اتاق معاملاتی

گزارش روزانه بازار انرژی / شنبه 28 اسفند 1400

در معاملات روزجاری بازارهای جهانی نفت و انرژی، قیمت نفت برنت با 0.04 سنت افزایش نسبت به روز گذشته به 107.96 دلار رسید این در حالی است که قیمت نفت خام آمریکا نیز امروز با 0.01 سنت معادل 0.01 درصد افزایش 104.99 دلار به ثبت رسید.

نفت برنت که در قیاس با ابتدای هفته جاری با کاهش 3.93 درصدی، یعنی با 4.42 دلار کاهش در حال داد و ستد می باشد در بازه ماهانه نیز شاهد افزایش 15.09 درصدی اتاق معاملاتی برابر با 14.16 دلار بوده چنانکه هربشکه نفت برنت در چنین روزهایی از ماه گذشته یعنی در مورخ 1400/11/30 به قیمت 93.8 دلار داد و ستد شده بود.

نگاهی به نوسانات قیمتی نفت برنت در ماه های اخیر گویای افزایش 43.35 درصدی قیمت این کالا برابر با 32.65 دلار در یک بازه زمانی 6 ماهه است. همچنین تحولات قیمتی نفت برنت در مقیاس یک ساله هم گویای افزایش 67.14 درصدی آن بوده که قیمت طلای سیاه را از 64.59 دلار در روزهای مشابه سال گذشته به قیمت کنونی آن یعنی 107.96 رسانده است.

نفت سبک

در معاملات روزانه، بهای نفت خام آمریکا که از آن به نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا یاد می کنند نیز با 0.01 سنت افزایش، به 104.99 دلار در هر بشکه رسید. این قیمت 0.01 درصد بیشتر از نرخ های به اتاق معاملاتی ثبت رسیده برای نفت خام آمریکا در روز گذشته است. به این ترتیب و با ثبت این سطوح قیمتی، نفت خام آمریکا به - دلار افزایش/کاهش نسبت به میانگین قیمت ماه گذشته دست یافته که این مهم، اهمیت تحولات آتی بازار نفت را دو چندان می کند. ، قابل ذکر است که نفت خام در تاریخ شنبه 30 بهمن 1400 با قیمتی برابر با 91.8 دلار داد و ستد شده بود.

مروری بر نوسانات قیمتی نفت سبک آمریکا در بازه زمانی سالیانه نیز به خوبی گویای روند افزایش آن در طی این مدت می باشد. بهای این ماده گران بها که در روزهای مشابه سال پیش یعنی در تاریخ 1399/12/29 میلادی برابر با 61.52 دلار به ثبت رسیده بود نسبت به معاملات فعلی، نوسانی افزایش 43.47 دلاری را نشان می دهد.

نفت اپک

قیمت نفت اپک نیز در تالارهای معاملاتی انرژی، امروز 104.96 دلار به ثبت رسید که بیانگر 12.27 دلار کاهش نسبت به هفته گذشته می باشد. این در حالی است که نفت اپک در 6 ماهه گذشته، افزایش 41.51 درصدی برابر با 30.79 دلار را به ثبت رسانده و در دوره زمانی یکساله نیز 57.21 درصد برابر با 38.2 دلار افزایش قیمت در هر بشکه را تجربه نموده است.

سایر حامل های انرژی

همچنین برپایه معاملات بازار بورس لندن و بازارهای بورس آمریکا، دیگر حامل های انرژی هم نوساناتی را پشت سر گذاشته اند که قیمت فعلی محصولات اصلی خانواده انرژی و میزان نوسان روزانه هر یک تا لحظه تنظیم گزارش، به انضمام نوسانات فصلی و سالیانه در جدول زیر ارایه گردیده است:

نحوه معاملات در اتاق ارزی

دنیای اقتصاد- معاون ارزی بانک با اعلام اینکه سامانه الکترونیکی عرضه و تقاضا از امروز رسما آغاز به کار خواهد کرد، نحوه خرید و فروش در این سامانه را که به اتاق ارزی شهرت یافته است، تشریح کرد. مینو کیانی‌راد گفت: در طرح جدید، سفارش وارد‌کنندگان پس از اقدام به ثبت‌سفارش کالا، در کارگروهی مورد بررسی قرار می‌گیرد و وزارت صنعت، معدن و تجارت بر اساس اولویت‌های کالایی، آنها را برای دریافت ارز به بانک‌های عامل هدایت می‌کند. وی گفت: در مرحله اول و در فاز نخست بانک ملت به عنوان بانک عامل در این طرح انتخاب شده و قرار است بانک کشاورزی نیز از هفته‌ آینده به این طرح وارد شود. او با تشریح روند خرید و عرضه ارز گفت: پس از اینکه خریدار درخواست ارزی خود را ارائه کرد، بانک عامل معادل ریالی آن را از خریدار دریافت کرده و پس از کسر معادل ارزی آن از حساب‌ شرکت نفت یا صندوق توسعه ملی، معادل ارزی درخواست شده از سوی خریدار را به حساب بانک خارجی کارگزار او واریز می‌کند. به گفته معاون ارزی بانک مرکزی، اتاق ایجاد شده در گام نخست به اولویت‌های سه تا پنج پاسخ می‌دهد. اولویت سوم تا پنجم کالاهایی نظیر حیوانات زنده، بذر گیاهان، قطعات منفصله، ماشین‌آلات صنعتی، روان‌کننده‌ها و . را در بر می‌گیرد.

دنیای اقتصاد- معاون ارزی بانک با اعلام اینکه سامانه الکترونیکی عرضه و تقاضا از امروز رسما آغاز به کار خواهد کرد، نحوه خرید و فروش در این سامانه را که به اتاق ارزی شهرت یافته است، تشریح کرد. مینو کیانی‌راد گفت: در طرح جدید، سفارش وارد‌کنندگان پس از اقدام به ثبت‌سفارش کالا، در کارگروهی مورد بررسی قرار می‌گیرد و وزارت صنعت، معدن و تجارت بر اساس اولویت‌های کالایی، آنها را برای دریافت ارز به بانک‌های عامل هدایت می‌کند. وی گفت: در مرحله اول و در فاز نخست بانک ملت به عنوان بانک عامل در این طرح انتخاب شده و قرار است بانک کشاورزی نیز از هفته‌ آینده به این طرح وارد شود. او با تشریح روند خرید و عرضه ارز گفت: پس از اینکه خریدار درخواست ارزی خود را ارائه کرد، بانک عامل معادل ریالی آن را از خریدار دریافت کرده و پس از کسر معادل ارزی آن از حساب‌ شرکت نفت یا صندوق توسعه ملی، معادل ارزی درخواست شده از سوی خریدار را به حساب بانک خارجی کارگزار او واریز می‌کند. به گفته معاون ارزی بانک مرکزی، اتاق ایجاد شده در گام نخست به اولویت‌های سه تا پنج پاسخ می‌دهد. اولویت سوم تا پنجم کالاهایی نظیر حیوانات زنده، بذر گیاهان، قطعات منفصله، ماشین‌آلات صنعتی، روان‌کننده‌ها و . را در بر می‌گیرد. معاون بانک مرکزی تشریح کرد

جزئیات خرید و فروش در اتاق ارزی

هدف سیاست جدید: واقعی شدن نرخ ارز در اولویت است

گروه بازار پول- همزمان با راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی از امروز، معاون ارزی بانک مرکزی جزئیات سازوکار به کار گرفته شده برای اختصاص و فروش ارز با مکانیزم جدید را تشریح کرده است.

مرکز مبادلات ارزی در فضایی به وسعت ۱۰۰ متر مربع در ساختمان معاونت توسعه بازرگانی خارجی ضلع شمالی میدان ولی عصر راه‌اندازی شده است و به گفته رییس کل بانک مرکزی قرار است با مکانیزم طراحی شده این بازار «ارز حاصل از فروش محصولات پتروشیمی که متعلق به شرکت پتروشیمی است و ۵/۱۴ درصد ارز حاصل از فروش نفت و نیز دو تا ۱۰ درصد ارز مربوط به صندوق توسعه ملی در آن عرضه شود.» مبنای نرخ اتاق معاملاتی عرضه ارز در مرکز مبادلات ارزی «درصدی کمتر از میانگین نرخ بازار غیررسمی» عنوان شده است؛ البته به گفته رییس کل بانک مرکزی «اگر تقاضا در این بازار کمتر شود قطعا روزهای بعد ارز با نرخ کمتری عرضه خواهد شد.» در این مرکز در مرحله نخست «برای اولویت‌های سه تا پنج ارز اختصاص می‌یابد» و تقاضاها بر اساس ارز موجود پاسخ داده می‌شود. بانک مرکزی امیدوار است با راه‌اندازی این مرکز «نرخ ارز در بازار کاهش یابد.» چرا که اعتقاد دارد

«از آنجا که بخشی از تقاضا از این مرکز تامین می‌شود و فشار تقاضا از بازار برداشته خواهد شد و کاهش تقاضا به طور طبیعی قیمت را کاهش خواهد داد.»

بازار بین بانکی؟

مینو کیانی راد معاون ارزی بانک مرکزی دیروز به تشریح جزئیات راه‌اندازی این مرکز پرداخت که از آن به عنوان یک «بازار بین بانکی ارز» نام برد؛ در حالی که برخی کارشناسان به دلیل «حضور نداشتن بانک‌ها در جریان معاملات این بازار» این بازار را یک «بازار بین بانکی» نمی‌دانند و آن را محل تلاقی خریدار و فروشنده ارز توصیف می‌کنند.

اما در هر صورت خانم کیانی راد به عنوان معاون ارزی بانک مرکزی دیروز، به تشریح طرح جدید بانک مرکزی با عنوان «طرح تبادل عرضه و تقاضای ارز به نرخ قیمت مرجع در بازار بین بانکی» پرداخت.

وی با اشاره به سیاست‌های قبلی در مدیریت نوسان نرخ ارز گفت: تصمیم گرفته شد که بار دیگر سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز دوباره مطرح شود؛ چرا که زمینه معاملات مربوط به عرضه و تقاضای ارز در بازار بین بانکی و ظرفیت آن در بانک‌ها وجود داشت؛ به همین منظور طرح جدید تبادل عرضه و تقاضای ارز به نرخ قیمت مرجع در بازار بین بانکی کلید خورد. کیانی راد با اشاره به اینکه با همکاری وزارت نفت، وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی مقرر شد اتاقی در محل وزارت صنعت، معدن و تجارت به این منظور شکل بگیرد، ادامه داد: این طرح نقطه شروع در بازار بین‌بانکی ارز است که با استفاده از ارز‌های بخش‌هایی مانند شرکت ملی نفت و صندوق توسعه‌ ملی فاز نخست آن اجرایی شد.

به گفته‌ وی، ارز‌های عرضه شده که در سمت تقاضای این بازار قرار می‌گیرد، شامل ۵/۱۴ درصد از سهم شرکت ملی نفت، ۲۰ درصد صندوق توسعه ملی و ارز حاصل از صادرات غیرنفتی خواهد بود که براساس قانون باید به ریال تبدیل شود.

معاون ارزی بانک مرکزی با تشریح الزامات اجرایی طرح و نحوه‌ عملیات اجرایی آن گفت: در دستور‌العمل‌های اجرایی به وارد‌کنندگان و بانک‌های عامل اجازه داده شد با رعایت بخشنامه‌ بانک مرکزی به عرضه و دریافت ارز مبادرت ورزند. وی با تاکید بر اینکه مقرر شده است تمامی فعالیت‌های ارزی از جمله عرضه‌ها و فروش‌های ارز در سامانه‌های بانک مرکزی ثبت شود، گفت: در این بازار هر نوع فعالیت ارزی به وسیله سامانه‌های بانک مرکزی از جمله ساعت (سامانه الکترونیکی عرضه و تقاضا) و سامانه سنا و پورتال ارزی ثبت شود. در واقع این طرح تمام اطلاعات مربوط به نقل و انتقال ارزی را ثبت می‌کند.

قیمت ارز واقعی می‌شود؟

کیانی راد ادامه داد: طبق مصوبه‌ کارگروه نرخ ارز با قیمت دو درصد پایین‌تر از بازار برای تشویق وارد‌کنندگان و جلوگیری از رانت و سفته‌بازی در این بازار خرید و فروش می‌شود. وی اظهار امیدواری کرد که در طول هفته‌ها و ماه‌های آینده قیمت ارز به نرخ واقعی نزدیک‌تر شود. در عین حال کنترل نوسان نرخ ارز در اولویت بانک مرکزی قرار ندارد.

کیانی‌ راد ادامه داد: در این طرح سفارش وارد‌کنندگان پس از اقدام به ثبت سفارش کالا، در کارگروهی مورد بررسی قرار گرفته و وزارت صنعت، معدن و تجارت بر اساس اولویت‌های کالایی آنها را برای دریافت ارز به بانک‌های عامل هدایت می‌کند. معاون ارزی بانک مرکزی گفت: در مرحله‌ اول و در فاز نخست بانک ملت به عنوان بانک عامل در این طرح انتخاب شده است و قرار است بانک کشاورزی نیز از هفته‌ آینده به این طرح وارد شود. البته بانک‌های دیگر نیز در آینده به طرح وارد خواهند شد.

چگونگی خرید و فروش ارز در مرکز

وی با تشریح روند خرید و عرضه ارز گفت: پس از این‌که خریدار درخواست ارزی خود را ارائه کرد، بانک عامل معادل ریالی آن را از خریدار دریافت کرده و پس از کسر معادل ارزی آن از حساب‌ شرکت نفت یا صندوق توسعه‌ ملی ارز درخواست شده برداشت کرده و معادل ارزی درخواست شده از سوی خریدار را به حساب بانک خارجی کارگزار او واریز می‌کند.

کیانی‌راد ادامه داد: نرخ مرجع برای کالاهای با اولویت ۱ و ۲ عرضه می‌شود و در طرح جدید قیمت ارز برای اولویت‌های ۳ تا ۵ دو درصد کمتر از قیمت غیررسمی خواهد بود.

نقش اتاق بازرگانی برای خرید و فروش ارز

معاون ارزی بانک مرکزی بخش خصوصی را یکی از بخش‌های ارزی دانست و گفت: بخش خصوصی با محوریت اتاق بازرگانی برای عرضه و تقاضای ارز وارد این بازار خواهد شد و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک بتواند پاسخگوی نیاز‌های غیراولویت‌دار از جمله ارز مسافرتی و دانشجویی باشد. کیانی‌راد وظیفه بانک مرکزی را مدیریت و نظارت بر عملکرد این طرح دانست و گفت: عملیاتی‌کردن و نظارت بر طرح بین بانکی ارز وظیفه بانک مرکزی است.

کیانی راد کنترل تورم وارداتی سهم افراد واسطه، سفته‌بازی و عدم اتکا به درآمد‌های جاری نفت را از جمله ویژگی‌های این طرح دانست.

بورس ارز و مرکز مبادلات ارز، تقابل ندارند

وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره بورس ارز گفت: این طرح منافاتی با بورس ارز ندارد. مقرر شده است فعلا برای ساماندهی بازار ارز از این طرح پیروی کنیم و در آینده از سازمان بورس برای این کار استفاده شود.

وی با بیان اینکه حتی یک ریال از درآمد این ارز به جیب دولت نمی‌رود، از رسانه‌ها خواست با پرهیز از گمانه‌زنی‌ها و انتشار اطلاعات غیرموثق درباره ارز شرایط کشور را درک کرده و با کمک به بانک مرکزی و دیگر نهادهای اقتصادی کشور آنها را در ساماندهی بازار ارز یاری کنند.

قیمت ۱۲۲۶ تومانی دلار از کجا آمد

کیانی راد در بخشی از سخنانش به دلیل انتخاب نرخ ۱۲۲۶ تومان برای قیمت دلار در زمستان سال گذشته اشاره کرد. برای بسیاری از کارشناسان این سوال ایجاد شده بود که نرخ ۱۲۲۶ تومانی از کجا آمده است. مینو کیانی‌راد در این باره توضیح داد: از دی ماه سال گذشته و پس از نوسانات نرخ ارز در بازار ارز کارگروهی برای ساماندهی ارز تشکیل شد که طی ماه‌های گذشته به بررسی و نظارت بازار پرداخته است.

به گفته وی، نرخ ۱۲۲۶ مرجع برای دلار متوسط قیمت بازار اصلی و فرعی بود و این نرخ بر اساس نظر تصمیمات اتاق معاملاتی کارگروه ساماندهی ارز تعیین شد.

مرکز در روز آزمایشی

روز گذشته مرکز مبادلات ارزی به صورت « آزمایشی» کار می‌کرد اما خبرگزاری فارس در گزارشی میدانی از این مرکز به نقل از یکی از مسوولان عنوان کرده است که «کشف قیمت صورت نگرفته و عملا اجرای این طرح به فردا (امروز) موکول می‌شود. فعلا کالاهای مشمول اولویت سه می‌توانند از این طریق ارز دریافت کنند و در صورتی‌که عرضه تقاضا را پوشش داد کالاهای گروه ۴ و ۵ هم از این طریق ارز دریافت خواهند کرد.» به گفته یکی از واردکنندگان و متقاضیان ارز که در محل اتاق معاملات ارزی حاضر شده بود نیز، «دلار و درهم فعلا ثبت سفارش نمی‌شود و سایر ارزها مانند یورو، یوآن، روپیه و دیگر ارزها ثبت سفارش می‌شوند.»

نقش نهاد عضو اتاق پایاپای و نگهدارنده اوراق بهادار در بهبود فرایند پس از معامله

ازآنجایی‌که زیرساخت‌ها و فناوری‌های به‌کاررفته در ساختار بازار سرمایه کشور به دلایل مختلف همگام با تحولات این بازار و رشد بی‌سابقه آن در چند سال اخیر، توسعه‌نیافته است در حال حاضر از این ناحیه ریسکی متوجه ادامه حیات آن شده است. در همین راستا و برای غلبه بر این چالش، اقدامات ارزشمندی انجام و راهکارهایی نیز از طرف فعالان و خبرگان ارائه‌شده است که امید می‌رود با بکار بستن بهترین آن‌ها خطر مزبور رفع و همچنین بر کارآمدی فرایندها افزوده شود. از نظر زمان موردنیاز برای حل چالش، راهکارهای متفاوتی قابل پیشنهاد است. در راهکارهای کوتاه‌مدت بازبینی و تغییر قواعد معاملاتی برای کاهش تعداد سفارش‌های در زمان اوج (عمدتاً بدون نیاز به انجام توسعه‌های نرم‌افزاری) مدنظر هستند درحالی‌که در راهکارهای بلندمدت/میان‌مدت به دنبال تحولات در ساختار کنونی هستیم؛ برای مثال گذار از رویکرد مشتری‌محوری به کارگزار‌محوری، خرید سامانه‌های جدید، تغییر قوانین و بازتعریف فرایند پس از معامله از جمله مهم‌ترین راهکارهای بلندمدت هستند. گزارش حاضر از زاویه بهبود فرایندهای پس از معامله به مسائل بازار سرمایه نگاه کرده است؛ به نظر می‌رسد با کارایی بیشتر این فرایندها شرایط کنونی بازار تا حدی زیادی بهتر خواهد شد. در گزارش حاضر ضمن تعریف هر یک از مراحل، نظام پس از معامله در کشورهای آمریکا، کره‌جنوبی، ژاپن، ترکیه، آلمان و هند در کنار ایران بررسی شده است؛ تجربه این بازار‌های بین‌المللی نشان می‌دهد در بسیاری از موارد، بار فرایندهای پس از معامله تنها بر عهده یک نهاد نیست و برخی کشورها بیش از یک سپرده‌گذاری و نهاد تسویه دارند که می‌تواند متعلق به بخش خصوصی یا دولتی باشد. تعداد و شرح وظایف CSD تا حد زیادی به اندازه و بلوغ بازار، جمعیت و نوع حاکمیت هر کشور وابسته است. از طرف دیگر، پایاپای، مدیریت ریسک تسویه معاملات بین کارگزاری و مشتری و بین کارگزاری‌ها و اتاق پایاپای از مهم‌ترین فعالیت‌های چرخه معاملات در مرحله پس از معاملات است. ثبت معاملات در حساب‌های نگهداری اوراق بهادار از دیگر فعالیت‌های مهم در چرخه معاملات محسوب می‌شود. بر همین اساس یکی دیگر از پیشنهادهایی که در میان‌مدت برای بهبود وضعیت فرآیند پس از معاملات می‌توان انجام داد، تعریف نهادهای عضو اتاق پایاپای و نگهدارنده‌های اوراق بهادار در ارتباط با شرکت سمات است. در حال حاضر تمامی شرکت‌های کارگزاری به نحوی عضو اتاق پایاپای محسوب می‌شوند. در ساختار پیشنهادی، نهادهای مالی بزرگ با توان مالی و سرمایه زیاد همانند بانک‌ها به‌عنوان عضو مستقیم اتاق پایاپای سمات تعریف‌شده و به کارگزاران به‌عنوان اعضای غیرمستقیم ، خدمات پایاپای و تسویه ارائه می‌دهند. این ساختار به دلیل به وجود آمدن رقابت، در بلندمدت باعث کاهش هزینه‌های معاملاتی و ارتقا کیفیت خدمات پس از معاملات می‌شود. در این ساختار دارایی تمامی سهامداران به‌صورت مستقیم در سپرده‌گذاری مرکزی نگهداری نشده و دارایی آن‌ها در "بانک‌ها" یا شرکت‌های نگهدارنده اوراق بهادار متعدد مدیریت می‌شود. بنابراین تعریف نهاد متولی حساب (نهادهای عضو اتاق پایاپای و نگهدارنده‌های اوراق بهادار) در کنار سپرده‌گذاری که شرح وظایفی مشابه با CSD اما در سطحی متفاوت دارد می‌تواند راهکار دیگری برای بهبود کارایی پس از معاملات باشد. به‌عبارت‌دیگر، می‌توان نهادهایی برای تقسیم بار بر دوش سپرده‌گذاری به‌وجود آورد به‌طوری‌که بیش از یک نهاد مسئول تسویه و پایاپای اوراق بهادار و سهام باشد. اما نکته مهم در این راهکار این است که مزیت‌های متعدد شمرده‌شده برای تغییر ساختار اتاق پایاپای و به‌خصوص اضافه شدن بانک‌ها زمانی حاصل می‌شود که سیستم تسویه از طرف معامله مرکزی برخوردار (CCP) برخوردار باشد و نظام "انتقال در برابر پرداخت " اجرا شود. همچنین نیاز است زیرساخت‌های فنی پایاپای و تسویه در ایران برای پیاده‌سازی مدل‌های جدید آماده شود. درنهایت باید توجه داشت که در صورت حضور بانک‌ها در اتاق پایاپای، اتاق معاملاتی توجه بیشتری به حوزه نظارت نیاز خواهد بود.

اتاق های معاملاتی دلار تعطیل شد

روز گذشته نرخ دلار تهران ۲۰۰ تومان پایین آمد اما کلا بازار رنج بود. این در حالی بود که هرات نقدی و سلیمانیه نقدی رشد داشت.

در روزی که دلار در مرز هرات و سلیمانیه رشد کرد، در تهران ارزان شد. بعضا می‌گویند خبرها در تهران، زورشان از بازارساز کمتر است. یک کانال جدید نیز به فهرست کانال‌های دلاری اضافه شد.

بازار ارز رنج شد

در پنجمین روز هفته، ‌ نرخ دلار تهران ۲۰۰ تومان پایین آمد اما کلا بازار رنج بود. این در حالی بود که هرات نقدی و سلیمانیه نقدی رشد داشت. درهم نیز مثل روز قبل یعنی سه‌شنبه، با نوسان زیاد کارش را ادامه داد. در روزهای اخیر بازار عادت کرده است که درهم ۸۶۸۰ بسته شود اما بعد در معاملات پشت‌خطی، تا ۸۷۰۰ تومان بالا رود.

نرخ ۸۶۸۰ برابری درهم به دلار، ارزش دلار را ۷۰۰ تومان بالاتر از قیمت اسمی دلار تهران نشان می داد. در واقع آنچه که در بازار می‌بینیم، بالا رفتن تمامی نرخ‌های مرزی بود اما پایتخت واکنش متفاوتی داشت، علت چه بود؟

علت پایین نگه داشتن نرخ دلار در تهران

بعضی از معامله‌گران می‌گویند که واکنش در مرز با توجه به اخبار برجامی طبیعی بوده و در تهران هم بخاطر تزریق بالا، نرخ پایین نگه داشته شده است. اما برخی هم می‌گفتند که با وجود اخبار منفی، دلار توان حرکت بالایی نداشت و این اتفاق می‌تواند مهم باشد.

برخی نیز می‌گویند این وضعیت یک سری نشانه‌هایی را بروز می‌دهد، یک حالت این بود که بازارساز به هر قیمتی تلاش می‌کند تا نرخ را در تهران تحت کنترل قرار دهد و این یعنی در فرصت مناسب و با یک خبر منفی، به شکل ابشاری دلار را به پایین هدایت می‌کند.

نفوذ بازارساز در بازار

حالت دیگر هم اینکه بازارساز دارد قدرت خودش را به بازار دیکته می‌کند و نشان می‌دهد که حتی می‌تواند نرخ را از حالت طبیعی خودش پایین‌تر نگه دارد تا از این طریق انتظارات را مدیریت کند و از مراجعه خریداران خرد به بازار جلوگیری کند.

البته یک نشانه دیگر هم از این وضعیت می‌خوانند، و آن اینکه بازارساز تمام توان را برای کنترل می‌گذارد و در این حالت، ‌اگر خبرها مطابق انتظار بازارساز پیش نرود ریسک را بالا می‌برد.

دلار متشکل و نیما کانال عوض می کنند؟

اما در سمت رسمی بازار، نرخ متشکل و نیما در یک قدمی کانال عوض کردن هستند.

حباب سکه چقدر شد؟

سکه اتحادیه ۱۵ میلیون و ۵۰ تومان، رفاه ۱۵ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، و سکه بازار ۱۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان گزارش شد. حجم حباب همچنان بالا و در حدود ۲ میلیون و ۱۳۵ هزار تومان بود.

اتاق های معاملاتی دلار تعطیل شدند

ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه گفته برنامه‌ای برای مذاکرات دیگری نداریم، همچنین گفته مذاکرات دوحه فرصتی بود که ایران از دست داد. اظهارنظری که مسوولان مذاکرات کشور خلاف آن را می‌گویند. روزنامه جمهوری اسلامی نیز در روز چهارشنبه به دو روایت متفاوت از مذاکرات دوحه واکنش نشان داده و تیتر زد: آمریکا، کاملا وقت تلف کردیم، ایران، مذاکرات مثبت بود.

اتاق‌های معاملاتی دلار تا بعد از عید قربان تعطیل شدند. پله آهنی هم تا دوشنبه تعطیل است. بازار امارات هم ۵ روز تعطیل خواهد بود و حواله انجام نمی‌شود.

فشار به معامله گران کف بازار

بعضی‌ها می‌گویند اگر قبل از تعطیلات تقاضای درهم زیاد نشود بعدش احتمالا این اتفاق می‌افتد. صراف سکه نیز درباره عید قربان می‌گویند در سال‌های اخیر قبل از عید بازار رنج بوده و بعد از آن نیز رنج باقی می‌ماند.

بعضی‌ها نیز می‌گویند این وضعیت بازار، یعنی مشخص نبودن روند و نوسانات شدید. که این به دلیل کم عمق شدن معاملات و فشار بر معامله‌گران کف بازار بود.

صحبت‌هایی درباره کف و سقف نرخ‌ها در تابستان می‌شد. رنج ۶ میلیونی سکه از سطح ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۱۴ میلیون تومان، یا رنج ۲ میلیونی آبشده از سطح ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان. البته این صحبت‌ها هر از چندگاهی در بازار می‌شود، آن هم از سمت افزایشی‌های بازار تا یکسری را به بازار بکشانند. اما خیلی هم نمی‌شود روی آن حساب کرد.

کانال دلار توافقی رونمایی شد

دلار سهمیه‌ای در بازار چهارشنبه بین ۲۹ هزار و ۹۰۰ تومان تا، ۳۰ هزار و ۳۰۰ تومان و حتی بالای آن فرخته می‌شد، اما تنها نرخی که خریدار داشت ۲۹ هزار و ۹۰۰ تومان بود.

یک نکته جالب هم اینکه یک کانال جدید به کانال‌های دلاری اضافه شده است؛ کانال دلار توافقی که هر لحظه این نرخ را گزارش می‌دهد. به حدی تعداد نرخ‌ها زیاد شده که دیگر روند هر کدامشان هم متفاوت شده و به گونه ای بازار ارز دیگر تک شعبه‌ای نیست و هر شعبه نرخ خودش را دارد.

تسویه معاملات چیست و چگونه انجام می‌شود؟

موفق شدن در هر زمینه‌ای نیازمند آشنایی با اصطلاحات تخصصی و فوت‌و‌فن‌های آن است. بورس اوراق بهادار ایران هم از این قافله جدا نیست. وقتی فعالیتتان را در بازار بورس آغاز کنید، هر روز با مفهوم‌ها و واژگان تازه‌ای روبه‌رو خواهید شد. شاید این واژه‌ها در ظاهر، سخت و پیچیده به نظر برسند؛ اما وقتی معنای آنها را درک کنید، خواهید دید که گاهی ساده‌تر از چیزی هستند که به نظر می‌رسند. تسویه معاملات یکی از همین مفهوم‌های مهم است که در این مقاله به معرفی آن می‌پردازیم.

فهرست این مقاله

تسویه معاملات به چه معنا است؟

خرید و فروش سهام در بورس تهران به واسطه‌ کارگزاری‌ها انجام می‌گیرد. در نتیجه، هر فرد برای انجام معامله باید حساب مخصوصی در کارگزاری داشته باشد. هر معامله دو طرف مستقیم و غیر مستقیم دارد؛ طرف‌های مستقیم همان خریدار و فروشنده سهام در یک نماد خاص هستند که در ساعات معاملاتی بازار بورس اقدام به خرید یا فروش سهام می‌کنند. طرف‌های غیر مستقیم هم کارگزاری‌هایی هستند که واسطه‌ معاملاتی بین خریداران و فروشندگان سهام یک نماد معین به شمار می‌روند. پس از انجام معامله، وجه خرید و فروش سهام مورد معامله بین کارگزاری خریدار و فروشنده جا‌به‌جا می‌شود که به این کار «تسویه معاملات» می‌گویند. در یک تعریف ساده‌تر می‌توان گفت که تسویه معاملات به معنی جا‌به‌جایی پول و اوراق بهادار بین خریدار و فروشنده در یک سیستم معاملاتی است.

تعداد معاملات و کارگزاری‌های موجود در بازار بورس بسیار زیاد هستند. در نتیجه، باید یک نهاد مرکزی واسطه بین کارگزاری‌های وجود داشته باشد تا تسویه معاملات به آسانی انجام شود. این نهاد مرکزی، «شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» نام دارد. در واقع می‌توان گفت که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، نقش اتاق پایاپای را بر عهده دارد و امین هر دو طرف معامله محسوب می‌شود. بنابراین ساز و کار تسویه معاملات را می‌توان بدین صورت تشریح کرد؛ پس از انجام معامله بین خریدار و فروشنده، وجه خریدار از کارگزار خریدار وارد سیستم مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه شده و پس از آن وارد حساب کارگزار فروشنده می‌شود. شخص فروشنده می‌تواند وجه حاصل از فروش سهامش را حداقل بعد از یک روز کاری پس از انجام معامله از کارگزاری خود درخواست کرده و پس از حداقل دو روز کاری از حساب خود برداشت کند. روند تسویه معاملات، دو روز کاری به طول می‌انجامد. به همین علت است که برداشت وجه توسط فروشنده به دو روز زمان نیاز دارد.

ابزارهای مالی و روزهای تسویه

تسویه معاملات در بورس کالا

در بورس کالا، اتاق پایاپای نقش مهمی در فرآیند تسویه معاملات ایفا می‌کند. اهمیت اتاق پایاپای در قبل و بعد از معاملات بر کسی پوشیده نیست. در فرآیند قبل­ از معامله، اتاق پایاپای موظف است فرآیندهای پیش عرضه را کنترل کند و جهت عرضه کالاها، مستندات و تضامین لازم را حداکثر تا ساعت ۱۵:۳۰ روز کاری قبل از عرضه، دریافت و موافقت یا مخالفت خود را به بورس و کارگزار عرضه‌کننده اعلام کند.

ارائه وثیقه و تضمین در تسویه معاملات

یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های این فرآیند، کنترل تضامین و وثایق ارائه‌شده عرضه‌کننده است. اتاق پایاپای با کنترل این اسناد، استاندارد این محصولات و شرط لازم برای عرضه آن‌ها را فراهم می‌کند. بنابراین، طی شدن این مرحله برای عرضه‌کنندگان بسیار حساس است. عرضه‌کنندگان، با انجام اقداماتی نظیر، تسویه تعهدات قبلی یا سپردن وجه نقد به اتاق پایاپای ، اعتماد و اطمینان آن‌ها را جلب می‌کنند. رویه فعلی عرضه در بورس کالای کشور ایران طبق مصوبه هیئت‌مدیره تأمین صددرصدی تضامین عرضه است. پس از آنکه عرضه محصول صورت گرفت و معامله در تالار کالاها جریان یافت، طبق مقررات ، قراردادهای جداگانه با اجزای مشخص به اتاق پایاپای ارسال می‌گردند.

فرآیند تسویه معاملات

تسویه در اتاق پایاپای، فارغ از اینکه چه نوع قراردادی باشد(نقدی- سلف – نسیه) طبق دستورالعمل فقط به دو صورت نقدی و اعتباری امکان­پذیر است. در تسویه نقدی، خریدار باید ظرف مهلت مقرر (حداکثر سه روز کاری)، وجه قرارداد را با احتساب کارمزد دو طرف به‌حساب تسویه واریز نماید ولی در تسویه اعتباری، خریدار باید سند تسویه اعتباری طبق فرمت شرکت تهیه کند و به همراه سایر مدارک و مستندات به اتاق پایاپای ارائه دهد. گفتنی است این سند اعتباری باید به تأیید دو طرف معامله برسد. در این سند، فروشنده باید کتبی اعلام کند که وجه معامله را دریافت کرده است. مهلت تسویه، سه روز کاری بعد از انجام معامله است که زمان بندی انجام امور تسویه طی این مدت بر اساس مصوبه هیئت‌مدیره بورس کالای ایران تعیین می‌گردد. در حال حاضر به‌موجب این مصوبه، آخرین ساعت واریز وجه برای قراردادها، ساعت ۱۳ روز سوم است. درعین‌حال کلیه فیش‌های واریزی و مدارک قراردادها، قبل از ساعت ۱۵ هرروز می‌­بایست از طریق سامانه جهت تسویه توسط کارگزاری ذی‌ربط به اتاق پایاپای ارسال گردد. حساب بانکی که جهت تسویه طبق ضوابط توسط اتاق پایاپای مورداستفاده قرار می‌گیرد، حساب عملیاتی نامیده می‌شود.

جریمه تأخیر تسویه معاملات

اگر قراردادها ظرف مهلت تسویه (سه روز کاری) تسویه نشوند، مشتری تا حداکثر ۷ روز تقویمی پس از مهلت تسویه، فرصت دارد وجه موردنظر را پرداخت و تسویه کند. البته به دلیل تأخیر در پرداخت وجه، باید به ازای هرروز تقویمی تأخیر، ۲۵/۰ درصد ارزش معامله را به‌عنوان جریمه پرداخت کند. این جریمه به‌حساب فروشنده واریز می‌شود اگر وی اعلام کند که از دریافت جریمه انصراف داده، اتاق پایاپای تأیید کرده و فرآیند تسویه انجام می‌شود.

فسخ معامله

اگر خریدار بعد از ۷ روز تقویمی نیز وجه موردنظر را تسویه نکند، معامله فسخ می‌شود و لازم است ۵% ارزش معامله را به‌عنوان خسارت فسخ قرارداد به‌اضافه کارمزد طرفین قرارداد، واریز نماید. این مبلغ به‌حساب عملیاتی واریز می‌شد. گفتنی است ملاک تسویه فقط پرداخت وجه توسط خریدار نیست، بلکه انتقال وجه و اخذ تأیید نهائی توسط کارگزار از طریق سیستم کارگزاری به‌منزله تسویه قرارداد تلقی می‌شود.

فرآیند تحویل کالا

پس از اینکه قرارداد تسویه شد، فروشنده موظف است کالا را طبق زمان‌بندی که در اطلاعیه عرضه مشخص‌شده به خریدار تحویل دهد.

1. حداکثر زمان تحویل در قراردادهای نقدی و نسیه، حداکثر تا سه روز کاری پس از مهلت تسویه است. در صورت انجام تسویه با تأخیر، به میزان روزهای تأخیر به این مهلت اضافه می‌شود.
2. در قراردادهای سلف با سررسید کمتر از ۳۰ روز، حداکثر تا ۵ روز تقویمی پس از سررسید تحویل
3. در قراردادهای سلف با سررسید ۳۰ روز یا بیشتر، حداکثر تا ۱۵ روز تقویمی

چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟

نام صرافی	تخفیف کارمزد	IP خارج از ایران	لینک ثبت نام
کوکوین	دارد	نیاز دارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
کوینکس	دارد	نیاز دارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
بیت پین	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
کیوسک	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
بیت ۲۴	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
آبان تتر	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد

توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت می‌کنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.

برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.