بازده بورس چقدر است؟

سود روزانه بورسبازان چقدر است؟ | بازدهی بورس تهران در نیمه نخست تابستان

مجله افیکس‌کار: پرونده بورس تهران در نیمه نخست تابستان با ثبت رشد ۶۰ درصدی شاخص کل بسته شد و این نماگر بر فراز سوپرکانال دو میلیون واحد ایستاد. سهامداران در این مدت میانگین روزانه ۴/ ۱ درصد سود به خانه بردند.

به گزارش مجله افیکس‌کار پرونده بورس تهران در نیمه نخست تابستان با ثبت رشد ۶۰ درصدی شاخص کل بسته شد و این نماگر بر فراز سوپرکانال دو میلیون واحد ایستاد. سهامداران در این مدت میانگین روزانه ۴/ ۱ درصد سود به خانه بردند. ضمن آنکه شاهد افزایش ۸۷ میلیارد دلاری ارزش کل بازار بودیم و بیش از ۵۶ هزار و ۷۴۰ میلیارد تومان پول حقیقی جذب سهام شد. در عین حال طی آخرین روز کاری با ثبت رکوردی جدید در جریان عرضه‌های اولیه، شاهد مشارکت بیش از ۶ میلیون نفری در بورس تهران بودیم.

بورس تهران آخرین روز معاملاتی این هفته را با رشد۲ درصدی نماگر اصلی خود به پایان رساند و توانست بار دیگر به سوپرکانال دو میلیون واحد بازگردد. بازگشتی که عمدتا مرهون رشد قیمت در سهام بزرگ و شاخص‌ساز بازار بود. به این ترتیب پرونده نیمه اول تابستان بازار سهام با رشد ۶۰ درصدی شاخص کل بسته شد تا سهامداران میانگین روزانه ۴/ ۱ درصد سود (نرخ بهره مرکب روزانه) را به خانه ببرند. در این میان ارزش کل بازار سهام با رشد ۸۷ میلیارد دلاری همراه شد و شاهد جذب ۷/ ۵۶ هزار میلیارد تومان پول حقیقی به گردونه معاملات سهام بودیم. از‌این رو در نیمه نخست تابستان نیز سهام در صدر بازارهای سرمایه‌گذاری ایستاد، جایی‌که دلار رشد ۲۴ و سکه ۴۴ درصدی را تجربه کردند.

رصد متغیرهای بورس

ارزش معاملات خرد سهام در نیمه نخست تابستان توانست رکوردهای جدید و متوالی را ثبت کرده و در مجموع دو بازار بورس و فرابورس تا محدوده ۳۰ هزار میلیارد تومان پیشروی کنند. این پایان کار نبود و میانگین روزانه ارزش دادوستد سهام نیز به حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان ارتقا پیدا کرد که پیش‌تر نظیری برای آن نمی‌توان یافت. از این‌رو در مقایسه با بهار ۹۹، شاهد رشد ۸۰ درصد این متغیر مهم بورسی بودیم. پشت‌سر گذاشتن ۷۵۷ کانال تنها در ۳۴ روز معاملاتی نیمه اول تابستان در حالی رقم خورد که ارزش کل بازار سهام نیز به مرز ۹هزار هزار میلیارد تومان رسید.

رشد ۸۷ میلیارد دلاری ارزش بازار

با پایان نیمه نخست تابستان، بازده شاخص کل از ابتدای امسال تاکنون (در ۹۱ روز معاملاتی) از ۶/ ۲۹۶ درصد فراتر رفت که سریع‌ترین و فراگیرترین صعود تاریخ بورس تهران بود. این جهش به معنی بازده ۴/ ۱ درصدی مجموع ارزش شرکت‌های سهامی در مقیاس روزانه (نرخ بهره مرکب روزانه) است. در همان روزهای ابتدایی تیر۹۹، ارزش کل بازار سهام از مرز ۶/ ۵ هزار هزار میلیارد تومان عبور کرد و در آخرین روز این ماه به مرز ۹ هزار هزار میلیارد تومان رسید. به این ترتیب رشد ریالی ارزش بورس و فرابورس در ۳۴ روز معاملاتی تابستان به رقم ۳۳۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد.

این مهم نشان می‌دهد به‌طور متوسط روزانه ۱۰۰هزار میلیارد تومان ارزش بازار سهام افزایش یافته است. با جایگزینی دلار در محاسبات، در ماه گذشته شاهد افزایش ۸۷ میلیارد دلاری ارزش کل بازار سهام و عبور این متغیر از ۳۸۵ میلیارد دلار بودیم. هر چند در دو هفته اخیر، عواملی همچون شناسایی سود و قرار گرفتن در مرز روانی دو میلیون واحدی، بر نوسان شاخص سهام افزود اما همچنان هر کاهش قیمتی با هجوم خریداران مواجه می‌شود. شرایطی که سبب شده بسیاری از تحلیلگران بورس نتوانند نقطه پایانی برای روند صعودی شاخص سهام حداقل در کوتاه‌مدت بیابند.

نقاط داغ پول‌های حقیقی

بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای تابستان تا ۱۵ مرداد۹۹، بیش از ۵۶ هزار و ۷۴۰ میلیارد تومان پول حقیقی جذب بازار سهام شده است. البته به دلیل نبود اطلاعات پول‌های اعتباری نمی‌توان برآورد کرد چه مقدار از این نقدینگی ورودی حاصل پول‌های تازه بوده است اما در هر حال رکوردی بی‌نظیر در کارنامه بازار سهام در نیمه اول تابستان ثبت شده است. بورس تهران از ابتدای تابستان تنها دو روز شاهد غلبه سهامداران عمده در سمت خرید بود و در باقی روزها این بازیگران حقیقی بودند که زمین خرید را در اختیار داشتند.

در این میان بیشترین خالص خرید حقیقی در نماد زیرمجموعه گروه‌های فرآورده‌های نفتی، فلزات اساسی، خودرو و چند رشته‌ای صنعتی ثبت شد و در مجموع شاهد جابه‌جایی ۵/ ۸ هزار میلیارد تومان نقدینگی در این گروه‌ها در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. در مقابل بیشترین خروج سرمایه خرد از گروه‌های سیمان، ماشین‌آلات و کانی‌های غیرفلزی بود.

عرضه‌های اولیه کوچک اما پرتقاضا

بازار سهام از ابتدای امسال تاکنون تا ۱۵ مردادماه، میزبان ۷ عرضه اولیه بود. از این‌رو سهام ۳ شرکت در فرابورس ایران و ۴ شرکت نیز در بورس تهران عرضه شدند که در نهایت رکورد مشارکت در عرضه‌های اولیه به ۵/ ۵ میلیون نفر ارتقا پیدا کرد. در مجموع این ۷ عرضه اولیه، حدود ۷ هزار میلیارد تومان نقدینگی جذب بازار سهام شد؛ عرضه‌های کوچکی که عمدتا از عهده پر کردن حجم مبنای روزانه برنیامده و سود چندانی نصیب سهامداران خود نکردند. منبع: دنیای اقتصاد

بازدهی بورس تا پیش از پایان خرداد چقدر شده است؟

دیروز دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای با رشد ۱/۲۴ درصدی همراه شد و توانست از مرز یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد عبور کند و بازدهی این نماگر از ابتدای سال تاکنون به ۱۳۴ درصد برسد.

اقتصاد نگار؛ پس از استراحت یک روزه شاخص سهام در معاملات روز یکشنبه، دیروز بار دیگر شاهد افزایش تقاضا و رشد نماگر اصلی بورس تهران بودیم. به این ترتیب دیروز دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای با رشد ۱/۲۴ درصدی همراه شد و توانست از مرز یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد عبور کند و بازده این نماگر از ابتدای سال تاکنون به ۱۳۴ درصد برسد. این مهم در حالی رقم خورد که این روزها شاخص‌ها و البته قیمت سهام با موج‌های سینوسی مواجه شده‌ است.

منشا این نوسان‌های پرتکرار را باید در تغییر رفتار معامله‌گران و کاهش بازه زمانی مورد انتظار برای کسب سود به روز و حتی ساعت جست‌وجو کرد. جایی که از یکسو کسب سود حداکثری در کوتاه‌ترین زمان ممکن و از سوی دیگر رسیدن به سطوح مقاومتی تکنیکال رویکرد معامله‌گری را تغییر داده است.

کاهش نگاه کوتاه‌مدت به یک روز

شاید بیراه نباشد اگر بگوییم که این روزها نگاهی روزمره بر معاملات سهام حاکم شده است. معامله‌گرانی که پس از هر افتی، قیمت‌ها را جذاب قلمداد کرده و از این رو شاهد افزایش تقاضا در کلیت بازار هستیم. این مهم اما تداوم چندانی نیافته و به سرعت موجی از شناسایی سود بازار را فرا می‌گیرد. از این رو با افزایش فشار فروش روند بازار با چرخش محسوسی همراه شده و شاهد افت قیمت‌ها هستیم. این چرخه روزانه در حال تکرار است و نه تنها قیمت شرکت‌ها با نوسان‌های متوالی همراه می‌شود بلکه این رفتار سینوسی در شاخص‌های اصلی بورس تهران نیز مشاهده می‌شود. از این رو رویکرد سهامداری که در ماه‌های اخیر کوتاه‌مدت شده بود این روزها به روز و حتی ساعت کاهش پیدا کرده و به نظر می‌رسد یکی از مهم ترین اهداف صاحبان سرمایه کسب بازده‌ قابل‌توجه در کوتاه‌ترین زمان ممکن است. این مهم سبب شده تا جایگاه تحلیل در سهامداری به فراموشی سپرده شود و حتی تحولات پیرامونی و داده‌های مهم اقتصادی نیز کمتر مورد توجه معامله‌گران قرار گیرد.

به نظر می‌رسد این روزها تحلیل جزء گمشده بازار سهام است و کمترین نقش را در تصمیم‌گیری معامله‌گران برعهده دارد. به‌عنوان نمونه می‌توان به توجه نکردن بورس‌بازان به ریسک‌های سیستماتیک اشاره کرد. در این میان می‌توان به تحولات مرتبط با بازار جهانی اشاره کرد. بازاری که در برهه‌ای از زمان تحت تاثیر پاندمی کرونا روندی کاهشی را تجربه کرد و بازارهای بین‌المللی سهام نیز قرمزپوش شدند که البته بورس تهران واکنشی متفاوت به آن نشان داد تا جایی که شاهد رشد سریع و پرشتاب قیمت سهم‌ها بودیم.

آمارها نشان می‌دهد از ابتدای اسفندماه تاکنون یعنی همزمان با آغاز شیوع گسترده کرونا نماگر اصلی سهام با رشد ۱۵۰ درصدی همراه شده است. در این میان نه افت قیمت نفت و فلزات اساسی در بازار جهانی برای بازیگران بورس تهران اهمیتی چندانی داشته و نه تعطیلی بنگاه‌های تولیدی در داخل کشور برای مقابله با شیوع بیشتر این ویروس جدید. در مقابل بیشترین سیگنال برای خرید و فروش از تکنیکالیست‌های بازار دریافت می‌شد. موضوعی که با نزدیک شدن به سطوح مقاومتی به یکی دیگر از دلایل تسری نگاه روزمره در میان صاحبان نقدینگی و نوسان پردامنه قیمت‌ها در طول یک روز معاملاتی تبدیل شده است.

مقاومت‌های تکنیکال بازار

کارشناسان تکنیکال بازار معتقدند یکی از دلایلی که در روزهای بازده بورس چقدر است؟ اخیر سبب نوسان قیمت سهام و در نتیجه شاخص کل در محدوده فعلی شده، نزدیک شدن قیمت‌ها به مقاومت‌های تکنیکالی است. دیروز با رشد ۲۴/۱ درصدی شاخص کل، این نماگر از مرز یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد عبور کرد. در این میان بر اساس آخرین تحلیل‌ها مقاومت تکنیکالی شاخص یک میلیون و ۲۲۰ هزار واحد است. مقاومتی که همواره پیش از عبور از آن نماگر سهام رفتاری سینوسی از خود نشان می‌دهد.

این مهم اما تنها مختص شاخص‌های اصلی بازار نیست و به نظر می‌رسد اغلب سهام نیز به مقاومت تکنیکالی خود نزدیک شده‌اند. از این رو فراز و فرود مکرر قیمت‌ها در اغلب شرکت‌های سهامی نیز دیده می‌شود. در این شرایط اما سهامداران منتظر عبور قیمت سهام خود از این مرزهای روانی نمی‌مانند و ترجیح می‌دهند به اصطلاح نوسان‌گیری کنند. رفتاری که البته بیشتر مختص تازه‌واردهای بورس است. معامله‌گرانی که تمایل دارند سهم‌های موجود در سبد (پرتفوی) خود را در محدوده مثبت قیمتی نقد کرده و دوباره با افت قیمت‌ها در نقش خریدار ظاهر شوند و حداکثر سود را از این نوسان‌ها دریافت کنند.

چهارمین روز جولان حقیقی‌ها

بازیگران بورس به دنبال جو مثبت حاکم بر بازار به خریدهای خود شدت بخشیدند و در نهایت ۶۶۲میلیارد تومان نقدینگی را در سبد(پرتفوی) خود جابه‌جا کردند. به این ترتیب برای چهارمین روز متوالی شاهد جابه‌جایی سهام در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. در این میان بخش عمده‌ای از خریدها در گروه ماشین آلات و دستگاه‌های برقی و به‌ویژه تک نماد ایران‌ ترانسفو بود. به‌طوری‌که هر چند خالص خرید حقیقی‌ها در این گروه ۲۱۲میلیارد تومان بود، ولی میزان خرید سهامداران خرد در نماد «بترانس» بیشتر از خالص خرید صنعت بود. بر این اساس دیروز بیش از ۲۱۵میلیارد تومان نقدینگی در سبد (پرتفوی) سهامداران حقوقی به حقیقی «بترانس» جابه‌جا شد. در صنعت مزبور حقوقی‌ها خریدهای سنگینی در نماد کابل البرز داشتند. این روند با خالص خرید ۴میلیارد تومان سهامداران عمده «بالبر» دنبال شد.

در ادامه این روند معامله‌گران حقیقی به خرید سهام گروه سرمایه‌گذاری تمایل نشان دادند و در نهایت خالص خریدی در حدود ۹۲میلیارد تومان را در این گروه ثبت کردند. بخش عمده‌ای از خریدها به جمع‌آوری سهام «وبهمن» تعلق داشت؛ به‌طوری‌که ۶۶میلیارد تومان از این رقم یعنی ۷۲درصد از خالص خرید گروه به تقاضای سهام سرمایه‌گذاری بهمن تخصیص یافت. در میان نمادهای خودرویی نیز در حالی سایپا با خالص خرید ۲۰میلیارد تومانی همراه شد که دو نماد «خکار» و «خگستر» نیز هر کدام خالص خریدی در حدود ۱۷میلیارد تومان را تجربه کردند. در مقابل حقوقی‌ها به خرید سهام «خنصیر» تمایل نشان داده و ۲/۱میلیارد تومان نقدینگی را بابت خرید سهام مزبور به سبد (پرتفوی) خود منتقل کردند. برآیند این خریدها سبب شد در نهایت ۸۲میلیارد تومان نقدینگی در سبد (پرتفوی) سهامداران حقیقی به حقوقی در گروه خودرو منتقل شود.

بورس، سودده‌ترین بازار ۱۰ سال اخیر ایران

طبق آمار اعلام‌شده، در 10 سال اخیر از میان6 بازار سرمایه‌گذاری، بورس با بازدهی 2382 درصدی در رتبه اول، قرار دارد.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین» ، طی چند سال اخیر که بازارهای مختلف دچار تلاطم و ارزش پول ملی تضعیف شده، چالش اصلی برای افرادی که سرمایه‌های راکد دارند این است که در کدام بازارها (طلا، ارز، مسکن، زمین، خودرو و. ) سرمایه‌گذاری کنند تا بالاترین بازدهی را داشته باشد و از کاهش تدریجی ارزش دارایی‌هایی آنها جلوگیری کند. از طرف دیگر، دولت هم در قالب تعهدات ذاتی و اولیه خود موظف است در راستای نفع عمومی و جمعی، میزان نقدینگی در جامعه را طوری مدیریت کند که اولا نقدینگی به سمت بازارهای غیرمولد نرود که نتیجه آن افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی و افزایش التهابات و رکود است و ثانیا با سیاستگذاری‌های مختلف اجازه سقوط ارزش دارایی‌های مردم را ندهد. مطالعات مختلف نشان می‌دهند اگر دولت در راستای نفع عمومی برای کنترل تورم و مدیریت نقدینگی صرفا به سیاست «تنظیم بازاری» و کنترل پلیسی قیمت‌ها اکتفا کند، نتیجه آن جز به تاخیر انداختن مشکلات و فراهم‌کردن زمینه‌های التهابات بعدی در مجموعه اقتصاد نخواهد بود. اما برای سرمایه‌گذاران و خانوارها هم که سرمایه قابل‌توجهی را به‌صورت راکد یا در قالب سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف داشته و به‌دنبال دست یافتن به بالاترین سود و بازدهی هستند هم نمی‌توان صرفا با توصیه‌های اخلاقی آنان را از ورود به بازارهای غیرمولد که از طریق سفته‌بازی و دلالی با افزایش نرخ تورم، نفع عمومی را تضییع می‌کند، متوسل به توصیه‌های اخلاقی شد. بر همین اساس اگر قرار است هم به‌نفع عمومی توجه کنیم و هم نفع سرمایه‌گذاران تامین شود، نیاز است گزینه‌های ریسکی سرمایه‌گذاری برای انتخاب بخش‌های قابل سرمایه‌گذاری بررسی شده تا بهترین راهکار ارائه شود. به اذعان کارشناسان اقتصادی و به استناد آمارهای رسمی بین همه بازارهای دارای قابلیت سرمایه‌گذاری، بازار سرمایه بهترین و بالاترین بازدهی را در 10 سال اخیر و همچنین در یک‌سال اخیر داشته است. در این گزارش سعی شده صفر تا 100 ورود سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای به بورس و بایدها و نبایدهای آن به‌طور مختصر توضیح داده شود.

رشد 153 درصدی بورس طی یک‌سال

از نیمه دوم سال 96 که التهابات ارزی شروع شد، با کاهش ارزش پول و افزایش تورم در کنار کنشگران اقتصادی، برای افرادی که سرمایه‌های راکد داشتند نیز این موضوع مطرح بود که کدام بازارها برای سرمایه‌گذاری دارای بالاترین بازدهی هستند. در ابتدای سال 97 که التهابات ارزی به مرز خطرناکی رسیده بود، بازار ارز، طلا، سکه، مسکن و خودرو بیشترین جذابیت را برای سرمایه‌های سرگردان داشت، اما حالا با مدیریت التهابات ارزی و کاهش تدریجی نرخ تورم و همچنین مطرح‌شدن اخذ مالیات از بازارهای غیرمولد و از طرفی حاکم‌شدن رکود بر بخش‌هایی همچون مسکن و زمین، بازارهای مذکور حال و روز خوشی برای جذب سرمایه‌های سرگردان ندارند. با کاهش بازدهی بازار‌های موازی، حالا بیش از یک‌سال است که بازار بورس با بازدهی بالایی که نسبت به بازارهای مذکور داشته، مورد اقبال سرمایه‌های خرد و کلان واقع شده است.

بر همین اساس حالا تقریبا روزی نیست که بورس تهران با آمار‌های گاهی خوب و گاهی عجیبش، سرخط خبرهای رسانه‌ای نباشد و پیام‌هایی حول آن رد و بدل نشود. پیام‌ها و بحث‌هایی که عمده آنها به‌نوعی به‌دنبال مهارت‌های موفقیت و شناسایی سود بیشتر در این بازار است که لاجرم همه سرمایه‌گذاران و مخاطبان را ملزم به آشنایی با چارچوب‌های این بازار و تقویت دانش مالی خود می‌کند.بازار بورس در ایران اگرچه اساسا بدون توجه به نیازسنجی‌های اصلی یعنی مدیریت نقدینگی و تامین نقدینگی بخش‌های تولیدی شکل گرفته، اما به هر حال در سال‌های اخیر این بازار نشان داده جذابیت زیادی برای جذب سرمایه‌های سرگردان دارد. موضوعی که موجب شده بازار بورس اقبال خوبی به نقدینگی وارد شده از خود نشان داده و سود‌های قابل اعتنایی به سرمایه‌گذاران خود در سهم‌ها و گروه‌های مناسب تقدیم کند؛ به‌طوری که طبق آمار اعلام‌شده، در 10 سال اخیر از میان6 بازار سرمایه‌گذاری، بورس با بازدهی 2382 درصدی در رتبه اول، سکه با بازدهی 1466 درصدی در رتبه دوم، ارز با بازدهی 1035 درصدی در رتبه سوم، مسکن با بازدهی 672 درصدی در رتبه چهارم، خودرو با بازدهی 587 درصدی در رتبه پنجم و سپرده بانکی نیز با بازدهی 516 درصدی در رتبه ششم قرار دارند.

همچنین در آمار‌های سالانه به جذابیت روزافزون بازار بورس برمی‌خوریم، به‌طوری که طی یک‌سال اخیر نیز سکه طرح جدید و قدیم به ترتیب بازدهی 42 و 36 درصدی، دلار بازده بورس چقدر است؟ بازدهی 24 درصدی، مسکن بازدهی 69 درصدی و بورس بازدهی153 درصدی داشته است.بر این اساس با فروکش کردن بی‌ثباتی مالی نسبت به سال گذشته، بازار سکه و دلار که بازار هدف بسیاری از مردم برای حفظ ارزش دارایی‌هایشان است، مشاهده می‌شود که بازدهی آنها حتی کمتر از یک‌سوم تغییرات قیمتی شاخص بورس بوده است.

ورود به بورس چگونه است؟

بازار بورس به‌همراه بیمه و بانک، اضلاع اصلی اقتصاد یک کشور را تشکیل می‌دهند، اما از نظر میزان شناخت جامعه از این مثلث، بورس با تمام پیشرفت‌های اخیر همچنان ضلع کمتر شناخته‌شده در ایران است. در کشور ما با توجه به گستردگی نقش بانک‌ها در مراودات مالی و همچنین اهمیت و گسترش بحث بیمه به‌ویژه بیمه عمر، عامه مردم شناخت مناسبی از آنها پیدا کرده‌اند. همان‌طور که شما جهت افتتاح حساب بانکی به یکی از شعب بانک‌ها یا جهت اخذ خدمات بیمه به شعب شرکت‌های بیمه مراجعه می‌کنید، نیاز است برای بورس و آغاز سرمایه‌گذاری در آن به کارگزاری‌های مورد تایید سازمان بورس مراجعه کنید. درواقع کارگزار‌ها، شخصیت‌های حقوقی‌ای هستند که در حکم وکیل شما و از سوی شما اقدام به سرمایه‌گذاری و خرید و فروش اوراق بهادار یا سایر خدمات در بازار سرمایه می‌کنند. همچنین بدون واسطه کارگزاران هیچ‌کس نمی‌تواند در بازار بورس فعالیت مستقیمی داشته باشد. اما اگر این‌گونه فعالیت‌ها با خلأ اطلاعاتی و مهارتی سرمایه‌گذاران همراه باشد، ممکن است بورس را تبدیل به تهدیدی برای پس‌انداز‌ها و سرمایه‌گذاری‌های آنها کند.در همین زمینه توسعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری در چند سال اخیر، سازوکاری برای پاسخگویی به همین ریسک به‌خصوص برای افراد مبتدی بوده است.

به عبارت دقیق‌تر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ایفای نقش واسطه‌ای خود، سرمایه‌گذاری افراد غیرحرفه‌ای را از حالت مستقیمی که گفته شد به غیرمستقیم تبدیل می‌کنند و با تنوع سرمایه‌گذاری‌های خود، ریسک و بازده بازار سهام را برای آنها مساعد‌تر می‌کنند. به‌طور خلاصه اگر قصد سرمایه‌گذاری در بورس را دارید و از چند و چون این بازار آگاه نیستید و نمی‌خواهید سرمایه شما دچار زیان شود، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بهترین گزینه برای تازه‌واردها به بورس هستند.

بازار بورس شامل چه بخش‌هایی است؟

اغب افراد یا حتی رسانه‌ها، هنگامی که از وضعیت بازار سهام صحبت می‌کنند، عمدتا به اعدادی خاص استناد می‌کنند. این اعداد خاص تحت‌عنوان شاخص، بیانگر شرایط کلی حاکم بر بازار سرمایه است که با هدف فراهم‌کردن فاکتوری برای تشخیص مسیر پیش‌روی بازار محاسبه می‌شود. اما گذشته از نحوه تحلیل این شاخص‌ها، آنچه در کشور ما به‌صورت رسمی به‌عنوان بازار سرمایه می‌شنوید، شامل چهار شرکت بورسی است. این بازار‌ها شامل بورس، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی است که همگی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران فعالیت می‌کنند.نوع اول از انواع بورس در ایران، بازار بورس است که شرکت‌های پذیرفته‌شده در آن بر حسب شاخص‌های آماری همچون سودسازی، سهم شناور، میزان شفافیت و. در بازار‌هایی به‌نام بازار اول و دوم رتبه‌بندی می‌شود که بازار اول نیز خود از دو زیرمجموعه شامل تابلوی اصلی و فرعی تشکیل شده است.نوع دوم از انواع بازار‌های بورس در ایران، فرابورس است. در تعریف جهانی فرابورس گفته می‌شود سهام شرکت‌هایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسبی ندارند، میان خریداران و فروشندگان معامله می‌شود. اما در کشور ما این بازار براساس معیار‌های تفکیکی به ۴ بازار اول، دوم، سوم و پایه (زرد، قرمز و نارنجی) تقسیم می‌شود.

سهام شرکت‌های فرابورسی در بازار اول و دوم اگرچه شفافیت کمتر یا سابقه معاملاتی کمتری دارند اما از نظر خریداران همچنان از شفافیت اطلاعاتی قابل‌قبولی برخوردارند. سهام بازار پایه فرابورسی هم که عمدتا شفافیت اطلاعاتی قابل‌قبولی ندارد، با تغییر قوانینی مواجه شد که کاهش و محدودیت دامنه نوسان، از مهم‌ترین آنها بود. به‌طور کلی بازار فرابورس نسبت به بورس تهران دارای شرایط ساده‌تری برای عضویت شرکت‌هاست و از نظر قوانین معاملاتی مانند نوسان مجاز روزانه و حجم مبنا نیز تفاوت‌هایی با آن دارد. در بخش سوم از انواع بورس در ایران به بورس کالا می‌رسیم که بازاری برای معامله انواع محصولات کشاورزی و صنعتی به‌صورت نقد، نسیه و سلف است. بازار انرژی که به‌عنوان جوان‌ترین بازار بورس و چهارمین بخش از بازار، حدودا هفت‌سالی است که فعالیت خود را آغاز کرده، هدف از معاملات خود را معامله هرگونه موردی که در ازای انرژی است مانند برق، نفت و گاز قرار داده است.

کدام صنایع بالاترین بازدهی را دارند؟

بعد از معرفی بازار‌ها، معرفی صنایع موجود در بازار بورس ایران اولویت پیدا می‌کند. همان‌طور که گفته شد شرکت‌ها براساس تفکیک معیار‌های خاص به عضویت بازار‌های مختلف سهام درمی‌آیند و بعد تمامی آنها در صنعت مربوط به خود طبقه‌بندی می‌شوند. اما اهمیت شناخت صنایع و رصد آنها می‌تواند گام دومی برای تحلیل بازار و انتخاب سهم‌های مناسب باشد. درواقع می‌توانیم با قرار دادن شرایط کلی بازار و تحلیل شاخص به‌عنوان گام اول، با استناد به آن به‌سراغ صنایع و سهام مناسب برویم. به‌طور مثال زمانی که گفته می‌شود شاخص کل بازار سهام با رشد مواجه شده و شاخص کل هم‌وزن که در آن اندازه همه شرکت‌ها به‌صورت مساوی دیده می‌شود، منفی است، درمی‌یابیم که عمدتا این وضعیت شرکت‌های بزرگ بوده که شاخص کل را مثبت کرده است و در مقابل شرکت‌های کوچک با توجه به افت شاخص کل هم‌وزن، رشد مثبتی را تجربه نکرده‌اند. به این ترتیب اگرچه بررسی روند تغییرات شاخص کل می‌تواند وضعیت کلی بازار و بازدهی در این بازار را مشخص کند، اما به‌منظور انتخاب هرچه بهتر گزینه‌های سرمایه‌گذاری رصد صنایع نیز اهمیت پیدا می‌کند.

برای بررسی صنایع می‌توان از دو منظر به آنها نگاه کرد؛ نخست صنایع عمدتا بزرگی که دارای ارزش بالاتر و در نتیجه تاثیر‌گذاری بیشتر بر شاخص هستند و دوم مدنظر قرار دادن گروه‌هایی که دارای بازدهی بیشتر‌ند. برخلاف نگاه عموم که سود‌های بیشتر را در سهام‌ها و صنایع بزرگ‌تر می‌بینند، صنایع کوچک بعضی اوقات پتانسیل نموداری و بنیادی بیشتری برای سود‌آوری دارند. در این زمینه بررسی آمارهای منتشرشده شرکت مدیریت فناوری بورس تهران نشان می‌دهد، طی یک‌سال اخیر صنایع زراعت، معادن و محصولات چرمی به ترتیب با 682، 572، 514 درصد بیشترین بازدهی را میان صنایع مختلف بورسی تجربه کرده‌اند. این در حالی است که بانک‌ها و موسسات، صنعت خودرو و صنایع فلزات اساسی که جزء 10 صنایع بزرگ بازار محسوب می‌شوند به ترتیب بازدهی 105، 179 و 126 درصد را به ثبت رسانده‌اند. صنایع اطلاعات و ارتباطات نیز در سالی که شاخص کل هم‌وزن بازدهی 336 درصدی را به ثبت رسانده، بازدهی 45 درصدی را تجربه کرده است.

شایان ذکر است بزرگ‌ترین و مهم‌ترین صنایع در بازار سهام ایران عبارتند از صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی، صنعت فلزات اساسی آهن و فولاد، بانک‌ها و موسسات اعتباری، فلزات گرانبها و صنعت سیمان و قطعات. هیجان قاتل بورس است همه فعالان بورس تهران شاید بارها رفتار‌های احساسی و هیجانات بازار سهام را به نظاره نشسته‌اند و حتی به جرات می‌توان گفت همه معامله‌گران این بازار حداقل چندین‌بار با پیروی از فضای روانی و احساسی بازار مرتکب تصمیمات اشتباهی در سرمایه‌گذاری شده‌اند. جالب‌تر اینکه سرمایه‌گذاران ضررکرده براساس تصمیمات احساسی عموما به‌دنبال دلایل آن در عاملی به غیر از اشتباه احساسی خود می‌گردند؛ درصورتی که قدرت و هیجانی که در بازار سهام وجود دارد خیلی راحت می‌تواند فعالان را تحت‌تاثیر قرار داده و سرمایه آنها را ببلعد. بازار‌های سهام ذاتا ماهیتی هیجانی دارند و کشور ما هم به‌دلیل تجربه هیجانات سیاسی و اقتصادی روزافزون خود ممکن است دائما نوع جدیدی از هیجان را مشاهده کند. درست مثل همین اواخر که با شوک شهادت سردار سلیمانی و افزایش تنش‌های سیاسی-امنیتی در منطقه، بازار سهام روز‌های پرالتهابی را از سر گذراند.

لذا به‌طور کلی بازار بورس به همان اندازه که می‌تواند دوست شما باشد و سود‌های زیادی را برایتان به ارمغان بیاورد، می‌تواند نسبت به سرمایه‌های شما بی‌رحم باشد، پس رعایت دو نکته برای ورود به این بازار ضروری است؛ نکته اول ریسک‌پذیر بودن نسبت به پس‌انداز‌های راکد خود و دوم صبر داشتن و پرهیز از معاملات هیجانی و احساسی. درواقع درک این مساله که سود و ضرر، دو روی سکه بازار هستند و هیچ تضمینی برای سود همیشگی آن وجود ندارد، امری ضروری برای فعالیت در بازار سرمایه است؛ موضوعی که سبب شده حرفه‌ای‌ها هیچ‌وقت در بازار سرمایه بازنده نباشند. لذا به رویه سابق و مرسوم تمام بازار‌های مالی حتی هنگام صعود بازار سرمایه، این بازار نسبت به نابلد‌ها و تازه‌وارد‌های عجول، بی‌رحم بوده و مهلت خطای دوم را به آنها نمی‌دهد.

صندوق سرمایه‌گذاری‌

صندوق سرمایه‌گذاری‌ یا Mutual Fund مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است که فرصت سرمایه‌گذاری واسطه‌ای را برای شما بوجود می‌آورد.

[توضیح پس از جدول را حتما بخوانید]

صندوق سرمایه گذاری ثروت هامرز

مشترک آتیه نوین

اختصاصی بازارگردانی دارا داریوش

امین سامان

اختصاصی بازار گردانی حامی اول

گنجینه زرین شهر

اختصاصی بازارگردانی پاداش پشتیبان پارس

با درآمد ثابت کاردان

خاتم ایساتیس پویا

نهال سرمایه ایرانیان

صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری یا Mutual Fund مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است که فرصت سرمایه گذاری واسطه‌ای را برای شما بوجود می‌آورد. اغلب افرادی که قصد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و با حداقل ریسک در بورس را دارند، جامعه هدف صندوق‌ها محسوب می‌شوند و درواقع صندوق‌های سرمایه‌گذاری که زیر نظر سازمان بورس و برخی بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری فعالیت می‌کنند، نقش واسطه مالی را برای این افراد ایفا می‌کنند تا سرمایه‌گذاری کم ریسک‌تر و حرفه‌ای‌تری داشته باشند. در حال حاضر سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در بازار ایران به بیش از ۱۱۵۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

شما برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها نیاز به دانش حرفه‌ای بورس نخواهدی داشت. علاوه بر این زمان زیادی هم از شما نخواهد گرفت و درگیر کارهای اداری و مالی چندانی نیستید، چرا که بیشتر موارد توسط مدیر و متولی صندوق انجام می‌شود.

با حداقل مبلغ نیز می‌توانید در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنید و در کمترین مدت می‌توانید واحد سرمایه‌گذاری خود را نقد کنید.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به‌واسطه نوع سرمایه‌گذاری و ترکیب دارایی‌ها که دارند و اهدافی که دنبال می‌کنند می‌توان دسته‌بندی کرد. صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه‌گذاری سهامی، صندوق سرمایه‌گذاری مختلط، صندوق قابل معامله، صندوق‌های نیکوکاری، صندوق مبتنی بر طلا، صندوق‌های بازار گردان ازجمله آن‌ها هستند که در بین آن‌ها صندوق‌های درآمد ثابت، سهامی و مختلط در اولویت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران هستند.

• صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
• صندوق سرمایه‌گذاری در سهام
• صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
• صندوق قابل معامله (ETF)
• صندوق‌های نیکوکاری
• صندوق‌های تأمین مالی
• صندوق‌های اختصاصی بازار گردان
• صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت

صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت

اگر به دنبال سرمایه‌گذاری با کمترین ریسک ممکن هستید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت بهترین انتخاب برای شماست. بیشترین حجم دارایی این صندوق‌ها (بعضاً تا 90 درصد) در قالب سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده بانکی اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌شود. ضمن اینکه بخش اندکی از دارایی صندوق نیز در بورس سرمایه می‌شود. سود غالبا تضمین‌شده این صندوق‌ها در مقاطع عمدتاً در مقاطع یک‌ماهه و بعضاً در مقاطع سه‌ماهه پرداخت می‌شود. مشتریانی که به هر دلیل در کوتاه‌ترین زمان ممکن (حداقل یک ماه) نیاز به دریافت سرمایه خود باشند، به‌راحتی می‌توانند با ابطال واحدهای خود، سرمایه‌شان را به‌صورت نقدی دریافت کنند.

صندوق سرمایه‌گذاری سهامی

با توجه به اینکه حداکثر دارایی‌های این صندوق (حداقل 70 درصد) به‌صورت سهام در بورس سرمایه‌گذاری می‌شود، امکان تضمین حداقل سود برای مشتریان وجود ندارد و به همین دلیل ریسک سرمایه‌گذاری در آن بالاست. این صندوق بیشتر مدنظر آن دسته از سرمایه‌گذارانی است که اهل ریسک هستند و تمایل دارند باواسطه قرار دادن صندوق سرمایه‌گذاری و استفاده از تجربیات کارشناسان و مدیران صندوق در بورس فعالیت داشته باشند. اگرچه ریسک صندوق های سرمایه گذاری بورسی نسبت به صندوق با درآمد ثابت بیشتر است و تضمین حداقل سود وجود ندارد اما این شانس برای سرمایه‌گذاران وجود دارد که بازدهی و سود بیشتری را نصیب خودشان کنند.

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط

اگر برای سرمایه‌گذاری حد وسطی از ریسک‌پذیری را دارید، صندوق مختلط بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. در این صندوق، حداقل 40 درصد از میزان دارایی‌ها به‌صورت سپرده بانکی و اوراق مشارکت و مابقی دارایی‌ها در بورس سرمایه‌گذاری می‌شود. با توجه به سرمایه‌گذاری بخشی از دارایی‌ها در بورس، سود تضمین‌شده در این صندوق وجود ندارد اما احتمال سوددهی بیشتر نسبت به صندوق درآمد ثابت وجود دارد.

چطور در صندوق‌های سرمایه‌گذاری واحد بخریم؟

برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید به تعداد حداقل سرمایه‌گذاری که در هرکدام از صندوق‌ها متفاوت است، واحد (Unit) سرمایه‌گذاری توسط متقاضی خریداری شود که قیمت آن در زمان پذیره‌نویسی حدود 100 هزار تومان و پس از آن برابر با ارزش روز واحدهای سرمایه‌گذاری است. جهت انجام امور احراز هویت شما باید همراه با مدارک شناسایی خود به دفاتر کارگزاری یا شعب منتخب صندوق مراجعه و بعد از انجام پر کردن فرم‌های لازم، به‌صورت اینترنتی تعداد واحد لازم را با توجه به میزان مبلغی که برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته‌اید، خریداری کنید. نکته مهم اینکه قیمت صدور (خرید) واحدهای سرمایه‌گذاری شما بر اساس NAV اولین روز کاری پس از ارائه درخواستتان محاسبه می‌شود و مبلغ واریزی شما علی‌الحساب است.

چطور صدور (خرید) بهتری انجام دهیم؟
قطعاً برای افرادی که تمایل به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارند این سؤال پیش‌آمده که چطور می‌توانند، بهترین انتخاب را در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری داشته باشند. بدون شک بررسی عملکرد هفتگی، ماهانه، سه‌ماهه و سالانه صندوق‌ها می‌تواند کمک بزرگی برای مقایسه صندوق‌ها باشد. بررسی روند نوسانات صندوق‌ها از طریق نمودارهای NAV که در سایت اکثر صندوق‌ها قابل‌دسترسی است و همچنین مقایسه میزان ترکیب دارایی صندوق‌ها می‌تواند نقشه راه خوبی برای یک انتخاب خوب و کم ریسک تر باشد.

منظور از ضامن نقد شوندگی چیست؟
اینکه هر زمان شما برای نقد شدن واحدهای خریداری‌شده اراده کنید و در کمترین زمان ممکن پول خود را از صندوق خارج کنید، یکی از مزیت‌های مهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. درواقع هنگام فروش واحدهای سرمایه‌گذاری خود، شما در جایگاه فروشنده و ضامن نقد شوندگی صندوق در جایگاه خریدار قرار می‌گیرد و در زمان تعیین‌شده در قرارداد (24 تا 72 ساعت کاری) سرمایه شما تبدیل به پول نقد می‌شود. ضمن اینکه در برخی صندوق‌ها پرداخت حداقل سود تضمین‌شده نیز، دارای ضمانت است. در حال حاضر در خصوص اینکه بانک‌ها می‌توانند ضامن نقد شوندگی صندوق‌های سرمایه‌گذاری باشند یا خیر، قوانین و مقررات اجرایی یکسانی وجود ندارد و درحالی‌که بسیاری از صندوق‌ها اعلام می‌کنند که امکان ضمانت از سوی بانک‌ها وجود ندارد، برخی صندوق‌ها همچنان ضامن نقد شوندگی خودشان را بانک‌های عامل مربوطه اعلام می‌کنند.

ارزش خالص دارایی‌ها (NAV) چیست؟
مبلغی که برای خریدوفروش (صدور و ابطال) هر واحد صندوق لازم است اصطلاحاً NAV صندوق گفته می‌شود که همان ارزش خالص دارایی‌های صندوق است.
NAV یا همان ارزش کل دارایی‌های یک صندوق پس از کسر بدهی‌های آن بر تعداد واحدهای صندوق تقسیم می‌شود. یعنی اگر بدهی‌های صندوق را از کل دارایی‌های آن کم کنیم و عدد حاصل را بر تعداد واحدهای منتشرشده آن صندوق تقسیم کنیم، عددی که به دست می‌آید تعیین‌کننده قیمت هر واحد (unit) صندوق است. ارزش خالص دارایی‌های صندوق سرمایه‌گذاری در پایان هرروز محاسبه و از تقسیم مابه‌التفاوت دارایی‌ها و بدهی‌ها بر تعداد واحدهای منتشره، ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری مشخص می‌شود که بر اساس این قیمت شخص می‌تواند اوراق جدید خریداری و یا اوراق قبلی خود را ابطال کند.

هزینه ابطال چیست؟

دارنده واحد (unit) هر زمان که بخواهد می‌تواند برای ابطال واحدها و نقد کردن سرمایه خود اقدام کند. هزینه ابطال، نحوه پرداخت و بازه زمانی تعیین‌شده برای پرداخت سرمایه شما بر مبنای اساسنامه و امیدنامه صندوق خواهد بود. در برخی صندوق‌ها ابطال واحدها هیچ هزینه‌ای برای مشتری ندارد اما برخی صندوق‌ها هزینه‌ای بابت ابطال واحدها از مشتریان دریافت می‌کنند که مبلغ ثابت آن 2000 تومان بابت هر گواهی سرمایه‌گذاری است. ضمن اینکه هزینه متغیر ابطال نیز بر اساس زمان‌بندی ابطال (فاصله صدور و ابطال و مدت‌زمان سرمایه‌گذاری) تحت عنوان تعجیل در خروج در امید نامه صندوق‌ها تعیین و دریافت می‌شود. هزینه ابطال متغیر سرمایه‌گذارانی که مدت سرمایه‌گذاری آن‌ها کمتر از 90 روز است بین 1 تا 5 درصد نسبت به قیمت ابطال دریافت خواهد شد.

زمان ابطال واحد	هزینه ابطال متغیر
کمتر از 7 روز از صدور	5 درصد قیمت ابطال
بین 7 تا 15 روز بعد از صدور	4 درصد قیمت ابطال
بین 15 تا 30 روز بعد از صدور	3 درصد قیمت ابطال
بین 30 تا 60 روز بعد از صدور	2 درصد قیمت ابطال
بین 60 تا 90 روز بعد از صدور	1 درصد قیمت ابطال

قیمت ابطال واحد سرمایه‌گذاری چطور تعیین می‌شود؟

اگر شما تصمیم به ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری خودی در صندوق سرمایه‌گذاری را گرفته باشید، قیمت واحدهای شما بر مبنای قیمت ابطال روز بعد از ارائه درخواست ابطال، محاسبه می‌شود. به‌طور مثال اگر شما روز شنبه درخواست ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به صندوق اعلام کنید، قیمت واحدهای شما برای ابطال به قیمت روز یکشنبه واحد محاسبه خواهد شد.

منشاء سود صندوق سرمایه‌گذاری کجاست؟

با خرید واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف سودها مختلفی به سرمایه شما تعلق می‌گیرد. سود حاصل از محل افزایش ارزش خالص دارایی‌ها ((NAV، دریافت سود تقسیمی سالانه صندوق و دریافت سود سرمایه‌ای حاصل از خریدوفروش اوراق بهادار توسط صندوق با توجه به مندرجات امید نامه و اساس‌نامه آن‌ها در مقاطع تعیین‌شده پرداخت خواهد شد. بسیاری از صندوق‌ها نیز این شرایط را برای مشتریان خود به وجود آورده‌اند تا به‌جای دریافت سود نقدی و با تبدیل سود به واحدهای جدید، میزان سرمایه خود را افزایش دهند.

امیدنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟

بامطالعه امیدنامه صندوق، می‌توانید در جریان سیاست کاری و برنامه‌ریزی صورت گرفته برای آینده پول سرمایه‌گذاری شده شما در صندوق‌های سرمایه قرار بگیرید. در امید نامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانید اطلاعاتی چون: انواع کارمزدها (مدیریت، فروش، ابطال) واحدها و سهام، مهم‌ترین ریسک‌هایی که سرمایه‌گذاران در طی سرمایه‌گذاری در این صندوق با آن روبه‌رو خواهند شد، اسامی مدیران و میزان سرمایه‌گذاری حقوق و دستمزد آن‌ها، ضامنین، نحوه پرداخت سود و… پیدا کنید.

در کدام صندوق سرمایه‌گذاری کنیم؟

دقت کنید که صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و صندوقی مناسب است که بانک اصل پول را تضمین کرده باشد. صندوق‌ها ممکن است حداقلی از سود را تضمین کرده باشند. اگر تضمین حداقل سود برای صندوق وجود نداشته باشد در شرایط خاص که بازدهی صندوق کاهش پیدا کند سود شما هم می‌تواند کم شود و بانک و صندوق سرمایه‌گذاری تعهدی در این مورد ندارند.
صندوق‌ها معمولاً پیش‌بینی سودی دارند که همان عددی است که معمولاً در بانک به شما اعلام می‌شود. اما سود قطعی صندوق می‌تواند با این عدد تفاوت داشته باشد.

میانگین بازدهی صندوق
اطلاع خیلی مفیدی که پیش از سرمایه‌گذاری در هر صندوق، میانگین بازدهی صندوق در طول چند ماه گذشته است. دو صندوق دو بانک مختلف ممکن است پیش‌بینی سود یکسانی داشته باشند اما با تحقیق در مورد عملکرد چند ماه گذشتهٔ آن‌ها می‌توانید ببینید که در کدام‌یک سود بیشتری می‌توانید کسب کنید. اطلاعات به‌روز مربوط به میانگین سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها و دیگر آمار مربوط به آن‌ها را می‌توانید در بخش صندوق سرمایه‌گذاری رده مشاهده کنید.

هزینه و مدت ابطال
اگر می‌خواهید در صندوق سرمایه‌گذاری بانکی پول بگذارید حتماً در مورد مدت‌زمان و هزینه ابطال اطلاعات کافی کسب کنید. برخی صندوق‌ها برای ابطال سرمایه‌گذاری ممکن است هزینه‌ای در نظر بگیرند. این هزینه ممکن است رقمی ثابت به ازای هر واحد سرمایه‌گذاری 100 هزارتومانی باشد و یا ممکن است که پول شما برای مدتی مثلاً یک ماه در حسابی مسدود شود. مطمئن شوید که حالت برداشت بدون جریمه و هزینه ابطال به چه صورت است. در مورد مدت ابطال و اینکه دقیقاً چند روز بعد پول در حسابتان است هم اطمینان حاصل کنید. دقت کنید که تعداد روزی که به شما اعلام می‌شود روز کاری است و روزهای تعطیل و آخر هفته‌ها را در نظر نگیرید.

دوره بازپرداخت سود

دوره بازپرداخت سود هم از دیگر مواردی است که باید به آن توجه کنید. درحالی‌که بیشتر صندوق‌ها به‌صورت ماهانه سود پرداخت می‌کنند ممکن است صندوقی سودش را هر سه ماه پرداخت کند. به‌علاوه ممکن است بتوانید بین دوره‌های مختلف پرداخت سود هم انتخابی داشته باشید. طبیعی است که صورت وجود چنین شرایطی با انتخاب دوره‌های طولانی‌تر، سود بیشتری برای شما در نظر بازده بورس چقدر است؟ گرفته می‌شود.
.روز پرداخت سود هم لزوماً اول ماه نیست. بنابراین اگر این موضوع برای شما اهمیت دارد در این مورد هم حتماً سؤال کنید

توصیه‌هایی برای خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری

۱. افراد مختلف بسته به میزان سرمایه، درجهٔ ریسک‌پذیری و روحیات فردی، استراتژی‌های سرمایه‌گذاری متفاوتی در پیش می‌گیرند، اما معمولا برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری، سعی می‌کنند همه تخم‌مرغ‌ها را داخل یک سبد نگذراند. شما هم اگر می‌خواهید ریسک‌تان کمتر شود، سعی کنید تمام سرمایه‌تان را به یک صندوق اختصاص ندهید.
۲. اگر ریسک‌پذیر هستید و می‌خواهید بخشی از سرمایه‌تان را وارد صندوق‌های سهامی (یا مختلط) کنید، سعی کنید در بازه‌هایی اقدام به این کار کنید که شاخص بورس دارد روند اصلاحی‌اش را تمام می‌کند (دوره‌ای که قیمت سهام افت کرده و به نظر نمی‌رسد افت بیشتری در کار باشد).
۳. سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها بهتر است با دید بلندمدت (مثلاً بیشتر از یک سال) باشد تا احتمالاً سود شیرینی نصیب سرمایه‌گذار کند. بنابراین بهتر است آن بخشی از سرمایه‌تان را وارد این صندوق‌ها کنید که در کوتاه‌مدت (مثلاً در سال جاری) نیازی به آن ندارید.
۴. بهتر است مقدار سرمایه‌ای که می‌خواهید در یک صندوق سهامی یا مختلط بگذارید، به چند بخش تقسیم کنید و در فاصله‌های زمانی مختلف اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. در انتهای روند اصلاحی ممکن است روند قیمت واحدهای صندوق نزولی باشد و اگر در چند مرحله خرید کنید، میانگین خرید پایین‌تری خواهید داشت.

پاسخ به سوالات متداول صندوق‌های سرمایه گذاری

دسته‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری برچه اساس است؟

بر اساس نوع سرمایه‌گذاری و ترکیب دارایی‌ها و اهدافی که دنبال می‌کنند. صندوق‌های درآمد ثابت، سهامی و مختلط در اولویت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران هستند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاری چه نوع افرادی مناسب است؟

افرادی که قصد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و با حداقل ریسک در بورس را دارند. البته صندوق‌ها را می‌توان به پرریسک، کم ریسک و میان ریسک وجود دارد.

مشتریانی که در صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، بعد از چه زمانی می‌توانند سرمایه خود را دریافت کنند؟

درکوتاه‌ترین زمان ممکن (حداکثر سه‌روز کاری)، می‌توانند با ابطال واحدهای خود، سرمایه‌شان را به‌صورت نقدی دریافت کنند.

چگونه بفهمیم در صندوق مناسبی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم؟

میانگین بازدهی صندوق در طول چندماه گذشته، هزینه و مدت ابطال و دوره بازپرداخت سود هر صندوق توجه کنید.

کارمزد واحدها، نحوه پرداخت سود، اسامی مدیران و میزان سرمایه‌گذاری آنها در صندوق مشخصی می‌توان دست پیدا کرد؟

با مطالعه امیدنامه هر صندوق سرمایه‌گذاری به این اطلاعات دست پیدا می‌کنید.

بازده سرمایه گذاری (ROI) چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از دغدغه های اقتصاد ایران در این روزها، ایجاد ایده های خوب برای کارآفرینی و کمبود حمایت مالی از این ایده هاست. بسیاری از کارآفرینان معتقدند حمایت کافی از آن ها صورت نمی گیرد و از طرفی بسیاری از متخصصین کارآفرینی در داخل و خارج از کشور نیز بر این مسئله تاکید دارند.

سرمایه گذاری در این روزهای اقتصاد کشور کاری پر ریسک است و سرمایه داران ترجیح می دهند سرمایه خود را جایی قرار دهند که با کمترین میزان ریسک، بیشترین میزان سودآوری را کسب کنند. اما چطور میتوان از این مسئله مطمئن بود؟ در اقتصاد مفهومی وجود دارد که از آن با عنوان بازده سرمایه گذاری یاد می شود. نرخ بازده سرمایه گذاری مشخص می کند که سرمایه گذاری در یک پروژه چه نسبتی از سرمایه را به سرمایه گذار باز می گرداند؟

تا پایان این مطلب مفهوم بازده سرمایه گذاری را به طور کامل توضیح می دهیم و کارایی آن را مشخص می کنیم.

نرخ بازده سرمایه گذاری (Return Of Investment) چیست؟

نرخ بازده سرمایه گذاری، نرخ بازگشت سرمایه یا بازده سرمایه همه به یک مفهوم باز می گردند. ROI که مخفف انگلیسی Return of Investment است، در ساده ترین تعریف، معیار و نرخی است که با استفاده از آن کارایی و نتیجه بخش بودن یک سرمایه گذاری ارزیابی می شود. حتی اگر بخواهید بازدهی چند نمونه از سرمایه گذاری را با هم مقایسه کنید بهترین راه مقایسه بازده سرمایه گذاری آن هاست.

راستی اگر علاقه مندید با مبحث پروانه کسب بیشتر آشنا شوید همه جزئیات آن را در این مقاله ذکر کرده ایم.

فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری

اگر نگاهی به فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری داشته باشیم متوجه می شویم که ROI نسبت سود یک سرمایه گذاری را به هزینه ی آن بررسی و اندازه گیری می کند. فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری به شکل زیر است:

نرخ بازده سرمایه گذاری = (هزینه سرمایه گذاری – عواید حاصل از سرمایه گذاری) تقسیم بر هزینه سرمایه گذاری

در فرمول بالا منظور از عواید حاصل از سرمایه گذاری درآمدهای حاصل از فروش سرمایه است. به این معنی که برای مثال با قراردادن سرمایه در یک پروژه چه میزان از درآمد برای شما حاصل شده است. حاصل فرمول بالا عددی در قالب درصد است که امکان مقایسه بازده سرمایه گذاری در یک پروژه را با پروژه های دیگر امکان پذیر می کند. در حال حاضر محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری در بهترین نرم افزار حسابداری نیز موجود نمی باشد، چون این امکان در نرم افزار حسابداری کاربردی ندارد.

کاربرد نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟

همانطور که اشاره کردیم از این نرخ برای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری استفاده می شود. از این نرخ در تهیه پروپوزال ها و طرح های تجاری استفاده می گردد و در برخی موارد حتی از این نرخ برای ارزیابی عملکرد مدیریتی در یک مجموعه و موفقیت آن مجموعه نیز استفاده می شود.

البته نرخ بازده سرمایه گذاری لزوما بر سود تمرکز ندارد و می توان معیار سود را با معیارهای متغیری همچون میزان سهم از بازار و … جایگزین کرد. بنابراین این فرمول در بررسی موفقیت سرمایه گذاری مورد استفاده قرار می گیرد، نه لزوما در میزان سود حاصل از سرمایه گذاری.

در این میان پیشنهاد می کنیم از نرم افزار حسابداری فروشگاهی سپیدار نیز دیدن کنید. امکانات این نرم افزار آن را در مقابل رقبا به بهترین نرم افزار حسابداری فروشگاهی تبدیل کرده است.

معایب و مشکلات بازده سرمایه گذاری چیست؟

با اینکه این فرمول به نظر ساده و دوست داشتنی این روزها در مباحث مختلفی مثل سرمایه گذاری در بورس، سرمایه گذاری در استارتاپ ها و سرمایه گذاری در بخش های مختلف کاربرد بسیاری دارد، اما مشکلات و معایبی هم دارد. با در نظر گرفتن این مشکلات در می یابیم که نباید مقایسه سرمایه گذاری ها تنها با استفاده از ROI و نگاه محدود به آن انجام گیرد.

1 – مشکل زمان در نرخ بازده سرمایه

یکی از مهمترین معایب و مشکلات نرخ بازده سرمایه گذاری لحاظ نکردن زمان است. در واقع اگر قرار باشد بازده سرمایه گذاری دو استارتاپ را مقایسه کنیم نمی توانیم متوجه شویم که هر کدام از نرخ های بازگشت سرمایه در چه مدت زمان اجرایی خواهد بود. در چنین وضعیتی این سوال مطرح می شود که سرمایه گذاری شماره 1 و سرمایه گذاری شماره 2 هر کدام در چه مدت زمانی سودآوری احتمالی را ارائه می دهند. البته این مشکل با توجه بیشتر به اعدادی که در فرمول وارد می شود تا حدی قابل حل است و می توان با استفاده هوشمندانه از اطلاعات عامل زمان را نیز در این فرمول در نظر گرفت.

2 – مشکل در محاسبه نتایج کیفی

اجازه دهید با یک موضوع این مشکل را روشن کنیم. فرض کنید در یک شرکت سیستم های کامپیوتری بسیار قدیمی هستند و کارمندان نمی توانند کار خود را با سرعت مناسبی انجام دهند. در این شرایط سرمایه ای برای خرید سیستم های جدید اختصاص داده می شود و سرعت کار کارمندان بیشتر می شود. در چنین شرایطی می توان نرخ بازگشت بازده سرمایه گذاری را مقایسه کرد، چون میزان افزایش سرعت کار قابل اندازه گیری است. اما نمی توان تاثیری که خرید سیستم های جدید در روحیه کارمندان ایجاد کرده را بررسی کرد. در نتیجه می توانیم بگوییم که عیب دیگر نرخ بازده سرمایه گذاری این است که روشی برای محاسبه منابع غیر مالی و غیرکمی معرفی نمی کند.

یکی از نرم افزارهای مشهور سپیدار سیستم نرم افزار حقوق و دستمزد است. پیشنهاد می کنیم از امکانات این نرم افزار نیز مطلع باشید.

مزایای استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری

شاید معایب نرخ بازگشت سرمایه محدود به چند مورد باشد، اما مزایای آن بسیار بیشتر است. تطبیق پذیری، سادگی و سهولت در استفاده مهمترین مزیت نرخ بازده سرمایه گذاری است. امکان تفسیر ساده نتایج این فرمول عامل دیگری است که آن را به فرمولی کاربردی تبدیل کرده. علاوه بر این موارد همانطور که اشاره کردیم مهمترین مزیت نرخ بازده سرمایه گذاری درصدی بودن و مقایسه ای بودن آن است که باعث می شود سرمایه گذاران بتوانند با استفاده از اطلاعات حاصل از این فرمول محل سرمایه گذاری مورد علاقه خود را تشخیص دهند.

نرخ بازده سرمایه گذاری (نرخ بازگشت سرمایه) در بورس

می دانید که سرمایه گذاری در بورس چقدر برایتان سودآوری داشته؟ سرمایه گذاری در بورس نیز نوعی از سرمایه گذاری است که می توان برای بررسی عملکرد و میزان موفقیت آن نیز از ROI بهره گرفت.

آنچه تا اینجا از بازده سرمایه گذاری گفتیم مربوط به بازده سرمایه ای یا همان بازده قیمتی بود. اما برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری در بورس باید از بازده نقدی سرمایه گذاری استفاده کنیم که فرمول آن به شکل زیر است:

بازده نقدی = جریان نقد تقسیم بر قیمت خرید

بازده نقدی سودی است که به صورت جریانات نقد در دوره سرمایه گذاری به دست سرمایه گذار می رسد. البته ذکر این نکته واجب است که ممکن است در طول سرمایه گذاری جریان نقد دوره ای وجود نداشته باشد، در این صورت بازدهی نقدی برابر با صفر خواهد بود.