داشت. همچنین عوامل و صاحبین کسب و کارهای اینترنتی می توانند به واسطه این قوانین از خدمات و حمایت های قانونی برخوردار شوند.
دریافت نماد اعتماد الکترونیکی از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی
یکی از اقدامات خوب و موثر در راستای پیاده سازی قانون تجارت الکترونیکی، اعطای نماد به کسب و کارهای اینترنتی است. نماد اعتماد الکترونیکی از سمت مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) صادر می شود و نشان دهنده حقوق تجارت الکترونیکی در ایران این است که وبسایت مورد نظر مورد احراز هویت قرار گرفته و قوانین تجارت الکترونیک را اجرا می نماید. این موضوع سبب می شود کاربران نیز به این سایت اعتماد کرده و این اطمینان را داشته باشند که در صورت بروز مشکل می توانند موضوع را پیگیری نمایند. البته لازم به ذکر است برخی از سایت ها اقدام به درج نماد تقلبی در سایت می کنند که می بایست دقت لازم را در جهت تشخیص اصالت آن داشته باشید.
الزام تسلط تمامی افراد فعال در اینترنت به قوانین
تسلط داشتن به قوانین سبب می شود که بیشتر افراد در چهارچوب قانونی فعالیت کنند. همچنین سبب می شود که در صورت بروز مشکل بتوانند به شکل صحیح و از طریق مجاری قانونی اقدام نمایند. در بسیاری از مواقع دیده می شود که فرد به علت عدم آشنایی با قوانین نمی تواند به حقوق قانونی خود دست یابد. بر همین اساس توصیه می کنیم این قوانین ساده و جامع را مطالعه نموده و آنها را در نظر داشته باشید.
دریافت مشاوره حقوقی
اگر مایل به دریافت مشاوره حقوقی در حوزه تجارت الکترونیک از مجموعه وکیل سایا هستید می توانید از ساعت 10 الی 22 با شماره 09120708310 در تماس باشید.
حقوق تجارت الکترونیک در ایران
ما در قرنی زندگی می کنیم که به قرن ارتباطات مشهور است و تجارت الکترونیکی یکی از مهم ترین و پر کاربرد ترین کار ها در سطح جهان حقوق تجارت الکترونیکی در ایران به شمار می اید که کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد.
لذا برای استفاده از این فناوری که هر روزه در حال تغییر و به روز رسانی می باشد لازم است یک زیر بنایی به وجود آید و مورد بررسی و بازرسی و بازنگری قرار گیرد. برای این منظور و رسیدن به این هدف لازم است اولویت ها بررسی شوند و زیر ساخت ها ایجاد شود .
?✔تعاریف تجارت الکترونیکی
برای بیان این که تجارت الکترونیک چیست و چه تعاریفی دارد باید به سراغ کشور هایی رفت که در این زمینه پیشتاز هستند، برای نمونه می توان به تعریفی که کمیسیون اروپایی در سال 1997 ارائه نموده است اشاره نمود:«تجارت الکترونیک حقوق تجارت الکترونیکی در ایران بر انتقال و پردازش الکترونیکی داده ها مانند نوشته،صداو تصویر دلالت دارد.تجارت الکترونیک همچون دیگر تجارت ها به مبادله کالا و خدمات، تحویل فوری مطالبات، انتقال وجوه، مبادله سهام، بارنامه، طرح های تجاری، بازار مستقیم و خدمات پس از فروش اشاره دارد اما همه این موارد باید از طریق راه های الکترونیکی انجام شود و از طریق اینترنت تا تجارت مورد نظر تجارت الکترونیکی تلقی شود.»
در ژاپن نیز وزارت صنایع و تجارت کشور مذکور تعریفی برای تجارت الکترونیکی ارائه نموده است:« تجارت الکترونیکی که تا قبل از این محدود به تعداد معینی از شرکتها بود در حال ورود به عرصه جدیدی است(مانند شرکت های دانش بنیان) که در آن تعداد زیادی از مصرفکنندگان در شبکه حضور دارند علاوه بر این محتوای آن از حیطه مبادله دادههای مربوط به سفارش دادن یا قبول سفارش فراتر رفته و فعالیتهای عمومی تجاری از قبیل تبلیغات، آگهی، مذاکرات، قراردادها و تسویه حسابها را نیز در برگرفته است»
?✔اهداف تجارت الکترونیکی
امروزه حضور در بازار جهانی کمک بسیار زیادی به اقتصاد کشور ها می نماید و به عبارتی یک نوع شاخص برای توسعه یافتگی کشور ها به شمار می آید. استفاده و بهره گیری از فن آور های اطلاعاتی یکی از مهمترین مواردی است که افزایش کارایی اقتصادی را در هر کشوردر پی خواهد داشت.
و اگر دولت ها و کشور ها در پی این هدف یعنی افزایش کارایی هستند باید اقداماتی در دو موضوع را به صورت جدی پیگیری نمایند آن دو موضوع حیاتی از قرار ذیل هستند
1- اطلاع رسانی
با شکستن انحصار اطلاعات، زمینه رقابت و در نتیجه، ارتقاء بهرهوری را افزایش داده تأمین عدالت اجتماعی را به وجود آورند.
2- آسان نمودن تجارت
در محور تسهیل تجاری باید از شیوههای نوین بازرگانی استفاده نمود که شامل بکارگیری از بارکد، استانداردهای تبادل الکترونیکی دادهها و انجام معاملات بصورت تجارت الکترونیکی و بدون کاغذ میشود.
بررسی ها گواه این مورد می باشند که استفاده و بهره گیری از تجارت الکترونیک 21الی70 در صد صرفه جویی در هزینه ها را در پی داشته، به وجود آوری و تاسیس تسهیلات تجاری می تواند باعث حضور بیشتر در چرخه مبادلات جهانی و بین المللی باشد که با ایت تسهیلات حجم تجاری مبادلاتی افزایش می یابد و هم چنین تسریع و اطمینان را در پی خواهد داشت.
?✔بستر های به وجود اوری تجارت الکترونیکی
اما برای وارد شدن به این چرخه بسیار وسیع تجارت الکترونیکی جهانی باید ابتدای امر کشور ها در این خصوص فرهنگ سازی نمایند و ایجاد چنین بستری بیشتر از هر موردی نیاز به یک قانون جامع و کامل دارد.
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد رشد بسیار سریع و روز افزون تجارت الکترونیکی در کشور هایی که به عنوان کشور های پیشرفته شناخته می شوند بر آن شده است که کشور های در حال توسعه بر رفتار های تجاری . بازرگانی خود تجدید نظر نمایند و تجارت الکترونیکی را جایگزین روش سنتی نمایند.زیرا اقتصاد دانان و متخصصانی که در امر تجارت صاحب نظر می باشند این باور را دارند که انقلابی مانند انقلاب صنعتی به وجود آمده است و جهان را وارد عصر اطلاعات نموده. تجارت الکترونیکی به دلیل سرعت، کارآیی، کاهش هزینهها و بهرهبرداری از فرصتهای زودگذر عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است تا آنجا که گفته میشود عقب افتادن از این سیر تحول نتیجهای جز منزوی شدن در عرصه اقتصاد جهانی نخواهد داشت.
توسعه تجارت الکترونیکی به دلیل کاهش هزینه مبادلات، سرعت دادن به انجام مبادله، تقویت موضع رقابتی ایران در جهان، به دست آوری فرصتهای زودگذر در عرصه صادرات و خرید به موقع کالا از خارج از کشور دارای منافع زیادی در موضوع کاهش هزینه و بالا بردن صادرات، اشتغال و تولید است.
با الکترونیکی شدن مبادلات در سطح جهان، هزینه تهیه و مبادلات اسناد کاهش چشم گیری خواهد یافت. بررسی های انجام شده نشان از این میدهد که استفاده از مبادله الکترونیک به جای روشهای سنتی مبتنی بر کاغذ موجب ۲۱ تا ۷۰ درصد صرفهجویی در هزینه فعالیتهای مختلف تجاری می شود.
?✔تجارت الکترونیکی در ایران
تجارت الکترونیک در ایران بسیار جدید و در مراحل اولیه است. اما اهمیت بسیار زیاد فناوری اطلاعات باعث شده تا تدوین و اجرای قوانین و لوایح مورد نیاز در این زمینه در نظرمسئولان کشور باشد. در این راستا میتوان مواردی همچون: لایحه قانونی تشکیل شورای عالی انفورماتیک کشور، قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای، قانون الحاق دولت جمهوری اسلامیایران به کنوانسیون تأسیس سازمان جهانی مالکیت فکری، مقررات و ضوابط شبکههای اطلاعرسانی رایانهای، مصوبه شورایعالی اداری در زمینه اتوماسیون نظام اداری و اتصال به شبکه جهانی اطلاع رسانی را نام برد.
?✔عدم وجود زیرساختها
صاحب نظران معتقدند با وجود این اقدامات و قوانین در ایران هنوز هم تمامی جوانب در نظر گرفته نشده است و نیاز به اصلاح در زمینه شرایطی همچون شرایط امنیتی . حفاظتی و روند رسیدگی به شکایات و . اقدامات لازم انجام شود.
زیرا کاربر در صورتی می تواند به صورت الکترونیکی در فضای مجازی معامله نماید که فای مورد نیاز امنیت کافی را داشته باشددر غیر این صورت هیچ فروشنده و هم چنین هیچ خریداری وارد سایت های اینترنتی نخواهد شد.با وجود خطراتی که در این زمینه در کشور وجود دارد و همچنین نبودن تطابق حقوق تجارت الکترونیکی در ایران مقررات مالیو گمرکی، نبودن امنیت اطلاعاتی، عدم رعایت حقوق نسخه برداری و کپی برداری نمودن از آثار، و یکی از عمده ترین مشکلات یعنی نبود اینترنت پر سرعت در کشور نباید انتظار رشد سریع و روز افزون تجارت الکترونیک را در کشور داشت. با وجود این که قدم های بسیار خوبی در این زمینه یعنی تجارت الکترونیکی در کشور برداشته شده است ولی فاصله الکترونیکی شدن تجارت کشور ما با کشور های دیگر فاصله بسیار زیادی دارد.